محمود خوشنام – آوازخوانی سنتی در ایران معمولاً مردانه بوده و از دل تعزیه بیرون آمده است و ۱۵۰سالی میشود که مهمترین بخش موسیقی دستگاهی بهشمار میرود. دگرگونیهایی که در درازای این مدت در جامعه موسیقی ایران پیش آمده، اگرچه شیوههای اجرایی آن را تغییر داده، اما ضرورت و اولویت حضور آن را در برنامهگذاریها کاهش نداده است.
خویشاوندی موسیقی دستگاهی با تعزیه به اوجخوانی خواننده ها اهمیت بیشتری بخشیده و بمخوانی را که میتواند عاملی برای ایجاد تنوع باشد، تضعیف کرده است. به همین جهت آوازخوانیهای دوره صفویه و قاجاریه بیشتر به جیغ کشیدن نزدیک میشود و هر که جیغش بنفشتر میبود، برجستهتر جلوه میکرد. از مشروطیت به اینسو اما این نوع آوازخوانی به شیوه تعزیه، گریبان موسیقی عرفی ما را رها کرده، میان بمخوانی و اوجخوانی تعادلی پدید آمده و تنوعی به اجراهای آوازی بخشیده است. شیوه اجرایی آوازهای سنتی را معمولاً به سه مکتب مختلف نسبت میدهند: مکتب اصفهان با نمایندگانی چون حسین طاهرزاده، تاج اصفهانی و ادیب خوانساری. مکتب تهران با برجستگانی چون عبدالله دوامی و رضا قلی میرزا ظلی، و مکتب تبریز با بزرگانی چون آقا حسین تعزیهخوان و ابوالحسن اقبال آذر معروف به اقبال سلطان. از عبدالله دوامی در یکی از برنامههای پیشین سخن گفتیم. در این برنامه به اقبال آذر و حسین طاهرزاده میپردازیم. این برنامه را میتوانید همراه با قطعاتی از آوازخوانی این دو هنرمند برجسته موسیقی ملی ایران از طریق فایل صوتی بشنوید.
در همین زمینه:
::مجموعه برنامههای “برجستگان سنتی” از محمود خوشنام در رادیو زمانه::