محمد خاتمی، رئيس‌جمهور پيشين ايران که برای ديدار با مادر و خانواده خود در زادگاهش اردکان به‌سر می‌برد، در ديدار با اصلاح‌طلبان يزدی به بررسی يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوری در ايران پرداخت.

محمد خاتمی می‌گويد حسن روحانی روی همه حرف‌هايی که زده است دارد پافشاری می‌کند اما مشکلات فراوان است

به گزارش سايت شخصی محمد خاتمی، وی شرايط پيش از انتخابات را شرايط “يأس” از وضعيت عمومی کشور در نتيجه “سياست‌ها و رويکردهای غلط”؛ و “ترس” از تهديدهای خارجی توصيف کرد و گرايش عمومی را در آن زمان به سوی عدم شرکت در انتخابات دانست.

خاتمی با بيان اين‌که اصلاح‌طلبی “راهی را جز صندوق رأی و انتخابات نمی‌شناسد”، گفت: “ما [اصلاح‌طلبان] در اين فضای دستگيری‌ها، محدوديت‌ها، دروغ‌ها، تحريف‌ها و تبليغات بد يک‌جانبه، می‌بايست بگوييم نه، می‌شود در اين نظام و با اين نظام کار کرد و می‌شود روش‌های درست و اصلاح‌طلبانه‌ای را پيدا کرد که جلوی اين رويکرد بسيار خطرناک را گرفت و متوقف کرد.”

محمد خاتمی: گرايش عمومی پيش از انتخابات به سوی عدم شرکت در انتخابات بود

خاتمی افزود: “آن‌چه در اين مدت تدبير شد و اندک اندک از درون جامعه؛ نه تحميل از بالا ايجاد شد، گرايش شديد به عدم شرکت در انتخابات تبديل شد به لزوم شرکت در انتخابات.”

خاتمی از شرايطی چون “آزادی زندانيان سياسی، تبديل فضای امنيتی سياسی به فضای آزاد و انتخابات آزاد” که پيشتر برای شرکت در انتخابات تعيين کرده بود سخن گفت و افزود: “طبيعی بود که اين شرايط را فراهم نکنند.”

رئيس‌جمهور پيشين ايران سپس به چگونگی تعديل اين خواسته‌ها پرداخت و از پيش بردن سياستی سخن گفت که “اندک اندک و با ملايمت” روشی در جهت دستيابی به اين خواسته‌ها را برگزيند و “جامعه بپذيرد که ساز و کار انتخابات مطلوب، طبيعی‌ترين، کم‌هزينه‌ترين و پرفايده‌ترين ساز و کاری است که می‌شود برای جامعه انتخاب کرد.”

خاتمی اين روش را در جهت کاهش “کينه‌هايی” ارزيابی کرد که از سوی “افراطی‌ها”، “براندازان نظام” و “انحصارطلبان” دامن زده می‌شود.

وی گفت: “در اين انتخابات شرطی گذاشته نشد بلکه به آن سو حرکت کرديم که نتيجه انتخابات بهبود اوضاع باشد، فضا تلطيف شود و سوء ظن‌ها و کينه‌ها و دوری‌های دل‌ها از بين برود يا کاهش يابد.”

محمد خاتمی: در اين انتخابات شرطی گذاشته نشد بلکه به آن سو حرکت کرديم که نتيجه انتخابات بهبود اوضاع باشد و فضا تلطيف شود

 به‌گفته خاتمی در چنين موقعيتی اصلاح‌طلبان در نشست‌هايی تصميم گرفتند در انتخابات به‌شکل “حداکثری” شرکت کنند.

محمد خاتمی در بخش ديگری از سخنانش گفت از همان ابتدا با طرح نامزد شدنش در اين انتخابات مخالف بود اما آن را به احترام دوستان خود مطرح نمی‌کرد.

وی در توضيح اين امر گفت: “ما می‌خواهيم فضا را تلطيف کنيم دل‌ها را به هم نزديک کنيم آثار تنش‌های گذشته را بدون اين‌که کسی احساس بازندگی بکند از بين ببريم ولی ما نمی‌خواهيم دوباره از نو آن‌ها را تشديد بکنيم.”

خاتمی افزود از نظر وی اکبر هاشمی رفسنجانی، رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام “مناسب‌ترين شخص” برای کانديدا شدن در انتخابات بود اما اصلاح‌طلبان تصور نمی‌کردند که هاشمی رفسنجانی رد صلاحيت شود.

وی سپس از محمدرضا عارف و حسن روحانی به‌عنوان کسانی که “مواضع خوبی” داشتند نام برد و گفت عارف “گفتمان اصلاح‌طلبی را مطرح کرد” و روحانی “واقعأ گفتمان اصلاح‌طلبی را قبول دارد”.

محمد خاتمی: حسن روحانی واقعأ گفتمان اصلاح‌طلبی را قبول دارد

محمد خاتمی هدف اصلاح‌طلبان را برخورد جناحی ندانست و گفت اصلاح‌طلبان اگر “يک اصولگرای منطقی” نيز اين گفتمان را داشت به او رأی می‌دادند.

وی کنار کشيدن محمدرضا عارف از انتخابات را “کار بزرگ” عنوان کرد و گفت از نتيجه انتخابات هم “اصولگرايان منطقی”، هم اصلاح‌طلبان و نخبگان جامعه و هم نظام جمهوری اسلامی احساس رضايت می‌کنند.

خاتمی همچنين گفت: “ما نمی‌توانيم از رويکردهای رهبری و مطالبی که گفتند و نقشی که داشتند چشم بپوشيم.”

رئيس‌جمهور پيشين ايران همچنين “فراجناحی” بودن حسن روحانی را درست خواند و گفت: “ما کسی می‌خواهيم که رئيس‌جمهور همه باشد نه رئيس‌جمهور يک گروه خاص.”

وی فضای کنونی را مطلوب ندانست اما آن را با پيش از انتخابات رياست جمهوری “متفاوت” دانست.

محمد خاتمی: با ابزار کسی که تنها به سرکوب می‌انديشد نمی‌توان به ايجاد فضای مطلوب سياسی باز قانونی مبادرت کرد

محمد خاتمی تأکيد کرد که حسن روحانی روی همه حرف‌هايی که زده است دارد پافشاری می‌کند اما مشکلات فراوان است و “رئيس‌جمهور هم امکانات محدودی دارد” و تغيير شرايط “زمان می‌خواهد”.

وی گفت می‌داند که رئيس‌جمهور جديد در فشارهای سختی قرار دارد اما بايد تمام توجه او به اين باشد که همکارانی انتخاب کند که “با اين رويکردها و شعارها و مسائل سازگارند.”

خاتمی گفت: “با ابزار کسی که تنها به سرکوب می‌انديشد نمی‌توان به ايجاد فضای مطلوب سياسی باز قانونی مبادرت کرد بايد کسی باشد که اين را قبول داشته باشد. يا کسانی که اقتصاد را به اين روز انداخته‌اند نمی‌توانند همراه مردم و جوابگوی مطالبات باشند.”

به‌گفته خاتمی اگر فضا باز شد “زمينه برای فعاليت‌های منطقی، قانونی، شرعی و فکری برای اصلاح‌طلبان و همه فراهم خواهد آمد”.