تحریم‌های نفتی ایالات متحده علیه ایران به تدریج اثر خود را آشکار می‌کند. خبرگزاری «رویترز» به نقل از کارشناسان حوزه نفت هشدار داده که این تحریم‌ها ممکن است صادرات نفت ایران را به یک‌سوم میزان فعلی کاهش دهند و بازار نفت را دستخوش بی‌ثباتی کنند.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده دو ماه پیش خروج از توافق هسته‌ای با ایران (برجام) را اعلام کرد. واشنگتن ابتدا اعلام کرده بود که می‌خواهد صادرات نفت ایران را به صفر برساند و موافقت عربستان و امارات متحده عربی را برای افزایش تولید جهت جبران کمبود ناشی از تحریم‌ها جلب کرد. تهران با تهدید به بستن تنگه هرمز پاسخ داد و بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران از جستجو برای مشتریان نفتی جدید و راه‌های جایگزین صادرات گفت.
واشنگتن اکنون موضع خود را تلطیف کرده و می‌گوید شاید برای برخی از متحدانش که به نفت ایران وابسته‌اند، معافیت از تحریم قائل شود.
اما اغلب کارشناسان و تحلیل‌گران نفتی هنوز معتقدند که تحریم‌ها علیه ایران صادرات نفت خام این کشور را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش خواهند داد. بدترین سناریوها کاهش دوسوم میزان صادرات را پیش‌بینی می‌کنند. در این صورت، صادرات نفت ایران به تنها ۷۰۰ هزار بشکه در روز خواهد رسید.
شرکت «فکتز گلوبال انرژی»، یک شرکت مشاوره در امور انرژی پیش‌بینی کرده است که صادرات نفت خام ایران شاید به خاطر تحریم‌ها تا ۷۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یابد. بخش اصلی این میزان صادرات به چین خواهد رفت و بخش‌های کوچک‌تری به هند، ترکیه و دیگر خریدارانی که از معافیت تحریم‌ها برخوردار شوند.
این شرکت همچنین پیش بینی کرده که ۱۰۰ هزار بشکه میعانات گازی ایران نیز به چین و شاید امارات متحده عربی و کره جنوبی صادر شود.
مشتریان نفتی ایران
چین با روزانه ۶۵۰ هزار بشکه بزرگترین واردکننده نفت ایران است و شاید با نادیده‌گرفتن تحریم‌های آمریکا، به واردات نفت خام از ایران ادامه دهد.
هند در نیمه نخست سال جاری روزانه به طور متوسط ۵۵۰ هزار بشکه نفت از ایران وارد کرده است. دهلی نو هنوز بیانیه‌ای رسمی درباره نفت وارداتی از ایران صادر نکرده اما به پالایشگاه‌های دولتی گفته که در صورت دریافت‌نکردن معافیت از واشنگتن، باید مهیای یافتن عرضه‌کنندگان جایگزین باشند.
واردات نفت کره جنوبی از ایران ژوئن امسال به ۴۰ درصد سطح آن نسبت به ژوئن گذشته رسید.
بزرگترین بانک ژاپن (بانک MUFG) هم اعلام کرده است که برای پیروی از تحریم‌های ایالات متحده، تمام مبادلات مالی مربوط به ایران را متوقف خواهد کرد.
اروپا یکی از بزرگترین واردکننده‌های نفت ایران در نیمه نخست امسال بود و ایتالیا و ترکیه در صدر فهرست واردکنندگان. اما بانک تجارت و سرمایه‌گذاری سوئیس (BCP) اعلام کرده است که به پیروی از تحریم‌های آمریکا، تأمین مالی محموله‌های وارداتی ایران را متوقف می‌کند و بسیاری از پالایشگاه‌های نفت اروپا به همین خاطر خرید نفت از ایران را متوقف کرده‌اند. به ویژه پالایشگاه‌های نفتی یونان و اسپانیا که خرید نفت خام از ایران را کاهش داده‌اند.
اما ترکیه، یکی از خریداران اصلی گفته است که واردات نفت از ایران را کاهش نخواهد داد.
علی خامنه‌ای، رهبر ایران رویاروی اتحادیه اروپا برای باقی‌ماندن در «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) چندین شرط قرار داده است. یکی از آنها تضمین صادرات نفت ایران است.