هشدار ۲۴ حزب ایران درباره‌ نابودی محیط زیست کشور

۲۴ حزب در ایران در نامه‌ای سرگشاده خطاب به حسن روحانی رئیس دولت یازدهم درباره‌ نابودی محیط زیست کشور هشدار دادند.

در این نامه که در انتهای آن امضای «جبهه‌ اعتدال‌گرايان و جبهه‌ اصلاح‌طلبان» درج شده با اشاره به ششمین آتش‌سوزی در پارک ملی گلستان که به عنوان یکی از ۵۰ ذخیره‌گاه زیست‌محیطی کره زمین در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده، از رئیس دولت یازدهم خواسته‌ شده است تا «هیچ بهانه‌ای را برای کوتاهی در محافظت از آن نپذیرد و در برخورد با مسببان آن، برخورد قاطع داشته باشد».

«جبهه‌ اعتدال‌گرايان و جبهه‌ اصلاح‌طلبان»، خطاب به رئیس جمهوری کشور نوشته است:  «وضعیت محیط زیست کشور در بحرانی‌ترین دورانِ تاریخ خود به سر می‌برد. وضعیت تا آن اندازه بحرانی و در خطر است که می‌گویند جنگل‌های این سرزمین ــ که روزانه ۴۰ هکتار از وسعت‌شان کاسته می‌شود و این تخریب روندی صعودی دارد ــ تا چند دهه‌ی دیگر به وضعیتی هم‌چون وضعیتِ کنونیِ تالاب‌های آن دچار خواهند شد.»

این نامه با ارائه اطلاعاتی درباره خشک شدن ۸۰ درصد تالاب بختگان و تبدیل شدن ۶۵ درصد از دریاچه‌ ارومیه به کویر نمک، ادامه داده است: «عمق تالاب انزلی کم شده و بخش‌های بزرگی از تالاب‌های گاوخونی، ارژن، پریشان، آجی‌گل و تالاب سه‌گانه‌ی هامون نیز خشک شدند. وضعیت تالاب شادگانِ هویزه و هورالعظیم نیز نامناسب است.»

نابودسازی منابع آبی

آلودگی هوا به ویژه در شهرهای غرب ایران ازجمله اهواز و نامطلوب بودن شاخصه‌های زیست محیطی کشور از دیگر نکات مطرح شده در نامه یادشده است: «در این سال‌ها ذره‌ای هم از سرعت ساخت‌وساز در اَبَرشهر تهران و در نتیجه افزایش جمعیتِ بی‌تناسب، که مولد همه‌ی آلودگی‌های شهر است، کاسته نشده و نه تنها توجهی از سوی مسئولان اداره‌ شهر به این موضوع مهم نمی‌شود، بلکه خودشان با ایجادِ دریاچه‌هایی نسنجیده بر طبل این ساخت‌وسازها و نابود کردن منابع آبی می‌کوبند.»

بر اساس این نامه اعتراضی، در دو قرن اخیر تخریب شدید محیط زیست در بسیاری از کشورها صورت گرفته است، «ولی اغلب این کشورها در عرض‌های جغرافیایی بالاتر قرار دارند و دارای اقلیم مرطوب هستند و احیای زیست‌بوم در مناطق مرطوب بسیار راحت‌تر است. اما زیست‌بوم‌های مناطق خشک، در صورت نابودی، به دلیل پدیده‌ بیابان‌زایی ممکن است هرگز قابلیت احیا نداشته باشند».

نویسندگان نامه با قدردانی از به کار گماردان فردی آشنا به مسائل محیط زیست در مدیریت سازمان حفاظت از محیط زیست و موضع‌گیری معصومه ابتکار در برابر بنزین پتروشیمی، لازم دیده‌اند که رئیس دولت یازدهم بر پشتیبانی‌های خود از سازمان محیط زیست بیفزاید.

در این نامه، «بودجه‌ ناچیز و در نتیجه عدم توان در پرورش مدیرانی آگاه برای آینده‌ کشور و تحقیقاتِ تخصصی مرتبط، به‌ویژه در دانشگاه‌ها»،  «ناتوانی در جلوگیری از معدن‌کاوی در مناطق حفاظت‌شده»، «کم‌کاری در بازنگری قوانین کهنه‌»، «عدم حمایت کافی از محیط‌بانان» و «بی توجهی به ضرورت جذب افرادِ بومی مناطق از سوی نیروهای مسلح برای مقابله با معضلِ ناتوانی در برابر شکارچیان غیرمجاز»  به عنوان برخی از مشکلات سازمان حفاظت از محیط زیست شمرده شده است.

ضرورت آموزش در حوزه محیط زیست

به عقیده کارشناسانی که خطاب به حسن روحانی نامه نوشته‌اند، «عدم حمایت سازمان حفاظت از محیط زیست از گونه‌های گیاهی، به جز نبودِ مدیرانی آشنا با محیط طبیعی در آن سازمان، از ناهماهنگی با سازمان جنگل‌ها و مراتع که خود را متولی این بخش می‌داند نیز ناشی می‌شود، در حالی که اصولاً این دو باید با هم ادغام شده و تشکیل وزارتخانه‌ای قدرتمند را بدهند».

در نامه هشدارآمیز احزاب داخل ایران با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر «بیشترین آسیب به محیط زیست توسط طرح‌های دولتی وارد شده»، با تاکید بر اصل پنجاه قانون اساسی کشور نوشته شده است: «بسیاری از مدیران دولتی باید در این زمینه آموزش ببینند و لازم است زمانی برای این کار ــ حتی در هیئت دولت ــ در نظر گرفته شود.»

گنجاندن دروسی مرتبط با محیط زیست در کنار آموزش‌های دینی که «به انضباط اخلاقی و نفع ملی بیشتر بینجامند»، از دیگر نکاتی است که از دیدگاه کارشناسان یاد شده برای جامعه‌ امروز ضروری است.

در نامه نمایندگان ۲۴ حزب داخل ایران خطاب به رئیس جمهوری، به عملکرد غلط وزارت نیرو در سدسازی و عدم انتشار اطلاعات حوزه ملی آب اشاره و تاکید شده است: «سدسازی‌های بی‌رویه و بی‌نتیجه تا آنجا مورد انتقاد است که حتا وزیر محترم نیرو نیز ادغان داشته‌اند در سدسازی افراط کردیم و بیلان آب زیرزمینی نزدیک به نیمی از سدها منفی است. با این حال، درحالی که طرح‌های بزرگی در بخش آب با اعتباری نجومی کلنگ‌زنی خواهد شد، عملیات اجرایی سدهایی جدید هم آغاز شده است.»

به عقیده نویسندگان نامه، «این وضعیت به شایعه‌هایی چون نیرومند بودن پیمانکاران و سودجویی آنان از بخش آب کشور، حتی به قیمت نابودی آن و تهدید زندگی ایرانیان، دامن زده است. این روندِ مخرب در حالی ادامه دارد که در زمینه‌ تصفیه‌ فاضلاب‌ها به‌ویژه در شهرهای مرکزی و ساحلی کوچک‌ترین گامی برداشته نشده است».