منابع حقوق بشری از جان باختن ساسان نیکنفس، زندانی سیاسی محبوس در تیپ دو زندان تهران بزرگ (فشافویه) به دلیل عدم رسیدگی به موقع پزشکی خبر دادهاند.
علی شریفزاده، وکیل این زندانی سیاسی در شبکه اجتماعی کلابهاوس با تأیید بر بیماری نیکنفس، گفت که او از زمان بازداشت موکلش در سال گذشته، با توجه به بیماری اعصاب و روان او، برای اعمال ماده ۵۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری تقاضای بررسی پرونده را در کمیسیون پزشکی داده است.
به گفته شریفزاده، ظاهرا نظریه کمیسیون این بوده که او باید در زندان و تحت نظارت دارویی باقی بماند و صدور عدم تحمل کیفر موافقت قرار نگرفته است.
این وکیل دادگستری با تأکید بر اینکه نظریه صادر شده از سوی کمیسیون پزشکی غیر تخصصی بوده، گفته است:
«با پیگیریهای مکرر، ساسان را برای بار دوم هفته پیش به کمیسیون پزشکی قانونی فرستادند و بعد از معاینه او را به قرنطینه زندان بازگرداندند.»
او گفته ساسان نیکنفس در حالی جان خود را از دست داده که منتظر نتیجه کمیسیون پزشکی و صدور حکم «عدم تحمل کیفر» بوده است.
مرگ ساسان نیکنفس واکنش گسترده کاربران شبکههای اجتماعی از جمله کاربران توئیتر را به دنبال داشته است.
مریم کریمبیگی، خواهر مصطفی کریمبیگی، از جانباختگان اعتراضات به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ (عاشورای ۸۸) در توئیتر خود نوشته است که به مادر او فکر میکند و پدرش که انگار تمام حرفهای دنیا برایشان تهی از معنا شده است:
ابراهیم اللهبخشی، فعال حقوق درویشان گنابادی هم از حال و هوای زندان پس از مرگ ساسان نیکنفس و واکنش همبندیهای این زندانی سیاسی نوشته است:
مجید توکلی، زندانی سیاسی سابق و فعال سیاسی هم به انتشار خبر درگذشت ساسان نیکنفس واکنش نشان داده و در توئیتر خود نوشته است:
«… وحشتناک و آزاردهنده است که باید فرزندان ایران جانشان را از دست بدهند تا از همهی تبعیضها، بیعدالتیها و ظلمهایی که بر آنها رفته است، سخن بگوییم.»
ساسان نیکنفس، فعال مدنی، آخرین بار در اوایل مرداد ماه ۱۳۹۹ در شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران، با تأیید حکم هشت سال زندان توسط احمد زرگر، در منزل شخصی خود بازداشت و به زندان تهران بزرگ منتقل شد.
او پیشتر یعنی اوایل دی ماه سال ۱۳۹۸ توسط شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست ابوالقاسم صلواتی بابت اتهامات «اجتماع و تبانی علیه نظام» به پنج سال زندان، «تبلیغ علیه نظام» به یک سال زندان و بابت اتهام «توهین به رهبری» به دو سال زندان محکوم شد. این حکم سپس با ارجاع پرونده به شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران در هشتم اردیبهشت ۹۹ عینا تأیید و به این فعال مدنی ابلاغ شد.
بر پایه گفتههای وکیل این زندانی سیاسی، ساسان نیکنفس در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ارتباط با «گروه بابک خرمدین»، از گروههای مخالف نظام متهم شده است.
شریف زاده همچنین گفته که او و خانواده این زندانی سیاسی در طول ماههای گذشته بارها به مقامات زندان فشافویه اعلام کرده بودند که ساسان نیکنفس به دلیل ابتلا به بیماری دیابت، باید تحت رژیم غذایی ویژهای قرار بگیرد و مصرف آب و غذای زندان برای او بسیار خطرناک است.
بنا به اعلام منابع حقوق بشری، نیکنفس از بیماریهایی از جمله دیابت، کبد چرب، ورم معده، فشار خون بالا و مشکلات اعصاب و روان رنج میبرده است.
منابع مطلع از وضعیت این زندانی سیاسی اعلام کردهاند طی روزهای گذشته در پی وخامت حال و خونریزی شدید از دهان و بینی نیکنفس، او را به بهداری زندان منتقل کردهاند اما با همه این اوصاف، مسئولان زندان با اعزام او به مراکز درمانی خارج از زندان مخالفت کردهاند.
وکیل این زندانی سیاسی همچنین اعلام کرده با وجود جان باختن موکلش، مسئولان زندان تهران بزرگ همچنان از تأیید خبر درگذشت او خودداری میکنند.
جان باختن زندانیان سیاسی و عقیدتی به دلیل عدم رسیدگی پزشکی در زندان در ایران پیش از این هم بارها رخ داده است.
بهنام محجوبی، درویش گنابادی زندانی، علیرغم ابتلا به بیماری پانیک اعصاب، از دسترسی پزشکی در زندان محروم ماند. او روز ۲۵ بهمن ۱۳۹۹ برای چندمین بار در حالت اغما به علت مسمومیت دارویی در زندان، به بیمارستان منتقل و خبر درگذشتش روز سوم اسفند ۱۳۹۹ تأیید شد.
بتول حسینی، مادر بهنام محجوبی، روز هشتم خرداد ماه سال جاری اعلام کرد با وجود گذشت سه ماه از مرگ فرزندش، سازمان پزشکی قانونی از صدور گواهی فوت برای او خودداری میکند.
او همچنین در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه و از نامزدهای مقام ریاست جمهوری را به خیانت در امانت متهم کرد و گفت او که توانایی حفاظت از یک زندانی را نداشته، چطور میخواهد از منافع ۸۰ میلیون ایرانی محافظت کند؟
زندانیان در ایران اما اغلب به خدمات درمانی مؤثر دسترسی ندارند.
محروم کردن آنان از حق درمان به ابزاری برای شکنجه سیستماتیک به خصوص در مورد زندانیان عقیدتی و سیاسی تبدیل شده است.