گروهی از رهبران پیشین جهان و اقتصاددانان برجسته می‌گویند درآمدهای کلان کشورهای تولیدکننده نفت باید مشمول مالیات ۲۵ میلیارد دلاری باشد در جهت کمک به پرداخت هزینه‌های بلاهای اقلیمی برای فقیرترین و آسیب‌پذیرترین مردم در جهان.
به گزارش گاردین ۷۰ شخصیت بین‌المللی به رهبری گوردون براون، نخست‌وزیر سابق بریتانیا نامه‌ای را امضا کردند و خواستار اجرای این اقدام پیش از نشست مهم اقلیمی سازمان ملل یا کاپ ۲۸ شدند که روز پنج‌شنبه، ۳۰ نوامبر در دبی آغاز می‌شود. ۲۵ نخست وزیر یا رئیس جمهور سابق نیز این نامه را امضا کرده‌اند.
چنین مالیاتی تنها بخش کمی از سود کشورهای تولیدکننده نفت در سال‌های اخیر را به پر کردن صندوقی برای «ضرر و زیان» کشورهای فقیر آسیب‌دیده از تأثیرات بحران اقلیمی، اختصاص خواهد داد.
براون به روزنامه گاردین گفت:
اگر می‌خواهیم کاپ ۲۸ موفق شود، باید بن‌بست در تأمین مالی اقلیمی از میان برود. پس از بیش از یک دهه نقض وعده‌ها، مالیات ۲۵ میلیارد دلاری نفت و گاز که از سوی دولت‌های نفتی پرداخت می‌شود و توسط امارات متحده عربی به‌عنوان رئیس کنفرانس پیشنهاد می‌شود، آغازگر تأمین مالی برای کاهش گازهای گلخانه‌ای و سازگاری در جنوب جهانی است.
به گفته براون با این‌وجود، تمام تولیدکنندگان اصلی تاریخی و کنونی باید با تضمین و کمک‌های بلاعوض پای میز مذاکره بیایند تا یک تریلیون دلار در سال برای بودجه توسعه و اقلیم در جنوب جهانی افزایش یابد.
این نامه برای سلطان الجابر، رئیس منتخب «کاپ ۲۸» که همچنین مدیر اجرایی ادنوک، شرکت ملی نفت امارات متحده عربی است و لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس جمهوری برزیل و رئیس فعلی گروه ۲۰ ارسال شده است.
امضاکنندگان این نامه عبارت‌اند از بان کی مون، دبیرکل سابق سازمان ملل، هلن کلارک نخست‌وزیر سابق نیوزلند، جویس باندا رئیس جمهوری سابق مالاوی، میشل باشله رئیس جمهوری سابق شیلی و همچنین تعداد بسیاری از اقتصاددانان برجسته.
در این نامه نوشته شده که طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، درآمدهای نفتی قبل از همه‌گیری جهانی کووید۱۹، ۱٬۵ تریلیون دلار در سال بوده اما در سال ۲۰۲۲ به رکورد ۴ تریلیون دلار رسید. این رقم ۲۰ برابر کل بودجه حمایت جهانی، بیش از ۳۰ برابر مجموع بودجه سالانه تمام بانک‌های توسعه چندجانبه و ۴۰ برابر ۱۰۰ میلیارد دلاری است که در سال ۲۰۰۹ به کشورهای فقیر وعده داده بودند تا به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای خود کمک کنند و با تأثیرات بحران اقلیمی سازگار شوند.
نویسندگان در بخش‌هایی از این نامه نوشتند:
در فاصله تنها یک سال، دولت‌های تولیدکننده نفت و شرکت‌های ملی و خصوصی، ۲٬۵ تریلیون دلار سود بادآورده به‌دست آورده‌اند که برای به‌دست آوردن آنها هیچ کاری انجام نداده‌اند.
پر کردن «صندوق ضرر و زیان» یکی از وظایف کلیدی در «کاپ ۲۸» است، زیرا تاکنون تعداد کمی از کشورها به این وعده عمل کرده‌اند. برای این کار صدها میلیارد دلار نیاز است و بیشتر کشورهای در حال توسعه اذعان دارند که احتمالاً به‌تنهایی از پس تأمین آن بر نمی‌آیند. بنابراین منابع درآمدی که برای این امر مورد بررسی قرار می‌گیرند عوارض بالقوه برای پروازهای مکرر و حمل و نقل بین‌المللی‌اند.
مالیات بر کشورهای تولیدکننده سوخت فسیلی که در نامه براون پیشنهاد شده است، حدود ۳ درصد از درآمد نفت و گاز بزرگترین دولت‌های نفتی جهان است.
امضاءکنندگان نوشتند:
برخی از شرکت‌های خصوصی در این بخش پیش‌تر مالیات‌های اضافه بر سودهای بادآورده خود را پرداخت کرده‌اند، اما شرکت‌های بزرگ نفتی خصوصی تنها ۱۵ درصد از درآمد را تشکیل می‌دهند. تا کنون، بزرگترین ذینفعان دولت‌های نفتی بزرگ بوده‌اند که فقط ۹۷۳ میلیارد دلار درآمد از صادرات فراورده‌های نفتی به‌دست آورده‌اند که ۳۸۱ میلیارد دلار نسبت به سال قبل افزایش یافته است.
به گفته نویسندگان این نامه، درآمد صادراتی امارات از ۶۳ میلیارد دلار به ۹۸ میلیارد دلار افزایش یافته است. درآمد صادراتی قطر از ۵۳ میلیارد دلار به ۸۶ میلیارد دلار و کویت از ۶۳ میلیارد دلار به ۸۸ میلیارد دلار رسیده است. درآمد صادراتی نروژ هم از ۸۷ میلیارد دلار به ۱۷۴میلیارد دلار و عربستان سعودی از ۱۹۰ میلیارد دلار به ۳۱۱ میلیارد دلار افزایش پیدا کرده است.
مالیات بر درآمد ۲۵ میلیارد دلاری که کمی بیش از یک درصد از درآمدهای بادآورده نفت و گاز سال گذشته و فقط ۳ درصد از درآمد صادرکنندگان عمده است، می‌تواند آغازگر یک برنامه سرمایه‌گذاری در جنوب جهانی باشد.
عربستان به‌طور مخفیانه به‌دنبال افزایش تقاضا در کشورهای درحال‌توسعه است
این تلاش‌ها در شرایطی صورت گرفته است که بر اساس پژوهشی مخفیانه عربستان سعودی در حال اجرای یک برنامه سرمایه‌گذاری جهانی بزرگ برای ایجاد تقاضا برای نفت و گاز خود در کشورهای درحال‌توسعه است.
با وجود اینکه اطلاعات کمی در مورد برنامه پایداری تقاضای نفت (ODSP) وجود دارد، اما این تحقیقات اطلاعات دقیقی را در مورد برنامه‌هایی برای افزایش استفاده از اتومبیل‌ها، اتوبوس‌ها و هواپیماهای سوخت فسیلی در آفریقا و مناطقی دیگر به دست آورده است. عربستان سعودی به تجارت سوخت‌های فسیلی در کشورهای در حال توسعه چشم دوخته است، زیرا کشورهای ثروتمند به‌طور فزاینده‌ای به انرژی پاک روی می‌آورند.
طبق گزارشی از گاردین که در ۲۷ دسامبر منتشر شد، برنامه پایداری تقاضای نفت (ODSP) قصد دارد توسعه سفرهای هوایی مافوق صوت را که سه برابر بیشتر از هواپیماهای معمولی سوخت جت مصرف می‌کند، سرعت بخشد و با یک خودروساز برای تولید انبوه یک وسیله نقلیه موتور احتراقی ارزان شریک شود. طرح‌های بیشتر کشتی‌های نیروگاهی را که از نفت کوره یا گاز آلاینده برای تامین برق جوامع ساحلی استفاده می‌کنند، ترویج می‌کنند.
برنامه پایداری تقاضای نفت (ODSP) از سوی محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی نظارت می‌شود و سازمان‌های بزرگی چون صندوق سرمایه‌گذاری عمومی ۷۰۰ میلیارد دلاری، بزرگترین شرکت نفتی جهان، آرامکو، شرکت پتروشیمی سابیک و بیشتر وزارتخانه‌های مهم دولت عربستان را در برمی‌گیرد.
با وجود چنین شرایطی در خاورمیانه، انتخاب فردی همچون سلطان الجابر، مدیر عامل بزرگترین شرکت نفتی در ابوظبی که ریاست بیست‌وهشتمین کنفرانس اقلیمی را به‌عهده دارد، انتقادهای بسیاری را برانگیخته است. گرتا تونبرگ، کنشگر اقلیمی جوان انتخاب او را یک شوخی مضحک دانست.
«کاپ ۲۸» از ۳۰ نوامبر آغاز خواهد شد و تا ۱۲ دسامبر ادامه خواهد یافت. در این اجلاس افرادی همچون چارلز سوم، پادشاه بریتانیا، پاپ فرانسیس، دبیر کل سازمان ملل متحد، سازمان‌های جامعه مدنی و زیست‌محیطی و بسیاری از رهبران و وزرا و نمایندگان ۱۹۸ کشور جهان حضور خواهند داشت.