در شرایطی که رسانه‌ها و شمار زیادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با بزرگ‌نمایی در آمار مهاجران و به ویژه افغانستانی‌ها، موج مهاجرستیزی را تحریک می‌کنند، معاون بین‌الملل وزارت بهداشت و درمان جمهوری اسلامی ایران در یک سمینار بین‌المللی گفت: ایران «میزبان بیش از پنج میلیون مهاجر و پناهنده است». او آمار دقیقی از شمار مهاجران اعلام نکرد اما افزود «اغلب آنها افغانستانی‌های نیازمند کمک‌های بشردوستانه هستند». پیش از این نیز وزیر کشور دولت سیزدهم در واکنش به خبرسازی رسانه‌ها که از ورود «هشت میلیون تا ۱۷ میلیون» مهاجر افغانستانی به ایران خبر داده بودند، این رقم را دروغ خوانده و گفته بود که ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تا شش میلیون افغانستانی در ایران حضور دارند. محمدحسین نیکنام در ادامه با ادعای اینکه «۸۰ درصد مهاجران فاقد مدارک اقامتی هستند»، مدعی شد جمهوری اسلامی امکان دسترسی تمام آنها به خدمات بهداشت و آموزش اولیه را فراهم کرده است. این ادعا که در نشست غیرعلنی «تاثیر تحریم‌های اقتصادی بر سلامت و خدمات سلامت در منطقه مدیترانه شرقی» مطرح شد با سیاست‌های جمهوری اسلامی در برخورد با مهاجران افغانستانی تناقض دارد. ایران در یک سال و شش ماه اخیر بیش از دو میلیون افغانستانی را اخراج کرده است. وزارت آموزش و پرورش ثبت‌نام دانش‌آموزان افغانستانی را به دریافت شناسه یکتا مشروط کرده است. علاوه بر این مقام‌های دولتی به صراحت گفته‌اند از ابزار افزایش هزینه خدمات اجتماعی شهری برای اجبار افغانستانی‌ها به ترک ایران استفاده می‌کنند. ایران نه پناهندگی مهاجران افغانستانی را به رسمیت می‌شناسد و نه به آنها اجازه اقامت دائمی در ایران را می‌دهد.