گروه کاری بازداشت‌های خودسرانه سازمان ملل از جمهوری اسلامی ایران خواسته که زینب جلالیان زندانی سیاسی کرد را فورا آزاد کند.
این گروه کاری همچنین خواسته که تمامی اقدامات لازم برای جبران خسارات تحمیل شده بر او بدون تاخیر و براساس ضوابط بین‌المللی انجام شود. زینب جلالیان، فعال سیاسی کُرد، تنها زندانی سیاسی زن محکوم به حبس ابد است.
گروه کاری بازداشت خودسرانه زیرمجموعه شورای حقوق بشر سازمان ملل است و شکایت‌های رسیده درباره بازداشت‌هایی را که با استاندارهای جهانی حقوق‌بشری مطابقت ندارند بررسی می‌کند. پنج کارشناس مستقل این نهاد پس از تحقیق درباره بازداشت‌های خودسرانه، نظر خود را به دولت‌ها اعلام می‌کنند و خواهان پاسخگویی آنها می‌شوند.
در رأی صادر شده از سوی این گروه کاری، محروم کردن زینب جلالیان از آزادی، خودسرانه و برخلاف اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بین‌المللی حقوق مدنی-سیاسی اعلام شده است. در این رأی، ایران موظف شده تا مسئولان نقض حقوق این فعال سیاسی کُرد را تحت پیگرد قانونی قرار دهد.
این رای در رسیدگی به شکایتی صادر شده که اسفند ۱۳۹۴ از سوی «عدالت برای ایران» و سازمان بین‌المللی جبران(Redress) درباره بازداشت و حبس زینب جلالیان ثبت شده بود.
گروه کاری بازداشت‌های خودسرانه سازمان ملل عیر از این، در مورد پرونده‌های دیگر مربوط به ایران هم رأی به غیرقانونی بودن بازداشت و زندانی کردن داده است. پرونده بازداشت میرحسین موسوی، مهدی کروبی و زهرا رهنورد، از رهبران حرکت‌های اعتراضی پس از انتخابات ۱۳۸۸در ایران و عبدالفتاح سلطانی و نسرین ستوده، وکلای دادگستری از جمله این پرونده‌هاست.
این گروه کاری در تاریخ ۲۳ بهمن ۱۳۹۴ با جمهوری اسلامی ایران مکاتبه کرد و خواستار پاسخگویی در رابطه با وضعیت زینب جلالیان شد٬ اما دولت ایران با وجود تعهداتش به میثاق بین‌المللی حقوق مدنی-سیاسی٬ تا کنون پاسخی به این مکاتبه نداده است.
زینب جلالیان، اسفند ۱۳۸۶به اتهام همکاری با حزب حیات آزاد کردستان(پژاک) دستگیر و پس از محکومیت به اعدام در دادگاه بدوی و تجدیدنظر٬ حکم اعدام او با «عفو» به حبس ابد کاهش یافته است.
عمده فعالیت‌های زینب جلالیان، در زمینه آموزش٬ مددکاری و بهبود وضعیت زنان کُرد بوده و خود او تاکید کرده که در طول مدت زمان حضورش در پژاک هیچ‌گونه فعالیت نظامی و مسلحانه نداشته است.
این زندانی سیاسی در بیش از هشت سال گذشته. بدون یک روز مرخصی در حبس بوده و به دلیل شکنجه و شرایط تحمیل شده در زندان، سلامت خود را از دست داده است.
زینب جلالیان طی دوران حبس به بیماری ناخونک چشم مبتلا شده و هم‌اکنون با از دست دادن توانایی دیدن دور در هردو چشم در معرض نابینایی قرار دارد.
او همچنین طی سال‌های بازداشت به عفونت شدید روده و خونریزی داخلی مبتلا شده و نیاز به درمان فوری و تخصصی دارد.
با وجود اعلام آمادگی خانواده زینب برای تامین هزینه‌های درمان او، ماموران امنیتی با انتقالش به خارج از زندان برای درمان موافقت نکرده‌‌اند و در آخرین اقدام، اسفند سال ۱۳۹۴ اعزام او به بیمارستان را مشروط به گروگان نگه‌داشتن یکی از اعضای جوان خانواده‌اش کرده‌اند.