روابط موش با گربه را می‌توان سمبل یک ترس نهادینه در حیات وحش دانست و بر همین اساس هم از گذشته قصه‌هاى زیادى را در این‌باره دیدیم و شنیدیم. اما حالا انگلى پیدا شده که مىتواند موقتاً این ترس معروف را به نفع بقاى خودش از میان ببرد. انگل تک‌سلولى «تاکسوپلاسما گوندى»، گرچه قادر است بیشتر پستانداران، از جمله انسان‌ها را آلوده کند؛ ولى فرآیند تکثیر آن فقط در روده‌ی گربه‌سانان امکان‌پذیر است. ازآنجایى هم که موش‌ها از معدود پستاندارانى هستند که گهگاه طعمه گربه‌ها می‌شوند، بهترین حالتى که انگل تاکسوپلاسما مىتواند بقایش را تضمین کند، این است که موش‌هاى آلوده به همین انگل رو به هر حقه و ترفندی که شده، به سمت شکم گربه‌ها هدایت کند.
تحقیقات اخیر تیمى از زیست‌شناسان دانشگاه کالیفرنیا-برکلى هم از قضا همین را نشان داد. به عبارت بهتر، این انگل مىتواند قوه‌ی بویایى موش‌هاى قربانی را طورى مختل کند که دیگر با تشخیص بوى ادرار گربه‌ها نه‌تنها نترسند، بلکه حتى جذب این بو بشوند و عملاً قدم در راه بى‌برگشتی بگذارند.
الکتریسیته ساکن پدیده‌ایست که ما غالباً آن را از طریق یه سرى تجربیات روزمره‌مان مى‌شناسیم. این پدیده‌ی ظاهراً معمولى، مىتواند براى تراشه‌هاى الکترونیکى حکم یک شوک الکتریکى را داشته باشد و حتى زمینه‌ساز احتراق‌شان هم بشود. به همین خاطر مهار این پدیده، براى برخى صنایع اهمیت شایان توجهى دارد. ولى هزاران سال است که دانشمندان اصلاً نمى‌دانند این الکتریسیته ساکن از کجا می‌آید، چه برسد به اینکه بخواهند مهارش کنند.
اما براساس تحقیقات چند سال گذشته‌ی گروهى از محققین دانشگاه نورث‌‌وسترنِ ایالات متحده، وقتى دو قطعه از یک پلیمر مشابه به هم سابیده می‌شوند، پیوندهاى مولکولى سطح این قطعات مى‌شکند و طبیعتاً از شکستن‌شان هم یک سری ترکیبات شیمیایى باردار حاصل مى‌شود.
این محققین، همین آزمایش معمولى را این بار زیر میکروسکوپ الکترونى هم انجام دادند و متوجه شدند اتفاقاً همین رادیکال‌هاى غیرباردار هستند که مثل یک سد، از پراکندگى مولکول‌هاى باردار پیرامون‌شان جلوگیرى مى‌کنند. براى کسب اطمینان از این مسأله، آنها پلیمرها را در ظروفى محتوى یک ترکیب حلّال مولکول‌هاى رادیکال، مثل ویتامین E، فروبردند و به عینه دیدند که مولکول‌هاى باردار عملاً پراکنده می‌شوند و پلیمر هم خنثى می‌شود.
انرژى‌هاى نو همیشه به لحاظ محدویت خط تولید صنایع پشتیبان‌شان، به‌ویژه در کشورهاى نه‌چندان توسعه‌یافته، یا در حال توسعه، همیشه انرژى‌هاى هزینه‌بر و کم‌بازدهى بودند؛ اما گاهى مىتوان از پسماند همان انرژى‌هاى فسیلى هم استفاده‌هاى نوآورانه کرد؛ ولو در حد شارژ یک ساعت دیوارى.
مثلاً همین چند وقت پیش، یوشی‌هیرو کاواهارا، از مهندسین الکترونیک دانشگاه توکیوى ژاپن، طرح جالب توجهى را براى استحصال انرژى از امواج اضافی مایکروفر آشپزخانه ارائه کرد. مایکروفرها برای تقویت ارتعاش مولکول‌هاى آب، امواج ۱۲ و نیم سانتیمترى را در محفظه غذاشان متمرکز مى‌کنند. البته به رغم اینکه سازمان غذا و داروى ایالات متحده، کاخانجات ساخت مایکروفر را ملزم کرده که تراکم این امواج نبایستی از حد ۵ میلى‌وات بر ثانیه تا فاصله‌ی ۵ سانتیمترى از سطح محفظه بیشتر بشود، ولى همان مقدار امواج کمى هم که در این محدوده حضور دارند، کافی هستند که به ازاى هر دو دقیقه عمل‌کرد مایکروفر، ابزارهای کم‌مصرف آشپزخاه را دست‌کم برای چند‌دقیقه‌اى شارژ کنند.
در طرح کاواهارا، این کار را می‌توان با مبدّلى به ابعاد یک سکه‌ی معمولى که به یک آنتن یک سانتیمترى مجهز شده، به ثمر رساند.
مریخ‌نورد دو نیم میلیارد دلارى «کنجکاوى»، که اواسط تابستان سال گذشته فرود خیره‌کننده‌اى را در این سیاره به نمایش گذاشت، از بررسى هشت‌ماهه‌اى که به‌منظور تشخیص گاز متان در جو سیاره سرخ صورت داد، عملاً چیزی عایدش نشد. البته مقادیر فوق‌العاده کمی رو تشخیص داد، که با توجه به ضریب خطاى ابزارآلاتش، مىتوان آن را هم به چیزى نگرفت. این در حالی‌ایست که ماهواره اروپایی «سریع‌السیر مریخ»، در سال ۲۰۰۳ تصادفاً حدود ۴۵ واحد در میلیارد متان را در جو این سیاره تشخیص داده بود و تلسکوپ‌هاى زمینى هم این کشف را به تأیید رسانده بودند.
منشأ متان جوّى را عمدتاً می‌شد به فعالیت‌هاى زمین‌شناختى اعماق مریخ یا حتى فعالیت‌هاى بیولوژیکى موجودات میکروسکوپی‌اش نسبت داد؛ کمااینکه ۹۵ درصد از متان جو زمین اصولاً منشأ بیولوژیکى دارد. ولی با تحقیقات اخیر «کنجکاوى»، امید ده‌ساله‌ی دانشمندان محقّق نشد و در عوض سؤال مهمى پیش آمد: در حالی‌که متان مىتواند تا صدها سال در جو مریخ دوام بیاورد، چطور شده که طى تنها ده سال غیبش زده است؟
[podcast]http://www.zamahang.com/podcast/2010/20130924_EhsanSanaei_Science_Weekly_lidaHosseiniNejad.mp3[/podcast]