“کسی باید کاری میکرد” این را آلیس نکوم (Alice Nkom) میگوید که به خاطر فعالیتاش در دفاع از حقوق همجنسگراها، دوجنسگراها و افراد تراجنسیتی در کشور کامرون، از طرف سازمان عفو بینالملل (Amnesty International) به عنوان برنده جایزه حقوق بشر سال ۲۰۱۴ شناخته شد.
آلیس نکوم ۶۸ ساله، زنی است که ۴۵ سال پیش برای اولین بار اجازه کار وکالت در کشورش کامرون را دریافت کرد. بیش از ده سال پیش یک سازمان غیر دولتی با نام کوتاه (ADEFHO) را بنیاد نهاد که در دفاع از حقوق همجنسگرایان، اقلیتهای جنسی و جنسیتی در کشور کامرون فعالیت میکند. او در حال حاضر تنها وکیل زنی است که دراین زمینه در کشور کامرون فعالیت میکند.
روابط جنسی با همجنس چه برای زنان، چه برای مردان و چه برای کسانی که هویت جنسیتی آنها در دوگانه زن یا مرد نمیگنجد، جرم انگاشته شده و مجازات آن پنج سال زندان همراه با جریمه نقدی است.
زنان و مردان همجنسگرا، دوجنسگرا و افراد فراجنسیتی در قانون کامرون مجرم محسوب میشوند. روابط جنسی با همجنس چه برای زنان، چه برای مردان و چه برای کسانی که هویت جنسیتی آنها در دوگانه زن یا مرد نمیگنجد، جرم انگاشته شده و مجازات آن پنج سال زندان همراه با جریمه نقدی است. اگر چنانچه یکی از طرفین زیر ۲۱ سال باشد، جرم سنگینتر است و مجازات هم به همین ترتیب سنگینتر خواهد بود.
آلیس نکوم که در تمام عمر حرفهای خود، برای جرمزدایی از روابط همجنسگرایان در کامرون تلاش کرده است، میگوید: “به خودم اجازه نمیدهم که بگویم ارزش نهادن به حقوق برابر و حرمت و کرامت انسانها بیارزش کردن آفریقاست. این اشتباه است. اگر این طور نباشد [انسانها برابر محسوب نشوند] اینجا آفریقای من نیست.”
آپارتاید جدید
آلیس نکوم معتقد است آن چیزی که طبق قانون مجازات کامرون به اجرا در میآید شکل جدیدی از آپارتاید است و به عنوان یک وکیل تلاش دارد با استفاده از پیمانها و قوانین بینالمللی به همجنسگراستیزی قوانین در کشورش پایان دهد. طبق قوانین بینالمللی که کامرون متعهد به آنهاست، این کشور موظف است که به حقوق اقلیتها احترام بگذارد؛ از جمله میثاق بینالمللی حقوق سیاسی و مدنی که بر اساس خوانش رسمی سازمان ملل متحد، ماده ۲ (۱) و ماده ۲۶ آن حقوق دگرباشان جنسی را تضمین میکنند.
آلیس نکوم معتقد است آن چیزی که طبق قانون مجازات کامرون به اجرا در میآید شکل جدیدی از آپارتاید همجنسگراهراس است.
دولتهای امضاکننده این میثاق، متعهد میشوند که حقوق شناخته شده در این میثاق را درباره کلیه افراد مقیم در قلمرو تابع حاکمیتشان بدون هیچگونه تمایزی از قبیل نژاد، رنگ، جنس، جنسیت، زبان، مذهب، عقیده سیاسی و … محترم بشمارند و تضمین کنند. بر اساس این میثاق، کلیه اشخاص در مقابل قانون مساوی هستند و بدون هیچگونه تبعیض استحقاق حمایت بالسویه قانون را دارند. از این لحاظ قانون باید هرگونه تبعیضی را منع کند. اما آنچه که در کشور کامرون انجام میشود تعقیب و حبس همجنسگراهاست.
“خیلی عاشق تو هستم” پیامکی بود که راجر ژان کلود میده با تلفن همراه خود به دوست مرد خود فرستاد وبه این دلیل به ۳۶ ماه زندان محکوم شد. راجر ژان کلاد مبده برای درمان فتق خود نیاز به جراحی داخلی پیدا می کند. مقامات زندان با مرخصی او دیر موافقت می کنند و او نیز مخارج بیمارستان را نمی تواند تقبل کند و در شب دهم ژانویه ۲۰۱۴ جان خود را از دست میدهد. آلیس نکوم وکیل ژان کلود میده بود و در تمام مدت زندان همراه او بود و از حقوق او دفاع کرد. “عشق جرم نیست”، نکوم براین باوراست و برای همین هم مبارزه میکند.
کلیسا تبعیض را تشدید میکند
نفوذ کلیسا در کشورهای آفریقایی از عوامل ترویج فرهنگ همجنسگراهراسی است.
در ۳۶ کشور آفریقایی همجنسگرایی جرم محسوب میشود و اقلیتهای جنسی به مجازاتهای سنگین و حتی در بعضی از کشورها به مجازات مرگ محکوم میشوند. نفوذ کلیسا در کشورهای آفریقایی از عوامل ترویج فرهنگ همجنسگراهراسی است.
آلیس نکوم معتقد است که کلیسای کاتولیک به تبعیض علیه اقلیتها دامن میزند. آمریکا به کلیساهایی کمک میکند که در واقع در آفریقا مراکز همجنسگراستیزی هستند.
جایزه ده هزار یورویی که از طرف سازمان عفو بینالملل روز ۱۷ مارس در آلمان به آلیس نکوم داده شد، کمک میکند که وی کارش را توسعه دهد. اما مهمتر اینکه با این جایزه کار وی از نظر جهانی مورد توجه قرار میگیرد.
سازمان عفو بینالملل این جایزه حقوق بشر را هر دوسال به افراد و یا سازمانهایی اهداء میکند که در شرایط سخت و خطرناک برای دفاع از حقوق انسانها فعالیت میکنند.