در پی قتل ساموئل پاتی، معلم فرانسوی به‌دست یک اسلام‌گرای افراطی و دفاع امانوئل مکرون از آزادی بیان در فرانسه و هشدار او درباره «جدایی‌طلبی اسلام‌گرایانه»، موضوع انتشار کاریکاتورهای پیامبر اسلام بار دیگر در بین کشورهای مسلمان مطرح شده است. برخی از این کشورها خواهان بایکوت و تحریم کالاهای فرانسوی شده‌اند. وزارت خارجه فرانسه نسبت به این اقدام هشدار داد.

امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه ـ عکس از شاتر استاک

در اردن و قطر برخی از سوپرمارکت‌ها کالاهای فرانسوی از جمله لوازم آرایشی و بهداشتی را از قفسه‌های خود پایین آوردند. همچنین ۵۰ تعاونی مصرف‌کننده در کویت کالاهای فرانسوی را از شعبه‌های خود خارج کردند. کاربران دنیای مجازی در چندین کشور اسلامی نیز نام کالاهای فرانسوی را در اینترنت پخش کرده و خواستار تحریم آن‌ها شده‌اند و هشتگ‌های مربوط به این اقدام را گسترش می‌دهند.

همزمان، نگرانی فزاینده‌ای در مورد تیره شدن روابط جهان اسلام و فرانسه به‌وجود آمده است. دانشگاه پرنفوذ الازهر در قاهره نسبت به «کارزار علیه اسلام» هشدار داده است.

پس‌زمینه این رویدادها سخنان اخیر امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه است. مکرون چهارشنبه گذشته از منتشرکنندگان کاریکاتور پیامبر اسلام دفاع کرد و در مراسم بزرگداشت ساموئل پاتی گفت فرانسه «هرگز از حمایت کاریکاتور و طراحان آن دست نخواهد کشید حتی اگر دیگران بخواهند از آن چشم‌پوشی کنند.» او تأکید کرد که راه ساموئل پتی برای گسترش آزادی بیان، «ادامه خواهد یافت».

ساموئل پاتی، معلم تاریخ در مدرسه‌ای در حومه پاریس ۱۶اکتبر / ۲۵ مهر به دلیل نشان دادن کاریکاتور‌های پیامبر اسلام و صحبت درباره آزادی بیان، توسط یک مهاجم جوان ۱۸ ساله چچنی‌تبار به قتل رسید و پلیس نیز فرد مهاجم را از پا در آورد. از آن روز تاکنون چندین نفر در ارتباط با این قتل بازداشت شده‌اند و موضوع انتشار کاریکاتورهای پیامبر اسلام بار دیگر برجسته شد.

در واکنش به اقدامات در چند کشور عربی برای بایکوت کالاهای فرانسوی، وزارت امور خارجه فرانسه خواستار توقف سریع این اقدامات و حملات علیه این کشور شد. این وزارتخانه در پیامی موضع فرانسه را به سود آزادی عقیده، بیان و مذهب و در مخالفت با هرگونه دعوت به نفرت‌پراکنی دانست. وزارت خارجه فرانسه گفته است که این فراخوان‌ها از سوی اقلیتی افراطی به ابزار سیاسی تبدیل می‌شود. مکرون نیز در توییتر به چند زبان نوشته است که فرانسه همواره در کنار کرامت انسانی و ارزش‌های اساسی خواهد ماند.

در همین حال، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه به حملات خود علیه مکرون ادامه داد. اردوغان روز گذشته (یکشنبه) در یک سخنرانی تلویزیونی بار دیگر رئیس جمهوری فرانسه را «گمراه‌» خطاب کرد و گفت مکرون باید «به دلیل نوع برخوردش با میلیون‌ها نفر معتقد از مذهبی دیگر معاینه روانی شود».

اردوغان چهارشنبه گذشته نیز با همین لحن درباره مکرون اظهارنظر کرده بود. در اعتراض کاخ الیزه سفیر فرانسه در آنکارا را به پاریس فراخواند.

روز دوشنبه جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز به سخنان اردوغان واکنش نشان داد و آن «غیرقابل قبول» خواند و نوشت ترکیه باید «این تقابل خطرناک را متوقف کند».

مکرون در سخنرانی ۴ سپتامبر، به مناسبت ۱۵۰ سالگی تشکیل جمهوری فرانسه، به مسلمانان فرانسه هشدار داده بود که از «جدایی‌طلبی اسلام‌گرایانه» دست بردارند: «شما نمی‌توانید فقط یک بخش فرانسه را انتخاب کنید. شما فرانسه را باید انتخاب کنید. جمهوری هرگز اجازه ماجراجویی‌های جدایی‌طلبانه را نخواهد داد.» شماری از فعالان حقوق بشر فرانسه پس از این سخنان نسبت به فشار بر مسلمانان هشدار دادند.

بیشتر بخوانید: