در برخی روستاهای شهرستان هیرمند سیستان و بلوچستان به دلیل نبود جاده مناسب تا شهر و کرایه سنگین رفت و آمد، کودکان از حق تحصیل محروم شده‌اند. در سال تحصیلی ۹۸-۹۹، ۱۲۷هزار کودک بازمانده از تحصیل در سیستان و بلوچستان وجود دارد.
خبرگزاری کار ایران (ایلنا) در گزارشی از وضعیت تحصیلی کودکان روستایی در استان سیستان و بلوچستان نوشته و گفته است حق تحصیل برای آن‌ها همچنان یک آرزوست.
بنا به این گزارش، برخی از روستاهای سیستان و بلوچستان حتی مدرسه ندارند و یا مدارس آن‌ها تا کلاس ششم ابتدایی است و بسیاری از کودکان یا تا کلاس ششم سواد دارند یا مدرسه را ترک می‌کنند و کار می‌کنند. برخی حتی سوخت‌بری هم می‌کنند.
راه ارتباطی ۱۱ روستا به هیرمند جاده‌ای است که ۴۰ سال پیش شن‌ریزی شده اما تاکنون ساخته نشده است و امکانات حداقلی دارد. کودکان برای رفتن به مدرسه در هیرمند نمی‌توانند از این جاده استفاده کنند و مسئولان هر بار تکمیل آن را به تعویق انداخته‌اند.
کودکان برای تحصیل در شهر باید روزانه ۱۰۰ هزار تومان، یعنی ماهانه دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان کرایه رفت و برگشت بپردازند. بسیاری از خانواده‌ها خودروی شخصی ندارند و هیچ کس نیز حاضر نیست خودرویش را به این جاده مخروبه بیاورد.
بنا به این گزارش، برخورداری از تحصیل دانش‌آموزان روستاهای بزی، خمر، رخشانی، سارانی، سیاه خان، ملاعبداله، کرم و چند روستای دیگر وابسته به ساخت این جاده است.
سیستان و بلوچستان، رتبه اول کشور از نظر محرومیت از تحصیل کودکان را دارد و ۴۴ درصد دانش‌آموزان این استان تنها تا پایان متوسطه اول درس می‌خوانند. کودکان در این استان به دلیل فقر و برای حضور در بازار کار و همچنین نبود مدرسه و کمبود معلم در روستاها و شهرستان‌ها، ترک تحصیل می‌کنند.
علیم یارمحمدی، نماینده زاهدان در مجلس شورای اسلامی می‌گوید ۱۲۷هزار کودک بازمانده از تحصیل در سیستان و بلوچستان در سال تحصیلی ۹۸-۹۹ وجود دارد و این استان با کمبود ۱۳هزار معلم مواجه است.
با این حال این آمار با درنظر گرفتن بی‌شناسنامه بودن کودکان در سیستان و بلوچستان با واقعیات فاصله دارد. حمید سارانی، مدیرکل آموزش و پرورش هیرمند شمار دانش‌آموزان بدون شناسنامه در این شهر را دو هزار و ۷۰۰ نفر دانسته است.
در همین حال سیاست خصوصی‌سازی در آموزش و پرورش ایران نیز تحصیل کودکان خانواده‌های کم درآمد را پرهزینه کرده است.
به‌گفته احسان سلطانی، اقتصاددان، سهم مخارج دولت در آموزش از اقتصاد (تولید ناخالص داخلی)، از ۴,۳ درصد در سال ۱۳۸۵ به ۲,۲ درصد در لایحه بودجه ۱۳۹۹ کاهش خواهد یافت. «نسبت مخارج دولت در آموزش به تولید ناخالص» ایران از سال ۱۳۸۷ تاکنون کاهش یافته و در سال ۱۳۹۸ به ۲,۳ درصد سقوط کرده است.
استان‌های حاشیه‌ای ایران که غالب جمعیت آن‌ها را اقلیت‌های قومی و مذهبی تشکیل می‌دهند، با شدت بیشتری با مشکل کودکان بازمانده از تحصیل روبه‌رو هستند. وزارت آموزش و پرورش پیش از این اعلام کرده بود که حدود دو درصد از ۱۴ میلیون دانش‌آموز ایرانی به دلایل گوناگون از جمله فقر، تعصبات قومی، معلولیت و مشکلات خانوادگی از تحصیل باز مانده‌اند و بیشتر این دانش‌آموزان دختر هستند.
احمدرضا پرنده، مدیرکل آسیب های اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به‌تازگی اعلام کرد که ۱۴۶ هزار کودک بازمانده از تحصیل در سال تحصیلی ۹۸ – ۹۷ در کشور شناسایی شده‌اند که بیشترین شمار آن‌ها مربوط به استان سیستان و بلوچستان و کمترین آن‌ها مربوط به استان یزد است.
بیشتر بخوانید: