تا ۸۵ سال دیگر جمعیت جهان از مرز ۱۱ میلیارد نفر نیز خواهد گذشت.
تحقیقی جدید برپایه تحلیل آمارهای مختلف نشان داده است احتمال اینکه جمعیت جهان با آهنگ رشد بیشتری از ۷ میلیارد نفر در حال حاضر به بیش از ۱۱ میلیارد نفر برسد ۷۰ درصد است. چنین رشدی، جهان را با بحران مواد غذایی، آب و بهداشت روبهرو خواهد کرد.
این تحقیق جدید توسط گروهی از پژوهشگران در مؤسسات مختلف و با هدایت دانشگاه واشنگتن در آمریکا انجام شده و نتایج آن روز ۱۸ سپتامبر اعلام شد.
این پژوهش نشان میدهد برخلاف انتظارات قبلی، جمعیت جهان رشد بیشتری خواهد داشت. گزارشی که پیشتر در سال ۲۰۱۱ منتشر شده بود تأکید میکرد احتمالا تا سال ۲۰۵۰ جمعیت جهان به ۹ میلیارد نفر و تا سال ۲۱۰۰ به ۱۰ میلیارد و ۱۰۰ میلیون نفر خواهد رسید.
در پیشبینی جدید در مورد جمعیت جهان، میزان باروری در قاره آفریقا نقشی کلیدی ایفا میکند. پیشتر پژوهشگران بر این باور بودند که نرخ پایین رشد جمعیت در آفریقا و میزان تلف شدن کودکان در این قاره پهناور همچنان ادامه خواهد داشت و از این رو رشد جمعیت کل جهان کمتر خواهد بود. اما اکنون مشخص شده که کاهش جمعیت در آفریقا آهستهتر شده و به زودی این قاره نیز با افزایش جمعیت مواجه خواهد شد.
در حال حاضر کل قاره آفریقا حدود یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون نفر جمعیت دارد و پیشبینی میشود تا سال ۲۱۰۰ این رقم به بیش از ۴ میلیارد و ۲۰۰ میلیون نفر برسد. عدم استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری و همچنین تمایل به داشتن خانوادهای پرجمعیت از دلایل رشد سریع جمعیت در آفریقاست. از سوی دیگر، از میزان مرگ و میر بر اثر گسترش ویروس اچ.آی.وی و بیماری ایدر نیز کاسته شده است.
در بقیه نقاط جهان انتظار نمیرود تغییری به جز آن چه قبلا پیشبینی شده بود رخ دهد. نرخ رشد جمیعت در اروپا همچنان پایین خواهد ماند و ممکن است اندکی از جمعیت این قاره کاسته شود.
در کمال تعجب، جمعیت چین بیشترین کاهش را طی هشت دهه آینده خواهد داشت. انتظار میرود جمعیت یک میلیارد و ۴۰۰ میلیونی چین تا پایان سده حاضر میلادی به یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون نفر کاهش یابد.
پروفسور آدریان رافتری که این پژوهش بینالمللی را هدایت کرده است میگوید یافتههای جدید نشان میدهد مسأله جمعیت باید دوباره با جدیت هر چه بیشتر مورد توجه جهانی قرار بگیرد و مسائلی مانند تنظیم خانواده و ادامه تحصیلات برای دختران در سرلوحه بسیاری از تصمیمات کلان در کشورهای مختلف باشد.
به گفته کارشناسان این پژوهش، در دهههای اخیر بحث در مورد جمعیت آینده جهان از بسیاری از گفتوگوهای مهم جهانی حذف شده و جایی در مباحث مربوط به توسعه پایدار نداشته است.
چنین میزان رشد جمعیتی علاوه بر به خطر انداختن امنیت غذایی و بهداشت و پدید آوردن کمبود منابع آب شیرین، میتواند به طور جدی باعث افزایش جرم و خشونت، گسترش آلودگیهای محیطی و نابودی منابع طبیعی شود.
از مسائل مهم دیگری که با افزایش جمعیت پیونده خورده، مسأله پیر شدن جمعیت است که در برخی نقاظ جهان مانند اروپا و ژاپن به یک معضل بزرگ اجتماعی تبدیل میشود. سئوال مهم برای این جوامع آن است که چه طور جمعیتی که در حال کار و تولید است قادر خواهد بود از سالخوردگان جامعه خود که شمار آنان مدام در حال افزایش است مراقبت کند و هزینههای آن را بپردازد.
این تحقیق جدید نشان میدهد مشکل افزایش تعداد سالخوردگان فقط گریبان مناطقی مانند اروپا یا ژاپن که رشد جمعیت پایینی دارند را نمیگیرد بلکه در کشورهایی با رشد جمعیت بالا مانند برزیل نیز این مشکل تا سال ۲۱۰۰ بسیار شدیدتر از ژاپن احساس خواهد شد.
نتایج این تحقیق جدید که به نگرانیهایی در مورد وضعیت اقتصادی و اجتماعی جهان ظرف دهههای آینده دامن زده در مجله ساینس به چاپ رسیده است.