سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت از گفت‌وگو میان ایران و عربستان سعودی اطلاعی ندارد. عباس موسوی درنشست خبری روز دوشنبه به خبرنگاران گفت که تا کنون گفت‌وگوهای رسمی دو کشور درباره حج عمره بوده و از گفت‌وگوهای دیگر خبری ندارد. اخیرا روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی از تلاش‌های پنهانی عربستان برای بهبود روابط با ایران خبر داد و نوشت ایران نیز به کاهش تنش‌ها با عربستان تمایل دارد. موسوی گفت، کشورهایی با حسن نیت در نلاش برای تنش‌زدایی میان ایران و عربستان هستند و ایران نیز از این تلاش‌ها استقبال می‌کند. یکشنبه گذشته نیز وزیر خارجه ایران که برای شرکت در نشست موسوم به “دوحه فروم” در قطر به سر می‌برد در یک کنفرانس خبری از مذاکراتی که میان عربستان سعودی و قطر در جریان است استقبال کرد و آن را تحولی مثبت برای منطقه دانست.
عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین و مصر ماه ژوئن سال ۲۰۱۷ پس از متهم کردن قطر به حمایت از تروریسم و همسویی با ایران، روابط دیپلماتیک و پیوندهای تجاری‌شان را با این کشورقطع کردند. دوحه آن زمان این اتهامات را رد کرده بود. یکشنبه ۱۵ دسامبر/ ۲۴ آذر ظریف در پاسخ به سئوال یکی از خبرنگاران تماسی‌هایی که اخیرا میان دوحه و ریاض برقرار شده را برای منطقه خوب توصیف کرد. همزمان محمد بن عبدالرحمان آل ثانی، وزیر خارجه قطر نیز در همان نشست اعلام کرد که پیشرفت‌های کوچکی در زمینه حل اختلافات فی مابین صورت گرفته است.
کویت و آمریکا از جمله کشورهایی هستند که برای رفع اختلاف قطر وهمسایگانش میانجیگری کرده اند، هرچند این اقدام تا حدی تلاش‌های واشنگتن برای مقابله با ایران را تضعیف می‌کند.
در حالیکه ده‌ها خصومت میان ایران و آمریکا همچنان ادامه دارد، اخیرا با مبادله دو زندانی بین دو کشور نشانه‌هایی از احتمال گشایش هرچند جزیی در مناسبات پدید آمد.
کمتر از دو هفته پیش شیوئه وانگ، دانشجوی دانشگاه پرینستون که در ایران زندانی بود و مسعود سلیمانی، دانشمند ایرانی زندانی در آمریکا در یک تبادل زندانی آزاد شدند، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا از این تحول استقبال کرد و در توییتی نوشت: «از ایران بابت مذاکره‌ای منصفانه تشکر می‌کنم. ببینید، ما می‌توانیم با یکدیگر معامله کنیم!» این تبادل موقعیتی نادر از تنش‌زدایی در پی ماه‌ها بالاگرفتن خصومت میان دو کشور بود.
موسوی، سخنگوی خارجه ایران در نشست خبری دوشنبه ۲۵ آذر همچنین گفت که ایران باز هم آماده تبادل زندانی به خاطر مسائل انسانی است.
نبادل زندانی اخیر میان دوکشور چنانچه نیویورکر در گزارشی نوشت، حاصل ماه‌ها مذاکره و تلاش افراد و کشورهای مختلف بوده است.
به نوشته رابین رایت، نویسنده گزارش اخیر نیویورکر شش آمریکایی دیگر از جمله رابرت لوینسون که ۱۲سال پیش در ایران ناپدید شد، هنوز در زندان‌های جمهوری اسلامی هستند. دولت ترامپ نیز دستکم ۱۳ ایرانی را طی دو سال گذشته در آمریکا بازداشت کرده است. سخنگوی وزارت خارجه ایران افزود:
«ایران آماده تبادل است؛ توپ در زمین آمریکا است. زندانیان آمریکایی هم در ایران مشخص هستند که جرایم آنها امنیتی و جاسوسی است و تعدادی از اتباع ما که گروگان محسوب می‌شوند، بنا به اتهامات واهی در زندان هستند.»
در نشست اخیر در دوحه مقام‌های آمریکایی از جمله استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا نیز حضور داشتند. منوچین در حاشیه این نشست شنبه گذشته (۱۴ دسامبر/۲۳ آذر) در گفت‌وگو با شبکه خبری سی ان بی سی گفت که آمریکا از دلار به مثابه سلاحی علیه دیگر کشورها استفاده نمی‌کند. منوچین گفت، دلار آمریکا به واسطه اقتصاد آمریکا قوی است، بنابراین ما مساله مسئولیت تحریم‌ها را جدی می‌گیریم و من شخصا هر مورد تحریم را پیش از عملی شدن تایید می‌کنم.
ایران از جمله کشورهایی است که نهادها و مقامات آن تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارند. بنابر اعلام وزارت خزانه داری آمریکا در حال حاضر ۶۳۰۰ فرد و بیش از ۲۰ کشور با نوعی از تحریم‌های ایالات متحده مواجه هستند. منوچین افزود:
«دلیل این‌که ما چرا از تحریم استفاده می‌کنیم این است که آن را به عنوان یک جایگزین برای درگیری نظامی جهانی می‌بینیم. و من معتقدم که (تحریم) کار می‌کند.»
وی همچنین گفت که چه در کره شمالی و چه در مورد ایران و یا هر جای دیگری از جهان، آمریکا این مسئولیت را بسیار جدی می‌گیرد.
سخنگوی وزارت خارجه ایران روز دوشنبه در واکنش به اظهارات اخیر وزیر خزانه‌داری آمریکا گفت:
«تحریم خود جنگ است و حتی بدتر از جنگ. تحریم تروریسم اقتصادی و جنگ اقتصادی است.»
یکی از دیگر مسایلی که وزارت خارجه ایران به آن واکنش نشان داد صحبت‌های اخیر برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران بود.
هوک نیز در دوحه در گفت‌وگو بارسانه‌های آمریکایی از جمله به بلومبرگ گفته بود که آمریکا حاضر به برقراری دیالوگ با ایران است.
برایان هوک گفت، محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز در دوحه است، اما آیت الله علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران به او اجازه صحبت کردن با آمریکایی‌ها را نداده است.
هوک همچنین در مصاحبه دیگری نیکی چینگ، خبرنگار بخش انگلیسی صدای آمریکا گفته بود که سیاست آمریکا تغییر رفتار ایران است و نه تغییر رژیم و در همین رابطه به فهرست ۱۲ درخواست آمریکا در رابطه با ایران اشاره کرده بود. موسوی در واکنش به اظهارات برایان هوک در مورد ممانعت رهبر از مذاکره با آمریکا گفت:
«تصمیم‌گیری در سیاست خارجی ایران ساختارمند و سلسله مراتبی است. در فرایند تصمیم‌سازی تنوع دیدگاه وجود دارد ولی وقتی نظام تصمیم بگیرد و آن را ابلاغ کند، وزارت امور خارجه آن را اجرا می‌کند.»
قرار است به زودی حسن روحانی رئیس جمهوری ایران برای دیداربا شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن به این کشور سفر کند.
این نخستین سفر رئیس جمهوری ایران به ژاپن در ۱۹ سال گذشته خواهد بود. آخرین بار در سال ۲۰۰۰ محمد خاتمی، رئیس جمهوری وقت ایران به توکیو سفر کرده بود.
«جپَن تایمز»، روزنامه ژاپنی پنج‌شنبه ۲۱ آذر / ۱۲ دسامبر به نقل از منابع آگاه نوشت دیدار آبه شینزو، نخست‌وزیر این کشور با حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در توکیو جمعه ۲۹ آذر / ۲۰ دسامبر برگزار خواهد شد. سخنگوی وزارت خارجه ایران اما گفت که تاریخ سفر هنوز قطعی نشده. به گفته موسوی برجام و تحولات منطقه ای و بین المللی از جمله مسائل مورد گفت‌وگوی حسن روحانی و شینزو آبه خواهد بود.
همون قطر از گرسنگی نخواهد مرد پدرجان !
P.M.G.E.N.R / 16 December 2019