چند ماه پس از آنکه گروه اتحاد علیه برنامه هستهای ایران UANI اطلاعاتی در مورد سه نفتکش ثبت شده در مجمعالجزایر کوک منتشر کرد و آنها را مسئول دور زدن تحریمهای نفتی دانست، دو کشتی از لیست ثبتی این جزیره خارج شدند.
اتحاد علیه ایران هستهای از گروههای مدافع تداوم فشار حداکثری است که هدف خود را جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای اعلام کردهاند. این گروه در نیویورک فعالیت میکند و در سالها گذشته اطلاعات مختلفی از شیوههای دور زدن تحریمها منتشر کرده است.
مجمعالجزایر کوک، کشوری با ۱۷ هزار و ۵۰۰ نفر جمعیت در جنوب اقیانوس آرام است که از ۱۵ جزیره در ۲ کیلومتر مربع تشکیل شده است. این کشور که درآمد اصلی آن از گردشگری حاصل میشد پس از همهگیری جهانی کرونا با بحران اقتصادی مواجه شده و اکنون در کنار صنعت شیلات و ثبت موسسات مالی فراسرزمینی (برای دور زدن قوانین مالیاتی) با ثبت کشتی و فروش پرچم هم درآمد به دست میآورد.
کشتیها برای حضور در آبراههای بین المللی باید در یکی از کشورهای مجاز ثبت شده باشند و سامانه شناسایی خودکار آنها نیز روشن باشد تا برای کشتی های دیگر قابل شناسایی باشند. هیچ کشتی بدون ثبت بینالمللی و پرچم نمی تواند به تجارت بینالمللی مشغول شود. در سالهای گذشته محمولههای نفتی ایران با رصد دادههای مسیریاب و سامانه شناسایی خودکار شناسایی می شدند و به صورت عمده آمریکا از این اطلاعات برای بررسی موارد نقض تحریم ها علیه ایران استفاده میکند.
در گزارش گروه اتحاد علیه ایران هستهای آمده بود که سه نفتکش بزرگ که محمولههای نفتی ایران را جابهجا میکنند با ثبت خود در مجمعالجزایر کوک و استفاده از پرچم این کشور بیشترین نقش در دور زدن تحریمهای اعمال شده آمریکا بر صنعت نفت و گاز ایران را داشتهاند.
پس از انتشار این اطلاعات، دو کشتی از ثبت این مجمعالجزایر خارج شدند. این دو کشتی پیش از آنکه در کوک ثبت شوند با پرچم کومور و ساموا حرکت میکرد. ساموا نیز مانند کوک، مجمعالجزایری در اقیانوس آرام جنوبی است که بیشترین ضربه اقتصادی را از همهگیری کرونا متحمل شده است.
مشخص شده است که این نفتکشها پیش از آنکه در مجمعالجزایر کوک ثبت شوند به دلیل بارگیری نفت خام ایران از پایانه نفتی خارگ و فعالیت آنها برای انتقال کشتیبه کشتی در دریا از لیست ثبت کومور خارج شدهاند.
گروه اتحاد علیه ایران هستهای اعلام کرده است که هنوز یک نفتکش از میان سه نفتکش ثبتشده در مجمعالجزایر کوک در لیست ثبتی این کشور باقی مانده است. دو نفتکش دیگر احتمالا به دلیل نقض قوانین دریانوردی بینالمللی و خاموش کردن سامانه شناسایی خودکار از ثبت خارج شدند.
یکی از مقامات محلی این کشور کوچک به گاردین گفته است که آنها در حال همکاری برای روشن شدن ماجرای این نفتکشها هستند.
گروه اتحاد علیه ایران هستهای میزان نقل و انتقال نفت توسط این نفتکشها در ماههای اخیر را ۹ میلیون بشکه تخمین زده است. آنها اعلام کردهاند دو نفتکشی که از ثبت مجمعالجزایر کوک خارج شدهاند، نقش مهمی در دور زدن تحریمهای آمریکا داشتهاند.
درحالی که تحریمهای نفت و گاز ایران که پس از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت ۱۳۹۷ مجددا برقرار شد هنوز به قوت خود باقی است، احتمالا این نفتکشها به دنبال کشور کوچک دیگری برای ثبت و استفاده از پرچم هستند.