معاون اول حسن روحانی میگوید آنقدر از منابع آبی استفاده شده که بسیاری از مناطق ایران در حال تهدید است. معاون وزیر نیرو هم میگوید برنامهای برای جیرهبندی آب وجود ندارد و فقط باید این مشکل مدیریت شود.
اسحاق جهانگیری، معاون رئیس جمهوری ایران، پنجشنبه ۱۰ اسفند، در همایش روز جهانی آینده، از عدم توجه به آینده در سیاستگذاریها و تصمیمگیریهای کشور، بهویژه در گذشته، انتقاد کرد و گفت: «امروز پیداست که ما به حدی از منابع آب استفاده کردهایم که حیات بسیاری از مناطق کشور در حال تهدید است و شاخصهایی که امروز در بخش منابع آب وجود دارد، این موضوع را از نگرانکنندهترین مسائل پیشروی کشور قرار داده است.»
بهگفته او «در شرایط فعلی موضوع آب از اصلیترین مباحثی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.»
ایران با بحران آب مواجه است. در ۱۰سال اخیر در ایران میزان بارندگی حدود ۱۱ درصد نسبت به متوسط بلندمدت کاهش یافته و به همین دلیل حجم جریان سطحی در دوره مشابه حدود ۴۴ درصد کاهش یافته است. کاهش در مقدار بارندگی بهدلیل وقوع خشکسالی و تغییرات اقلیمی صورت میگیرد، در حالی که کاهش در حجم جریان سطحی علاوه بر تغییرات اقلیمی، بهدلیل برداشتهای بالادست نیز اتفاق میافتد. این امر باعث شده که در ۱۵ سال اخیر مجموع حجم مخازن سدها در کشور حداکثر تا نصف از آب پر باشد.
از سوی دیگر از تعداد ۶۰۹ دشت در کشور ۳۵۵ دشت، بهدلیل افت سطوح سفره آب زیرزمینی، ممنوعه است. حدود ۴۵ درصد چاههای موجود در ایران غیر مجازند. وابستگی مصارف کشور به آبهای سطحی و زیرزمینی نیز بهترتیب ۴۵ و ۵۵ درصد تخمین زده میشود.
اسحاق جهانگیری وضعیت منابع طبیعی ایران، اعم از آب و خاک را «یکی از مهمترین سرفصلهای مورد توجه در آیندهنگری» دانست و گفت: «حیات کشور به این منابع وابسته است و بسیاری از شاخصهای حیاتی کشور در حال تهدید هستند. امروز حتما چنانچه گفته شود وضعیت شاخص منابع آب در شرایط نگرانکنندهای قرار دارد، حتما مردم این موضوع را مهمتر از موضوع تورم تلقی خواهند کرد.»
در همین حال، ستار محمودی، معاون وزیر نیرو گفت: «در دو دهه اخیر میزان مصرف آب کشور بیش از ۱۵ میلیارد مترمکعب افزایش یافته و میزان کلی مصرف آب کشور از ۸۰ به ۹۵ میلیارد مترمکعب رسیده است.»
به گفته او ایران با مصرف بیش از ۸۰ درصد منابع آب تجدیدپذیر از خط قرمز جهانی عبور کرده اما با وجود خشکسالی برنامهای برای جیرهبندی منابع آب در دستور کار وزارت نیرو قرار ندارد.
محمودی تنها راهکار مبارزه با بحران آب را «مدیریت مصرف» دانست.
بیشتر بخوانید:
یک مقام (معلوم نیست مسولیتش چیست؟!) در رسانه ای داخلی گفته:
راهکار مدیریت بحران آب
در ادامه این گزارش با اشاره به راهکارهای مدیریت بحران آب آمده است: در حال حاضر حدود ۸۹ میلیارد مترمکعب آب قابل برنامهریزی در کشور وجود دارد و در صورت مدیریت صحیح و بهینه از منابع آبی و به خصوص افزایش بهرهوری آب در بخش کشاورزی، میتوان بهصورت پایدار کشور را به سمت توسعه سوق داد. از جمله راهکارها، راهبردها و سیاستهایی که باید مورد توجه بیشتر قرار بگیرد، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- اجماع متولیان برنامهریزی توسعه اقتصادی-اجتماعی، بخشی و کالبدی به نظام یکپارچه مدیریت سرزمین مبتنی بر آمایش سرزمین
۲- فراهم کردن زمینه اجرایی شدن راهبردهای بلندمدت بخش آب از منظر آمایش سرزمین
۳- طراحی و اعمال سازوکار قیمتی تبعیضی برای مناطق کشور با توجه به نوع محصول اعم از صنعتی و کشاورزی و نوع فناوری تولید
۴- برقراری تعرفه یا جریمههای بازدارنده مصرف بیش از حد استاندارد
۵-ایجاد و توسعه بازارهای محلی آب
۶- الزام فعالیتهای صنعتی به بهروزرسانی فناوری
۷- تدوین الگوی کشت متناسب با اقلیم مناطق مختلف کشور
۸-تمرکز استقرار صنایع با مصرف بالای آب در سواحل جنوبی کشور
۹- بازسازی شبکه آب و فاضلاب
۱۰- رعایت کلیه ملاحظات زیست محیطی
۱۱- عدم انتقال بیشتر آب بین حوضهای برای مصارف کشاورزی و صنعت
۱۲- ارتقای بهرهوری و صرفهجویی
۱۳- ساماندهی کمی و کیفی زهابهای کشاورزی
۱۴- فرهنگسازی عمومی و ایجاد انگیزه درخصوص مدیریت مصرف آب شرب
۱۵- الزام فعالیتهای صنعتی و ساختمانهای طبقاتی به اجرای سیستمهای تصفیه فاضلاب و بازچرخانی آب
۱۶- نصب کنتورهای هوشمند
۱۷-بهرهبرداری از ظرفیت کشاورزی فراسرزمینی
۱۸- ایجاد هماهنگی لازم بین قوای سه گانه برای انسداد چاههای غیرمجاز
۱۹- الزام به ممنوعیت کاشت محصولات تولیدی در فضای باز
۲۰-خرید چاههای کم بازده کشاورزی برای تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی
۲۱-توجه ویژه به افزایش تراز مثبت تجارت آب مجازی
۲۲- تعیین استاندارد وسعت فضای سبز و نوع گیاهان مورد استفاده و میزان آب قابل مصرف با توجه به اقلیم مناطق مختلف کشور.
راهکار / 08 March 2018
جای تاسف این جاست، در این 22 راهکار، بخش کشاورزی در اخرین اولویت ها است و تازه با تردید و ترس اشاره ای به وضع نابهنجار کشاورزی شده! اصلا انگار نه انگار 300 هزار چاه غیر مجاز است ! 500 هزار تا چاه مجاز هم که گفته ،تازه زیادی است ! ولی از ترس مخالفت کشاورزان و رانتخوران و متوهمان ایدئلوژی خودکفایی اصلا نمی گویند بایست این چاهها جمع شوند.
راهکار / 08 March 2018
92% آب در بخش نشاورزی مصرف می شود . اما بخاطر ترس از اعتراض کشتاورزان و طرفداران خودکفایی، جرات محدود کردن اضافه برداشت کشاورزی از آب نیستند و عمدتا گیر دادند به 5% بخش خانگی و تجار ی و 2% بخش صنعت !
جاست / 08 March 2018
آقای جهانگیری! شما فعلا به اوجب واجبات برسید، بحران آب که موردی نیست تا شما ذهنتان را با آن مشوش کنید. راستی خواستم بیادتان بیاورم که چند سال پیش نامه ای منتشر شد که جنابعالی پای نامه ای را امضا کرده بودید که دستور ساخت ضریح طلا برای عراق در آن داده شده بود. کاش آنزمان پول آن ضریح را برای مشکل آب و ساخت زیرساخت در داخل کشور برای یتیمان کشورمان هزینه کرده بودید.
ولی افسوس که امامزاده های عراق واجب تر بودند!
زاگ / 08 March 2018