رودخانه کارون با بحران آبی رویاروست اما دولت سه هزار میلیارد ریال برای انتقال آب سرچشمه‌های کارون به استان‌های مرکزی ایران تخصیص داده است. فعالان محیط زیست، مردم محلی و نمایندگان خوزستان در مجلس شورای اسلامی به عملی‌شدن این طرح انتقال آب معترضند.
مجمع نمایندگان خوزستان در مجلس شورای اسلامی در نشست با محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس با عملی‌شدن انتقال آب کارون به اصفهان و استان‌های مرکزی ایران مخالفت کردند.
به گزارش خبرگزاری حکومتی صداوسیما، کریم حسینی، نماینده اهواز، کارون، باوی و حمیدیه یکشنبه هفتم دی از برگزاری این نشست اضطراری خبر داد و گفت:
«با توجه به اهمیت و حساسیت موضوع، مجمع نمایندگان خوزستان به صورت اضطراری در اولین روز کاری هفته با دکتر قالیباف رئیس مجلس تشکیل جلسه داد و خواستار پیگیری جدی مصوبه مذکور و لغو فوری آن شد.»
مجتبی یوسفی، یک نماینده دیگر خوزستان دوشنبه ۸ دی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا) درباره طرح انتقال آب کارون گفت:
«این درست نیست که برای آباد کردن یک یا چند استان دیگر، کمر به نابودی زندگی و معیشت استانی دیگر ببندیم. خوزستان از قدیم جلگه بود و همیشه به‌عنوان مهد کشاورزی شناخته می‌شد. در حال حاضر چیزی به نام جلگه وجود ندارد و در مسیر تبدیل‌شدن به کویر قرار داریم. »
به باور تحلیلگران، تبعیض ساختاری علیه شهروندان خوزستان، به ویژه عرب‌ها در این سیاست‌گذاری‌های ضدمحیط‌زیستی مؤثر است.
به گزارش رسانه محلی «جنوب فردا» کریم حسینی شنبه ششم دی از تخصیص اعتبار سه هزار میلیارد ریالی برای انتقال آب سرچشمه‌های کارون پرده برداشت و گفت:
«روز گذشته به دعوت معاون اول رئیس جمهور بنده به عنوان رئیس مجمع نمایندگان استان به همراه استاندار خوزستان و جمعی از وزرا در جلسه‌ای با موضوع “بررسی مشکلات استان خوزستان” حضور یافتیم و در حالی که دولت خود را مصمم بر حل مشکلات خوزستان نشان می‌داد متأسفانه خبردار می‌شویم که دوم دی‌ماه با تخصیص اعتبار ۳ هزار میلیارد ریالی از طریق سازمان برنامه و بودجه و به پیشنهاد وزارت کشور از محل اعتبارات سازمان مدیریت بحران کشور در پی انتقال آب کارون به اصفهان و استان های مرکزی است.»
خبر اجرایی شدن طرح در حالی منتشر می‌شود که ۲۲ آبان سال جاری سعید محمد، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء سپاه پاسداران گفته بود پروژه‌های انتقال آب «موجب دغدغه مردم شده بود» و «باید اقناع فکری و ذهنی» ایجاد شود و تا آن زمان پروژه‌ها متوقف خواهند ماند. قرارگاه خاتم‌الانبیاء بخش اصلی اجرای این پروژه‌ها را در دست دارد.
در سال‌های گذشته، سه طرح برای انتقال آب سرچشمه‌های کارون به استان‌های مرکزی در جریان بود که با مخالفت کارشناسان و فعالان محیط زیست و مردم محلی اجرایی نشدند: «کوهرنگ ۳»، «بهشت آباد» و «ونک». طرح کوهرنگ ۳ در مراحل اجرایی قرار دارد و طرح‌های بهشت‌آباد و ونک نیز در حال اجرا هستند.
رودخانه کارون از ارتفاعات زردکوه در چهارمحال و بختیاری سرچشمه می‌گیرد و به خلیج فارس می‌ریزد. این رود حدوداً ۹۰۰ کیلومتری بزرگ‌ترین رود ایران و تنها رود قابل کشتی‌رانی آن است و در فهرست میراث طبیعی ایران ثبت شده.
رودهای بهشت‌آباد، ماربر (کوهرنگ) و ونک سه رود سرچشمه‌های کارون هستند که طرح‌های انتقال آب روی آنها برنامه‌ریزی شده است.
اوایل مهر سال گذشته و در جریان سفر رضا اردکانیان وزیر نیرو به استان چهارمحال و بختیاری خبر ازسرگرفته‌شدن این طرح‌ها بار دیگر مطرح شد.
همان زمان مهدی قمشی رییس دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز در گفت‌و‌گو با خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا) خواستار توقف این طرح‌ها و ورود مسئولان خوزستان برای جلوگیری از اجرای آنها شد.
قمشی به ایرنا گفت:
«طرح‌های انتقال آب به دلیل تأثیری که بر منابع آبی و محیط زیستی این استان دارد، با سرنوشت مردم خوزستان گره خورده و انتظار من به‌عنوان یک کارشناس مستقل این است که وزیر برای تصمیم‌گیری درباره سرشاخه‌های کارون حداقل نظر استاندار و ذینفعان خوزستانی را جویا شود و نباید بدون اطلاع خوزستانی‌ها مجوز اجرای این طرح‌ها صادر شود.»
کارون مدت‌هاست که در بحران به سر می‌برد. فاطمه ظفرنژاد، پژوهشگر آب و توسعه پایدار درباره وضعیت فعلی کارون می‌نویسد:
«کارون بلندترین و پرآب‌ترین رود ایران بود که تا اهواز کوسه و نهنگ داشت و تنها رودی بود که در آن کشتی‌رانی می‌شد و کشتی‌های نفتکش تا اهواز روی آن جابه‌جا می‌شدند. امروز چنان کم‌آب شده که نه تنها نهنگ و کوسه که ماهی کوچک هم به سختی دارد، آلوده است و قایق‌های کوچک هم به دشواری روی آن جابه‌جا می‌شوند.»
بیش از ۳۰ سد عظیم بر رودهای کارون و دز و سرچشمه‌های آنها و انتقال آب‌شان باعث شده که زیست‌بوم خوزستان تغییر کند و با کاهش سطح آب رودخانه‌ها، شوری آب آنها افزایش یابد.
هژیر کیانی دبیر انجمن دوستداران طبیعت و محیط‌‌زیست خوزستان نیز دوشنبه ۸ دی در گفت‌و‌گو با ایلنا هشدار داد که اجرای طرح انتقال آب کارون می‌تواند امنیت غذایی ایران را به خطر بیندازد و کوچ بزرگ خوزستانی‌ها را به همراه آورد:
« در اصل، این بقایای سرشاخه‌های کارون ظرفیت انتقال یک میلیارد مترمکعب آب و حتی بسیار کمتر از این رقم را ندارد. این طرح انتقال به نام آب شرب، ولی به کام صنعت اعم از فولاد و … و توسعه کمرشکن کشاورزی گران‌قیمت می‌رود و با محدودیت کشاورزی در خوزستان، امنیت غذایی کشور به خطر خواهد افتاد. اصرار بر اجرایی شدن این طرح باعث تشدید فقر در استان‌های خوزستان و چهارمحال و بختیاری می‌شود و بدون تردید باید منتظر مهاجرت اجباری گسترده مردم از جلگه خوزستان و هجوم آنان به نواحی مرکزی باشیم. کما اینکه مهاجرت‌ها طی سال‌های گذشته آغازشده و به‌زودی شاهد تشدید این کوچ اجباری خواهیم بود.»
طرح انتقال آب پیش از این با مخالفت‌های جدی مردمی روبه‌رو شده بود؛ از ۱۳۹۲ تا کنون که اجرای طرح انتقال آب بهشت‌آباد کارون به زاینده‌رود جدی شد. در آن تجمع، به گزارش روزنامه شرق، مردم معترض به عربی و فارسی و انگلیسی پلاکارد بالا گرفتند. از جمله شعارها این بود:
«کلنا لکارون»؛ «هوا را از من بگیر، کارون را نه»؛ «کارون خط الاحمر»؛ «کارون را نجات می دهیم»؛ «نطالب الحکومه به عدم بناء السدود».
آب را به اصفهان و یزد و قم انتقال می دهند که بیشتر آخوند تولید کنند و بیشتر مردم ایران را بدبخت کنند این شهر ها جز خرافات و آخوند چیزی عاید ما نکرده اند
reza / 28 December 2020