جايزه حقوق بشر گوانگجو به «مادران خاوران» اهدا شد

«جايزه گوانگجو برای حقوق بشر» امروز ۱۸ مه (۲۸ارديبهشت)، طی مراسمی در کره جنوبی به «مادران خاوران» اهدا شد.

به گزارش «سازمان عدالت برای ايران»، هیأت داوران مادران خاوران ايران و عادل الرحمان خان، فعال حقوق بشر بنگلادشی را به طور مشترک برندگان امسال خود انتخاب کردند.

مادران خاوران، به جمع خانواده‌های زندانيان سياسی گفته می‌شود که به اتهام مخالفت با جمهوری اسلامی در دهه ۶۰ و به خصوص در تابستان ۱۳۶۷ در زندان‌های جمهوری اسلامی ايران اعدام شدند.

بعد از سال ۱۳۶۷ گورستانی که محل دفن دسته‌جمعی و انفرادی بسياری از مخالفان جمهوری اسلامی بود به طور نمادين مکان‌ياد و گردهمايی خانواده‌های آنان شد. اين درحالی بود که بسياری از خانواده‌ها از محل دفن اعضای خانواده‌شان که در اعدام‌های گسترده سال ۶۷ با فتوای مذهبی روح‌الله موسوی خمينی، رهبر وقت ايران صورت گرفت، بی اطلاع بودند.

طی ۲۵ سال گذشته این خانواده‌ها جمعه اول تابستان و جمعه آخر اسفند هر سال را در گورستان خاوران گردهم می‌آمدند. از دوران محمود احمدی‌نژاد تاکنون نیروهای امنیتی از هرگونه گردهمایی در خاوران جلوگیری می‌کنند.

کنفرانس مطبوعاتی نمایندگان مادران خاوران

پروانه ميلانی و معصومه دانشمند، به نمايندگی از طرف اين جمع برای دريافت جايزه به کره‌‌جنوبی سفر کرده بودند.

پروانه ميلانی، خواهر رحيم ميلانی و معصومه دانشمند، مادر بيژن بازرگان دو تن از زندانيان سياسی هستند که در اعدام‌های گروهی تابستان ۱۳۶۷ در دادگاه‌های چند دقيقه‌ای جان خود را از دست دادند.

آنها امروز پيش از مراسم اهدای جايزه با حضور در يک کنفرانس مطبوعاتی به شرح وضعيت خانواده‌های زندانيان سياسی اعدام شده پرداختند: «در طی اين سال ها بسياری از ما، تنها به خاطر داشتن خانواده ای دگرانديش يا برای پيگيری کشف حقيقت يا برای شرکت در مراسم يادبود کشته شدگان خودمان يا ديگری از کار برکنار يا ممنوع الخروج يا به اشکال مختلف تحقير و تهديد و از زندگی اجتماعی محروم شده ايم، ولی عليرغم تمامی اين اذيت و آزارها ما هم چنان ايستاده ايم تا بتوانيم به کشف حقيقت و برقراری عدالت ياری رسانيم.»

نمايندگان خانواده‌ها جايزه گوآنجو را شنيده شدن «صدای دادخواهی» خود دانستند و افزودند که احتمالا در تهران و قطعا در شهرستان‌ها، گورستان‌هايی مشابه و حتی ناشناخته‌ای وجود دارد که زندانيان سياسی اعدام‌شده را در بی‌خبری در آن دفن کرده‌اند.

پروانه ميلانی و معصومه دانشمند که در جمع رسانه‌های کره‌ای سخن می‌گفتند خانواده‌های تمامی اين زندانيان سياسی سراسر ایران را «مادران خاوران» خواندند.

آن‌ها ادامه دادند که حکومت ايران خانواده‌ها را برای دانستن حقيقت چرايی و چگونگی اين کشتارها مورد اذيت و آزار قرار می‌دهند.

طی سال‌های گذشته و با وجود اعتراض و پرسش‌های خانواده‌های مخالفان اعدام‌شده جمهوری اسلامی در سال ۶۷، و تلاش بسياری از فعالان و نهادهای سياسی و حقوق‌ بشری، حکومت ايران از پاسخگويی به اين مسئله خودداری کرده‌اند.

نمايندگان خانواده‌های زندانيان سياسی اعدام‌شده دهه شصت گفته‌اند، «متأسفانه تا امروز پيگيری‌های‌شان بدون نتيجه باقی مانده».

آن‌ها با فراخواندن تمامی فعالان و نهادهای بين‌المللی از آنان خواستند تا برای دانستن حقيقت و برگزاری آزادنه مراسم يادبود به عنوان مسأله‌ای به روز و برای رفع اين بی‌حقوقی و نقض آشکار حقوق بشر بکوشند.

«جايزه گوانگجو برای حقوق بشر»

طی چند دهه گذشته خانواده مخالفان اعدا‌م‌شده حکومت جمهوری اسلامی، برای  پیگیری حقایق و اطلاع‌رسانی درباره اعدام‌های گسترده تابستان ۱۳۶۷ با احضار، بازداشت و سرکوب نهاد‌های قضايی و امنيتی ايران مواجه بوده‌اند.

در اين اعدام‌ها حدود چهار هزار تن از مخالفان جمهوری اسلامی از گروههای سياسی(چه با مشی مسلحانه و چه غيرمسلحانه) و حتی زندانيانی که حکم قطعی محکوميت به حبس را دريافت کرده بودند، با فتوای مذهبی آيت‌الله خمينی و قاضی‌های دادگاه «شرع» به اتهام‌های چون محاربه و ارتداد کشته شدند.

طی ۲۵ سال گذشته این خانواده‌ها همواره خواهان روشن شدن حقیقت و برقراری عدالت در مورد افراد مسئول این اعدام‌ها بوده‌اند و توانسته‌اند با حضور خود در گورستان خاوران، این مکان را به عنوان سندی از نقض حقوق بشر توسط حکومت ایران حفظ کنند.

این نخستین‌بار است که یک نهاد حقوق بشری بین‌اللملی با اهدای جایزه از تلاش‌های این جمع از خانواده زندانیان سیاسی اعدام‌شدگان دفاع می‌کند.

بنياد گراميداشت ۱۸ مه که هر سال، جايزه گوانگجو برای حقوق بشر را اهدا می‌کند يک سازمان غيرانتفاعی و غيردولتی است که در ۳۰ اوت ۱۹۹۴ توسط بازماندگان قتل‌عام مخالفان در ماه مه ۱۹۸۰ در شهر گوانگجو کره جنوبی تأسيس شد.

هدف از راه اندازی اين بنياد گراميداشت خاطره قيام ۱۸ مه و ادامه مبارزه و همبستگی با آن به منظور کمک به اتحاد صلح‌آميز کره و فعاليت در جهت صلح و حقوق بشر در سراسر جهان است. ۱۸ ماه مه سالگرد جنبش دموکراتيک مردمی در گوانگجو بر عليه نيروهای مسلح دولتی است که پس از کودتای چون دوو هوان بر منطقه مسلط شده بودند.

از سال ۲۰۰۲ با برپایی یک گورستان ملی و تعیین روز ۱۸ ماه مه ‌به‌عنوان روز ملی بزرگداشت قربانیان این رخداد در راه جبران صدمه‌های وارده به بازماندگان این کشتار و خانواده‌های قربانیان تلاش می‌شود.