موج واکنشها به بازنشر سه ویدئوی یک گروه راست افراطی بریتانیایی توسط دونالد ترامپ ادامه دارد و فشار سیاسی به ترزا می، نخست وزیر بریتانیا، افزایش یافته تا دعوتش را از رئیسجمهوری آمریکا برای یک دیدار رسمی در ماه ژانویه ۲۰۱۸ پس بگیرد.
رئیسجمهوری آمریکا ویدئوهایی را از حساب کاربری یک فرد نژادپرست بریتانیایی انتخاب و بازنشر کرده است. در توضیح ویدئوها، منتشرکننده ادعا میکند که افرادی که در تصاویر عامل خشونت هستند، مسلمانهایی هستند که به یک فرد هلندی، مجسمه مریم باکره و یک نوجوان آزار میرسانند.
ترامپ در روز چهارشنبه ۲۹ اکتبر/۸ آذر سه ویدئوی تحریکآمیز را منتشر کرد که پیش از بازنشر او در حساب کاربری یک فرد نژادپرست مشهور بریتانیایی منتشر شده بودند. اصالت این ویدئوها به چالش کشیده شده، اما با این حال، انتخاب ویدئو از یک گروه نژادپرست بریتانیایی، روابط آمریکا و بریتانیا را پرتنش کرده است.
تاکنون نخستوزیر بریتانیا، بیشتر نمایندگان پارلمان این کشور و شهردار لندن، از اقدام ترامپ انتقاد کردهاند. شهردار لندن، صادق خان، که پیشازاین هم با ترامپ در توئیتر درگیری لفظی داشته است از دولت بریتانیا خواسته است که سفر ترامپ به این کشور را لغو کنند.
دولت بریتانیا از ترامپ دعوت رسمی کرده که در ماه ژانویه به لندن برود تا در مراسم گشایش سفارتخانه جدید ایالات متحده آمریکا در بریتانیا شرکت کند.
اکنون یک دیپلمات ارشد آمریکایی به «تلگراف» گفته است که «نه در دسامبر و نه در ژانویه انتظار نمیرود که ترامپ به بریتانیا سفر کند.»
موضوع لغو سفر ترامپ هنوز به طور رسمی از طرف دو دولت تأیید نشده است.
جریان این گروه نژادپرست بریتانیایی چیست؟
ویدئوها را حساب کاربری جیدا فرنسن، از گردانندگان گروه «بریتانیا فرست» در توئیتر منتشر کرده و ترامپ آنها را بازنشر کرده است.
بسیاری از اعضای سابق و افراطی گروه «حزب ملی بریتانیا» اکنون عضو گروه «بریتانیا فرست» هستند و تمرکز کاری این گروه بیشتر بر ملیگرایی افراطی، ترویج برتری سفیدپوستان مسیحی، مسلمان هراسی و مخالفت با حضور مهاجران در بریتانیاست.
اما ویدئوها مدتهاست که در اینترنت در حال پخش شدن هستند و هرکدام داستان خود را دارند. داستانی مغایر با آنچه توضیح ویدئوها تبلیغ میکند. ویدئوی اول با این توضیح منتشر شده: «مهاجر مسلمان پسر هلندی که عصای زیر بغل دارد را کتک میزند»؛ ویدئوی دوم: «یک مسلمان مجسمه مریم باکره را نابود میکند»؛ و ویدئو سوم: «لاتهای اسلامگرا یک پسر نوجوان را از پشتبام پرت میکنند و او را آنقدر میزنند که کشته شود».
فرنسن ۳۱ ساله، گفته است که مفتخر است که «رهبر جهان آزاد» محتواهای او را بازنشر کرده است. او که معاون رئیس گروه «بریتانیا فرست» است، همین تابستان به دلیل تهدید و زبان خشونتآمیز در یک تظاهرات در شهر بلفست دستگیر و تفهیم اتهام شد. ماه آینده او باید در دادگاه حاضر و محاکمه شود.
او اکنون از ترامپ کمک خواسته و با انتقاد از دولت بریتانیا گفته که برای سخنرانیای که در آن از اسلام انتقاد کرده، در شرف به زندان رفتن است:
WATCH: Jayda appeals for Donald Trump’s help @JaydaBF @realDonaldTrump pic.twitter.com/1extlyhwhp
— Jayda Fransen (@JaydaBF) November 29, 2017
نام گروه، به مفهوم «اول بریتانیا»، برگرفته از شعار دونالد ترامپ در روز تحلیف ریاستجمهوریاش است که گفت: «اول آمریکا». این گروه راست افراطی حدود ۱۰۰۰ نفر عضو دارد.
انتقاد ترزا می از ترامپ: کارش اشتباه بود
ترزا می، نخستوزیر بریتانیا روز پنجشنبه ۳۰ نوامبر/۹ آذر بهصراحت گفت که رئیسجمهوری آمریکا «اشتباه کرده» که ویدئوهای این گروه راست افراطی را منتشر کرده است: «کاملاً واضح میگویم که بازنشر توئیت “بریتانیا فرست” اقدام نادرستی بود.»
او در ادامه «بریتانیا فرست» را «یک گروه نفرت پراکن» خواند که کارش گسترش شکاف و بیاعتمادی بین فرهنگهای گوناگون ساکن بریتانیاست.
پیشتر در روز چهارشنبه ۲۹ نوامبر، سخنگوی دفتر نخست وزیر بریتانیا هم انتشار این ویدئوها را «اقدامی نادرست» خوانده بود.
در پی انتقاد رسمی دفتر ترزا میاز ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا خطاب به نخستوزیر بریتانیا توئیت کرد: «بهجای تمرکز بر من، بر تروریسم اسلامگرای ویرانگر در پادشاهی متحد بریتانیا تمرکز کن. وضعیت ما خوب است!»
.@Theresa_May, don’t focus on me, focus on the destructive Radical Islamic Terrorism that is taking place within the United Kingdom. We are doing just fine!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) November 30, 2017
اما کار با بگومگوی رهبران بریتانیا و ایالات متحده ختم نشد.
ابتدا اعضای حزب کارگر خشم خود را از صحبتهای ترامپ در صحن مجلس بریتانیا بیان کردند. اما بعد از آن تعداد قابلتوجهی از قانونگذاران عضو حزب محافظهکار هم به آنها پیوستند. روز پنجشنبه ۳۰ اکتبر، قانونگذاران بریتانیایی از بیشتر احزاب باهم همنظر بودند که رئیسجمهوری آمریکا با مطرح کردن «بریتانیا فرست» و تریبون دادن به این گروه، کاری نادرست انجام داده است.
سفیر بریتانیا در واشنگتن دی. سی هم رسماً به کاخ سفید در مورد این کار دونالد ترامپ شکایت کرد.
کاخ سفید: ترامپ این گروه را نمیشناخته است
پس از جنجالی که بازنشر این ویدئوها در بریتانیا آفرید، سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید عصر پنجشنبه ۳۰ اکتبر به خبرنگاران گفت که رئیسجمهوری آمریکا جیدا فرنسن و گروه «بریتانیا فرست» را نمیشناخته و بدون شناخت ویدئوها را بازنشر کرده است.
اما کاخ سفید از موضع ترامپ کوتاه نیامد و سندرز گفت که ترامپ در تلاش است تا «سطح گفتگو را بالا ببرد».
سندرز در ادامه گفت: «[رئیسجمهوری] دارد سطح گفتوگو را بالا میبرد تا در مورد مسائل واقعی و تهدید واقعی صحبت کنیم و آن تهدید خشونت افراطی و تروریسم افراطی است. چیزی که میدانیم بسیار واقعی است و رئیسجمهوری به مبارزه با آن برای حفظ امنیت شهروندان آمریکا، مقید است.»
هلند هم درگیر ماجرا شد
ویدئوی اول، با این توضیح که «مردی مسلمان»، پسر هلندی ناتوانی را کتک میزند، در هلند بیشتر مطرح شده است.
اکنون وبسایتی که برای اولین بار ویدئو را منتشر کرده ماجرا را شرح داده است. مقامات هلندی هم تأیید کردهاند که ویدئو ربطی به مسلمانان ندارد.
رینه فان لیووان، که وبسایت هلندی Dumpert را میگرداند به «ایبیسی» گفته است که ویدئو ابتدا در اینجا سایت او منتشر شده اما به درخواست پلیس هلند ویدئو را پاک کردهاند: «چراکه شخصی که در ویدئو خشونت میکند هلندی است، در هلند به دنیا آمده و مسلمان نیست.»
فان لیووان خطاب به دونالد ترامپ میگوید: «اخبار “فیک” را منتشر نکنید.»
سخنگوی دفتر دادستانی عمومی هلند و سفارت هلند در آمریکا نیز نسبت به ویدئو واکنش نشان دادهاند و هردو گفتهاند که فرد عامل خشونت در ویدئو هلندی است، متولد هلند است و از پیشینه مسلمان نیست.
سفارت هلند در آمریکا خطاب به خود ترامپ توئیت نوشته است: «واقعیتها مهم هستند. عامل اقدام خشونتآمیز در این ویدئو، متولد و بزرگشده هلند است. او طبق قوانین هلند حکم دریافت کرده و مجازاتش را به اتمام رسانده است.»
.@realDonaldTrump Facts do matter. The perpetrator of the violent act in this video was born and raised in the Netherlands. He received and completed his sentence under Dutch law.
— Netherlands Embassy 🇺🇸 (@NLintheUSA) November 29, 2017
ویدئو دوم مربوط به سال ۲۰۱۳ است که در سوریه فیلمبرداری شده و فردی روستایی را نشان میدهد که مجسمه مریم باکره را میشکند. این فرد به گفته «نیویورک تایمز» اهل سوریه و عضو «جبهه نصره» – از گروههای شبهنظامی افراطی است و ربطی به مسلمانان ساکن غرب ندارد. ویدئو سوم هم مربوط به سال ۲۰۱۳ است و در مصر فیلمبرداری شده است. تحقیقات «گاردین» نشان میدهد که ویدئو درگیری بین طرفداران و مخالفان محمد مرسی، رئیسجمهوری سابق مصر، را نشان میدهد.
بریتانیا به «رابطه ویژه» این کشور با ایالات متحده آمریکا افتخار میکند. عبارت «رابطه ویژه» را وینستون چرچیل در سال ۱۹۴۶ در رابطه با کشور دوست، آمریکا جا انداخت. اما این رابطه اکنون پر تنش شده است. به ویژه که اقدام دونالد ترامپ در بازنشر این ویدئوها، اسلامهراسان، نژادپرستان معتقد به برتری سفیدپوستان و ملیگرایان افراطی را در و بیرون مرزهای بریتانیا و آمریکا خوشحال و متحد کرده است. و در حالی که نگرانیها برای تنشها در رابطه آمریکا و بریتانیا افزایش یافته، نگرانی بزرگتر خطر قدرت گرفتن نژادپرستان است.