اوباما: خامنه‌ای به مذاکره‌کنندگان اجازه داد که امتياز بدهند

باراک اوباما، رئيس‌جمهوری آمريکا گفته که آيت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی به مذاکره‌کنندگان ايرانی اجازه داده که آزادی عمل داشته باشند و امتيازاتی بدهند.

اوباما در گفت‌وگو با توماس فريدمن، ستون‌نويس روزنامه نيويورک‌ تايمز گفته که اين اقدام رهبر جمهوری اسلامی امکان دستيابی به توافق هسته‌ای را فراهم می‌کند.

به‌گفته رئيس‌جمهوری آمريکا، آيت‌الله خامنه‌ای به غرب «بدبين» است اما با اين حال متوجه شده که تحريم‌ها باعث تضعيف ايران می‌شود و به همين دليل فکر می‌کند که بايد تغييراتی ايجاد کند.

شورای امنیت سازمان ملل و شماری از کشورها از چند سال پیش به دلیل اصرار ایران به ادامه برنامه هسته‌ای تحریم‌های گسترده مالی، بانکی و نظامی علیه ایران برقرار کرده‌اند.

مقامات دولت ايران تأييد کرده‌اند که رهبر جمهوری اسلامی اندکی دست آن‌ها را در مذاکره باز گذاشته اما اين بدان معنا نيست که امتيازدادن به غرب در مذاکرات بدون اجازه او باشد.

اوباما مذاکرات گروه ۵+۱ با ايران و دستيابی به توافق را «بختی» دانست که «تنها يک بار رخ می‌دهد» تا جلوی توليد سلاح هسته‌ای گرفته شود و ثبات در خاورميانه برقرار گردد.

ايران و کشورهای گروه ۵+۱ شامل آمريکا، بريتانيا، فرانسه، روسيه، چين به همراه آلمان هفته گذشته در پايان ۹ روز مذاکره فشرده يک بيانيه مطبوعاتی مشترک منتشر کردند و گفتند که به چارچوب‌ توافق دست يافته‌اند و تلاش می‌کنند تا در سه ماه آينده (۱۰ تير ۱۳۹۴) در جزئيات اين چارچوب‌ها به توافق برسند.

اوباما نيز گفته که جزئيات زيادی وجود دارد که تا سه ماه آينده بايد حل و فصل شود اما دشواری‌هايی وجود دارد.

تهران و قدرت‌های جهانی دستیابی به اين چارچوب‌ها در مذاکرات هفته گذشته را يک «رويداد تاريخی» توصيف کرده‌اند اما تندروها در ايران چنين عقيده‌ای ندارند و تيم مذاکره‌کننده را به تلاش برای تعطيلی فعاليت‌های هسته‌ای متهم می‌کنند.

بیشتر بخوانید: در انتظار خامنه‌ای: واکنش‌ها به تفاهم‌نامه لوزان

بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير اسرائيل نيز بر اين باور است که چارچوب‌هايی که ايران و شش قدرت جهانی هفته گذشته به آن دست يافته‌اند يک «توافق بد» است.

با اين حال اوباما در اين گفت‌وگو خطاب به مردم اسرائيل گفته که برای جلوگيری از دستيابی ايران به سلاح هسته‌ای هيچ گزينه‌ای، مؤثرتر از چارچوب ديپلماتيکی که مطرح شده، وجود ندارد.

ايران همواره اعلام کرده که در برنامه اتمی‌اش اهداف صلح‌آميز را دنبال می‌کند اما غرب می‌گويد شواهدی در دست است که نشان می‌دهد تهران تلاش داشته در برنامه‌ اتمی به سمت ساخت سلاح برود.

رئيس‌جمهوری آمريکا می‌گويد ايران در يک جنگ هشت ساله با عراق مقاومت زيادی کرد و «يک ميليون» کشته داد که اين نشان می‌دهد آن‌ها تمايل دارند در مورد برنامه هسته‌ای نيز سختی‌ها را تحمل کنند و به همين دليل رويکرد مذاکره و راه‌حل ديپلماتيک ارزش آن را دارد که در برابر تهران امتحان شود.

شمار کشته‌شدگان طرف ايرانی در جنگ با عراق آن‌گونه که اوباما گفته يک ميليون نفر نيست بلکه رقمی حدود ۲۰۰ هزار نفر است.

به گفته اوباما حتی اگر ايران در اين مذاکرات، فريبکاری کند، واشنگتن يک سال فرصت دارد تا جلوی دستيابی ايران به سلاح اتمی را بگيرد.

رئيس‌جمهوری آمريکا همچنين گفته که در چارچوب توافقی با ايران، فعاليت‌های هسته‌ای اين کشور از جمله معادن اورانيوم و تأسيسات اتمی، بازرسی و راستی‌آزمايی می‌شود.

اوباما در اين گفت‌وگو از تعليق تحريم‌ها سخن گفته اما محمدجواد ظريف، وزير خارجه ايران دو شب پيش گفت که تحريم‌های سازمان ملل لغو خواهد شد. به گفته اوباما هرگاه که ایران سانتريفیوژها و ساير فعاليت‌های هسته‌ای خود را محدود کند، تحريم‌های سازمان ملل معلق می‌شود هر چند بخشی‌های از تحريم‌های اشاعه‌ای و تحريم‌های مربوط به موشک‌های بالستيک باقی خواهد ماند.

بیشتر بخوانید: ظریف لیست تعهدات ایران به ۱+۵ را در برنامه‌ای تلویزیونی برشمرد

اوباما در پايان اين گفت‌وگو ابراز اميدواری کرده که راه‌حل ديپلماتيک در برابر ایران نتیجه‌بخش باشد تا فصل تازه‌ای در روابط ايران و آمريکا گشوده شود.