احمد وحیدی، وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران در حاشیه جلسه هفتگی هیئت دولت به خبرنگاران گفت: «قبلا هم اعلام کردیم که اتباع غیرمجاز باید برگردند». «اتباع غیرمجاز» در زبان مقامهای دولتی ایران به آن دسته از مهاجرانی اشاره دارد که اجازه اقامت ندارند و بیشتر برای توصیف افغانستانیهای گریخته از حکومت طالبان استفاده میشود. ایران در یک سال اخیر صدها هزار افغانستانی را اخراج کرده است. مقامهای دولتی ادعا میکنند تمام «اتباع» اخراج شده غیرمجاز بودند، با این حال مهاجران دارای کارت اقامت نیز همواره با خطر اخراج از ایران روبرو هستند. وحیدی در باره این گروه از مهاجران هم گفت: «مابقی هم باید در یک برنامه سامان یافتهای به آبادانی کشور خودشان بپردازند.». معنی این جمله این است که دولت ایران در حال برنامهریزی برای اخراج مهاجران دارای کارت اقامت است. به گفته وزیر کشور دولت لایحهای را برای «برخورد با اتباع غیرمجاز» به مجلس برده است. هنوز جزئیات این لایحه اعلام نشده است اما در سالهای قبل پیشنویس یک طرح منتشر شد که کمک کردن یا اسکان دادن مهاجران و آوارهگانی که دولت ایران آنها را «غیرمجاز» میخواند، جرمانگاری شده بود. افغانستانیها که بیشترین جمعیت مهاجران در ایران را تشکیل میدهند هیچگاه از سوی حکومت به عنوان پناهنده پذیرفته نشدند. دولت اقامت آنها در حداقل ۱۹ استان را به صورت کامل ممنوع و اشتغالشان را به گروههای شغلی که «پست» خوانده میشوند، محدود کرده است. پس از قدرت گرفتن دوباره طالبان در افغانستان شمار آوارهگان افغانستانی افزایش یافت. در ایران رسانهها، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و مقامهای دولتی با بزرگنمایی در آمار جمعیت افغانستانیها، موجب تحریک افغانستانیستیزی شدند. پیامد این موج حمله به سکونتگاه افغانستانیها در اقبالیه و میبد در استانهای قزوین و یزد بود.
21 February 2024