هنگامیکه کنفرانس اقلیمی بُن به روز پایانی خود، یعنی جمعه، میرسید، کشورهای جهان اطمینان داشتند که در تبدیل تعهدات سیاسی به اقدامات عملی پیشرفت قابل توجهی کردهاند.
موضوع اصلی گفتگوها در کنفرانس اقلیمی بُن نحوهی بدلساختن توافقات جدید جهانی در کنفرانس اقلیمی پاریس در سال ۲۰۱۵ به مجموعهای از قواعد بود که به کمک آن قواعد ملتها بتوانند علیه گرم شدن کرهی زمین متحد شوند.
فرانک بینمارا، نخستوزیر فیجی و رئیس کنفرانس بر اهمیت این رسالت تأکید میکند: «کار ما صرفاً مذاکره با واژگان نیست، بلکه ما همچنین نماینده مردممان و مکانهایی هستیم که آن مردم به آن خانه میگویند.»
کتاب قواعد پاریس که باید تا پایان سال ۲۰۱۸ نهایی شود، اکنون دارای یک اسکلت است: مجموعهای از عنوانهای مرتبط با اینکه چگونه اقدامات مرتبط با انتشار گازها در جو گزارش و پایش شود. کشورها همچنین این اسکلت اولیه را با متنها و جزئیات پیشنهادیِ خود گسترش دادند، لیکن اغلب تناقضهایی پدید میآید و باید در سال آینده حل و فصل گردند. یک مذاکرهکننده آلمانی گفت: «بدترین نتیجهی کنفرانس اقلیمی بن میتواند این باشد که کنفرانس با صفحاتی خالی به پایان برسد، ولی چنین چیزی روی نخواهد داد.»
یکی از موضوعاتی که با شدت دربارهاش بحث شد اقداماتی بود که کشورهای ثروتمند میبایست قبل از اجرایی شدن توافقات آب و هوایی پاریس در سال ۲۰۲۰ اجرایی میکردند و کشورهای در حال توسعه مدعی بودند که اقدامات صورت گرفته به اندازهی کافی نبودهاند.
آخرین ساعات مذاکرات به بحثی فنی دربارهی بودجه مربوط به اقدامات مقتضی در خصوص تغییرات آب و هوایی اختصاص یافت، بحثی که همواره حساسیت برانگیز میشود. کشورهای فقیر و آسیبپذیر میخواهند که کشورهای اعطا کننده پیشاپیش مشخص کنند که آن کشورها قصد دارند چه میزان بودجه برای این بحث اختصاص دهند، وبرنامهی زمانبندی آن چگونه است، تا بر این اساس کشورهای دریافتکننده کمک بتوانند برای اقدامات آب و هوایی خود برنامهریزی کنند. کشورهای ثروتمند در مقابل میگویند که آنها به این کار بیعلاقه نیستند؛ هرچند قول دادن از سوی حکومتهای در آینده بر سر کار میآیند به لحاظ حقوقی آسان نیست.
در کنفرانس اقلیمی بُن درباره اهمیتِ جنسیت، مردمان بومیِ هر منطقه و کشاورزی -در نسبت با تغییرات اقلیمی- پیشرفتهایی صورت گرفته است. ولی سازمانهای مردمنهاد(NGOs) سرعت پایین در عمل به وعدههای پیشین برای تامین بودجه مرتبط به تغییرات آب و هوایی را مورد انتقاد قرار دادند. رایجلی نیکل از اکسفام گفت: «اکثر کشورهای ثروتمند در کنفرانس بن با دستهای خالی ظاهر شدهاند.»
زغالسنگ- در مقام آلایندهترین سوخت فسیلی- بیشترین توجهات را طی کنفرانس به خود اختصاص داده است، به خصوص در پانل مربوط به ایالات متحده در کنفرانس. بانکس در تنها رویداد رسمی مربوط به ایالات متحده در کنفرانس دو هفتهای گفت: «بیشک سوختهای فسیلی در آینده مورد استفاده قرار خواهند گرفت و ما استدلال خواهیم کرد به نفع کل جهان خواهد بود که وقتی این سوختها بکار میروند تا حد امکان تمییز و عاری از آلایندهها باشند» …پنل مربوط به ایالات متحده ناگهان مورد اعتراض سه چهارم از مخاطبان ۲۰۰ نفری خود قرار گرفت که به پاخاستند و در اعتراض سرود خواندند.
این اکثریتِ قاطعِ علیه سوختهای فسیلی با ائتلافی جدید از کشورها همراه شدند که در خصوص برنامهزمانبندی کاهش تدریجی مصرف سوختهای فسیلی وعده دادند. این ائتلاف که خارج از دستور کار گفتگوها صورت گرفت، به نظر کامیلیا برن حرکتی با اهمیت است: «ما توافق پاریس را در جهان واقعی به صورت زنده داریم».
لهستان – میزبان کنفرانس آب و هوایی بعدی سازمان ملل-که کاملاً وابسته به زغال سنگ است اغلب مانع انجام اقدامات آب و هوایی در اتحادیه اروپا شده است. ولی در روز جمعه تحت فشار سنگین کشورهای اتحادیه اروپا، عنوان گردید لهستان قصد دارد که الحاقیهی توافقنامهی جهانی تغییرات آب و هوایی (الحاقیهی دوحه) را امضا کند.
بااینهمه آلمان نمیتواند برنامهی زمانبندی کاهش تدریجی مصرف عظیم زغال سنگ را ارائه کند، چرا که گفتگوهای آنگلا مرکل برای شکل دادن به یک ائتلاف تازه به زمان احتیاج دارد. بااینهمه بارابارا هندریکس وزیر محیط زیست آلمان روز جمعه گفت: «برنامه کاهش تدریجی مصرف زغالسنگ به لحاظ محیطزیستی و اقتصادی امکانپذیر است.»
تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا برای پاپس کشیدن ایالات متحده از توافق پاریس طبق نظر مذاکرهکنندها اثر کمی بر گفتگوها داشت، چرا که آمریکا معمولاً در بحثها موضع بیطرفانه اتخاذ میکرد و مانع چیزی نمیشد. گبرو یمبر اندالا، رئیس هیات اتیوپی گفت: «بر عکس مهاجرت تغییرات آب و هوایی چیزی نیست که بتوانید از کشور خودتان با ساختن دیوار در برابر آن محافظت کنید». قدرتهای بزرگ دیگر مثل هند و چین تلاشی نکردند که از تصمیم آمریکا در خصوص توافق پاریس سوء استفاده کنند، بلکه به زعم حاضران به شکلی سازنده در کنفرانس حاضر شدند.
منبع: گاردین
بیشتر بخوانید -کنفرانس تغییرات اقلیمی بن: