با اعلام پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، جمهوری اسلامی تلاش می‌کند ازموقعیت جدید به سود خود استفاده کند. سخنگوی وزارت خارجه ایران می‌گوید درباره سیاست‌های خارجی «ارکان کلان نظام» تصمیم می‌گیرند و هنوز تا زمانی که دولت بایدن آغاز به کار نکرده است نمی‌توان درباره سیاست‌های جدید آمریکا سخن گفت. او می‌گوید برجام «قبل باز شدن نیست» و نمی‌توان بار دیگر درباره مضمون آن گفت‌وگو کرد. خطیب‌زاده شروطی را برای بهبود روابط ایران و آمریکا اعلام کرد که پیش از این بارها مقام‌های جمهوری اسلامی آن را تکرار کرده‌اند.

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران دوشنبه ۱۹ آبان در نشست خبری خود درباره چگونگی پیشبرد رابطه جمهوری اسلامی با آمریکا پس از پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری این کشور اظهارنظر کرد.

خطیب‌زاده درباره توافق هسته‌ای گفت:

«این حرف‌ها نشان از ساده‌اندیشی است که می‌توان این توافق امضا شده را باز کرد. ایران بارها اعلام کرده برجام مربوط به گذشته است و قابل باز شدن نیست.»

سخنگوی وزارت خارجه ایران بدون آن‌که به‌طور صریح درباره پیروزی بایدن اظهارنظر کند، با بیان‌این‌که «زبان احترام و عزتمداری هنوز جواب می‌دهد» و هنوز هم وقت هست دولت آمریکا از «سیاست شکست خورده» خود در ایران و منطقه فاصله بگیرد، گفت:

«سه تغییر است که تا روی ندهد، اتفاقی نمی‌افتد؛ تغییر در اندیشه و نظر؛ تغییر در کلام و گفتار و نوع صحبت با ملت ایران و جهان و جبران رفتارهای غلط گذشته.»

خطیب‌زاده درباره این‌که آیا تماسی قبل یا بعد از پیروزی بایدن در انتخابات از سوی تیم آمریکایی داشته است، گفت:

«خیر. اساساً ما با کسی خارج از مسائل کاملاً مرتبط با برجام در ارتباط نخواهیم بود به‌ویژه آن‌که هنوز دولتی بر سرکار نیامده است. باید در واشنگتن بر سرکار بیاید و بعد از تشکیل دولت تصمیم‌گیری خواهیم کرد.»

جو بایدن گفته است از این‌که تحریم‌های واشنگتن مانع مقابله ایران با شیوع کووید-۱۹ نشود، اطمینان خاطر حاصل خواهد کرد، اما به استفاده از تحریم‌های اقتصادی برای مقابله با نقض حقوق بشر در ایران، حمایت جمهوری اسلامی از تروریسم و برنامه موشکی ایران ادامه خواهد داد.

افزون بر این، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری کنونی آمریکا ماه گذشته بخش‌هایی از صنعت نفت ایران را که پیش از این نیز در لیست سیاه آمریکا بودند، تحت اختیارات و مقررات مبارزه با تروریسم در لیست سیاه قرار داد و این مسئله رفع تحریم‌های این‌چنینی را سخت‌تر خواهد کرد.

آکسیوس، وب‌سایت خبری آمریکایی نیز در گزارش تازه‌ای ادعا کرد که دولت ترامپ قصد دارد در هماهنگی با اسرائیل و چند کشور عربی خلیج فارس در ۱۰ هفته آینده تا پایان کار دولت آمریکا مجموعه‌ای از تحریم‌های جدید علیه ایران را وضع کند و کار دولت بایدن برای احیای توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ را دشوار می‌کند.

با اعلام پیروزی جو بایدن واکنش‌های مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی بر شکست دونالد ترامپ متمرکز و با لحنی خصمانه همراه بود. در اظهارات مقام‌های جمهوری اسلامی نشانی از یک رویکرد حساب‌شده و برنامه‌ریزی برای مواجهه با تغییر احتمالی در سیاست «فشار حداکثری علیه ایران» دیده نمی‌شود. رویترز به نقل از مقام‌های جمهوری اسلامی نوشت تهران هرگونه مذاکره را به بعد از انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ موکول کرده است.

سعید خطیب‌زاده تأکید کرد که «خطرناکترین چیز نگاه داخلی و جناحی به سیاست خارجی است» و «ارکان کلان نظام درباره سیاست خارجی تصمیم‌گیری می‌کنند». او گفت:

«در مورد انتخابات آمریکا در این چند روز صحبت شده است. این‌که کدام مشاور ایشان چه گفته برای ما ملاک نیست. ما این‌ها را شرط نمی‌دانیم. مباحث انتخاباتی هم مبنای قضاوت نیست. (…) باید ببینیم اقدامات آمریکا به چه سمتی می‌رود. این اقدامات مهم هستند و نه حرف‌ها، تحلیل‌ها و گمانه‌زنی‌ها.»

روز گذشته (یکشنبه) محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران از آمادگی ایران برای همکاری در راستای تحقق منافع مشترک با کشورهای منطقه خبر داد و در توئیتی به زبان عربی خطاب به همسایگان نوشت ایران حاضر به گفت‌وگو برای پایان دادن به اختلافات و تنش‌هاست.

سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز در نشست خبری خود کشورهای همسایه و منطقه خاورمیانه را خطاب قرار داد و گفت:

«همانطور که وزیر خارجه گفته قمار برای خرید امنیت از روان‌پریشانی که جز پول و سلاح نمی‌اندیشند، نتیجه‌ای جز گذاشتن تخم مرغ در سبد غیرقابل اطمینان نیست. برخی از کشورهای همسایه همچنان به فکر خرید امنیت و وفاداری هستند و به لابی‌گری در کشورهای دیگر توجه می‌کنند.»

به‌گفته یکی از کارمندان کنگره آمریکا، وزارت خارجه این کشور به‌تازگی در روز پنج‌شنبه ۵ نوامبر / ۱۵ آبان در پیامی غیررسمی به کنگره درباره برنامه فروش ۱۰ میلیارد دلار تجهیزات جنگی به امارات متحده عربی شامل بمب‌ هدایت‌شونده، بمب‌ سقوط آزاد و موشک‌ توضیحاتی ارائه داد.

کمی قبل از آن دونالد ترامپ به کنگره اطلاع داد که تعدادی پهپاد جنگی پیشرفته را به امارات خواهد فروخت. هر دو خبر غیررسمی بعد از خبر دیگری در هفته پیش درباره فروش احتمالی جت‌های جنگی اف-۳۵ به امارات، اعلام شدند. ترامپ در سپتامبر سال جاری شرایطی را فراهم کرد تا امارات متحده عربی با اسرائیل روابط دیپلماتیک برقرار کند.

چهارشنبه گذشته تساهی هنگبی، وزیر همکاری‌های منطقه‌ای اسرائیل اعلام کرد که مواضع جو بایدن در مورد توافق هسته‌ای ایران می‌تواند به «تقابل خشونت‌بار» بین اسرائیل و ایران منجر شود.

سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی با بیان این‌که «این حرف‌ها را جدی نگیرید»، گفت:

«مقامات اسرائیلی خیلی جنگ‌دوست‌ هستند ولی می‌خواهند این کار با خون سربازان آمریکایی انجام شود. اگر می‌توانستند در مرزهای خود در لبنان و سوریه انجام می‌دادند. (…) ایران در مورد امنیت خود شوخی ندارد.»

بیشتر بخوانید:

اکسیوس: سیلی از تحریم‌های تازه علیه ایران در راه است