هر رویداد یا اعتراض اردوی رنج و کار، برآیند مجموعه‌ی درهم تنیده‌ی استثمار، تبعیض، ستم و سرکوب است که با تحمیل بی‌حقوقی و فقر استخوان‌سوز، جامعه را به مرز استیصال سوق داده است. اعتراض به شرایط موجود، در جایی که حاکمان تمام معیارهای حقوقی، اخلاقی و انسانی را زیرپاگذاشته‌اند، تلاش برای درهم شکستن سامانه تبعیض، سرکوب و بهره‌کشی است. گزارش زیر مروری بر مهم‌ترین رویدادها و مبارزه‌های کارگری هفته اخیر است. گزارش هفته پیشین را اینجا بخوانید.
در هفته‌ی منتهی به پنجشنبه ۲۷ مهر، اعتصاب، اعتراض و تجمع در صنعت نفت در ابعاد تازه‌ای ادامه یافت. کارکنان رسمی تعدادی از سکوها و پایانه‌های نفتی یکشنبه و دوشنبه اعتراضی خود را در برگزار کردند و کارکنان شرکت بهره‌برداری نفت و گاز آغاجاری به تجمع روزانه مقابل ساختمان شرکت روی آوردند.
کارگران قرارداد موقت نفت از تصمیم به برگزاری گردهمایی در تهران خبر دادند. تجمع‌های هفتگی بازنشستگان صندوق‌های مختلف از یکشنبه تا چهارشنبه در حدود ۲۰ شهر برگزار شد. این در حالی بود که به نوشته‌ی یک تشکل مستقل بازنشستگان، نمایندگان تشکیلات بازنشستگان وابسته به خانه کارگر در یک هتل چهار ستاره در بندر انزلی جلسه برگزار کردند.
بازنشستگان صدا و سیما تجمع کردند و بازنشستگان وزارت بهداشت هم به صف اعتراض‌کنندگان پیوستند. کارگران شهرداری دستکم در سه شهر، به ناامنی شغلی، کمی دستمزد و تاخیر در پرداخت مطالبات اعتراض کردند. کارگران کارخانه کاشی جم، کارگران کارخانه رویا پلاستیک سنندج، و کارگران کارخانه فولاد خزر واقع در استان گیلان هم به شرایط کار، فقر معیشتی و عدم امنیت شغلی اعتراض کردند.
مبارزه‌های کارگری
کارگران کارخانه کاشی جم واقع در استان لرستان به تعویق چهار ماه حقوق اعتراض کردند. کارگران گفتند چهار ماه زندگی بدون دریافت دستمزد زندگی‌شان را مختل کرده است.
کارگران کارخانه رویا پلاستیک سنندج به کمی دستمزد و عدم امنیت شغلی اعتراض کردند. ۱۵۰ کارگر رویا پلاستیک، که برخی حدود ۲۰ سال سابقه کار دارند، با قراردادهای کوتاه مدت روزانه ۱۲ ساعت در کارخانه کار می‌کنند. دستمزدشان از حداقل حقوق مصوب شورای عالی کار نیز کمتر است و اخیرا سرویس ایاب و ذهاب آنها نیز حذف شده است. کارگران خواهان افزایش دستمزد و پرداخت ملحقات مزد هستند.
کارگران کارخانه فولاد خزر واقع در استان گیلان به توقف تولید کارخانه و بلاتکلیفی شغلی خود اعتراض کردند. مالک قبلی کارخانه به بهانه بحران مالی کارخانه را تعطیل کرده است. ۵۱ درصد سهام کارخانه به ستاد اجرایی فرمان امام واگذار شده و تکلیف مابقی سهام ناروشن است. حدود ۵۰۰ کارگر کارخانه، هر روز صرفا برای زدن کارت حضور و غیاب در محل کار حاضر می‌شوند ولی کاری برای انجام دادن ندارند.
کارگران شهرداری رودبار اعلام کردند به‌رغم اعتراض و پیگیری‌ها، شهرداری هیچ اقدامی برای پرداخت مطالبات معوقه‌شان انجام نداده است. پیمانکار علاوه بر عدم پرداخت مطالبات معوقه، حق بیمه کارگران را نیز ماه‌هاست پرداخت نکرده است. حدود ۷۵ کارگر شهرداری رودبار برغم سال‌ها سابقه کار با قراردادهای پیمانی کار می‌کنند. اخیرا شهرداری تعداد معدودی از کارگران را با امتیازات مختص ایثارگران، استخدام کرده اما بخش غالب کارگران بدون امنیت شغلی و با مزدهای کم به کار ادامه می‌دهند. کارگران پیمانی در ازای ۸ تا ۱۲ ساعت کار روزانه، حدود ۹ میلیون تومان دستمزد می‌گیرند که پنج میلیون از مزد کارگران رسمی کمتر است.
به دلیل نپرداختن بدهی سه میلیارد تومانی شهرداری بندر امام خوزستان به اداره برق این شهرستان، برق کارخانه آسفالت‌سازی شهرداری قطع شده است. فعالیت کارخانه متوقف شده، آسفالت و لکه‌گیری خیابان‌های شهر نیمه‌تمام مانده و وضعیت شغلی کارگران کارخانه آسفالت در ابهام قرار گرفته است. اداره برق بندر امام نیز مدعی است به دلیل عدم پرداخت بدهی سه میلیارد تومانی شهرداری، توان پرداخت حقوق کارکنان اداره برق را ندارد.
شهرداری خاش دستمزد ۱۶۰ کارگر را پرداخت نکرده است. خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا)، به نقل از این کارگران نوشت:
از ۱۶۰ کارگر ۶۰ تن با شهرداری قرارداد دارند و ۱۰۰ تن دیگر تحت پیمان شرکت‌های پیمانکاری هستند که از یک ماه و نیم تا چهار ماه دستمزد معوقه طلب دارند. یکی از این کارگران گفت که آخرین دستمزدی که دریافت کرده مربوط به مرداد ماه است و بعد از آن شهرداری هیچ پرداختی به کارگران نداشته است. به گفته کارگران معترض، شهرداری تا به حال از پرداخت مابه تفاوت عیدی پرداخت شده طی سه سال اخیر هم امتناع کرده است. آنها گفتند که عیدی و سنوات‌شان طی سه سال در دوره مدیریت شهردار پیشین به صورت کارمندی پرداخت شده است. کارگران شهرداری در بسیاری از شهرها به دلیل قراردادهای پیمانی در برابر ساعت کار طولانی دستمزد اندکی دریافت می‌کنند که آن هم با تاخیر پرداخت می‌شود.
صنعت نفت: از تجمع روزانه در آغاجاری، تا فراخوان گردهمایی بزرگ در تهران
در هفته‌ی منتهی به پنجشنبه ۲۷ مهر، در چندین واحد نفتی کارگران رسمی و قراردادی به اعتراض، تجمع و اعتصاب نمادین دست زدند. یکشنبه و دوشنبه اعتراضی کارکنان رسمی در سکوها و پایانه‌های نفتی ادامه یافت. کارکنان فلات‌قاره منطقه خارک یکشنبه ۲۳ مهر، در محل کارشان دست به تجمع اعتراضی زدند. در همین روز، کارکنان شرکت بهره برداری نفت و گاز آغاجاری مقابل ساختنان شرکت تجمع کردند. این تجمع در ادامه به صورت روزانه ادامه یافت. خواست کارکنان رسمی اجرای ماده ۱۰ قانون استخدامی کارکنان نفت، حذف سقف حقوق، و حذف محدودیت حق سنوات بازنشستگی است. در برخی سکوها از جمله سکوی ابوذر، بهرگانسر و فروزان و پایانه‌های نفتی نیز کارکنان نفت با خواست‌های مشابه تجمع کردند.
کارکنان رسمی شرکت بهره‌برداری نفت و گاز آغاجاری در ابتدای هفته اعلام کردند تجمعات هفتگی خود را به تجمع روزانه تبدیل کرده‌اند و تا رسیدگی به مطالباتشان ادامه خواهند داد.
یکشنبه ۲۳ مهر، گروهی از رانندگان استیجاری شرکت پایانه‌ی نفتی خارک به عدم تحقق وعده‌های شرکت اعتراض کردند. خواست رانندگان تبدیل قرارداد کار از قرارداد اجاره‌ای به به اقماری (۱۴ روز کار و ۱۴ روز استراحت) است.
سه شنبه ۲۵ مهر ماه، گروهی از کارگران شرکت فنی ساختمانی تهران جنوب شاغل در در پروژه‌های فاز ۲ صنایع پلیمر گچساران زیرمجموعه شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس در اعتراض به تعویق دستمزد، نپرداختن حق بیمه و ناامنی شغلی دست از کار کشیدند و مقابل شرکت تجمع کردند. کارگران معترض، کارگران فنی هستند که به عنوان «جوشکار»، آرماتور بند»، «قالب بند»، «بنا» به صورت روزمزدی در شرکت کار می‌کنند اما چهار ماه است حقوق نگرفته‌اند. حق بیمه کارگران نیز پرداخت نشده است. نداشتن امنیت شغلی محور دیگر اعتراض کارگران است.
کارگران قرارداد موقت نفت با انتشار با انتشار اطلاعیه‌ای، از تصمیم به برگزاری گردهمایی کارکنان قراردادی نفت جنوب در مقابل شرکت خبر دادند. در بیانیه «گردهمایی بزرگ کارکنان قراردادی نفت جنوب کشور» درباره علت برگزاری گردهمایی آمده است: «گردهمایی کارکنان قراردادی نفت جنوب کشور جلوی درب اصلی چهار طبقه (اتوبان پاسداران) جهت پاسخگویی مدیران به اعتراضات همکاران جهت ۱۲ سال بلاتکلیفی و سرگردانی در قوانین کارگری و کارمندی و تبدیل وضعیت بی قید و شرط». از شرکت‌کنندگان در گردهمایی خواسته شده است پلاکاردهایی حاپی شعارهای مرتبط با گردهمایی همراه داشته باشند.
بازنشستگان: نمایندگان تشکل دولتی بازنشستگان در هتل چهارستاره در انزلی، تجمع اعتراضی بازنشستگان در حدود ۲۰ شهر
تشکل مستقل «شورای بازنشستگان ایران» از برگزاری نشست «کانون عالی بازنشستگان» خبر داده که تشکلی وابسته به خانه کارگر و مورد تایید وزارت کار است. شورای بازنشستگان ایران به پنهانکاری این نهاد درباره مباحث و تصمیمات نشست کانون عالی بازنشستگان اعتراض کرده و پرسیده است: «مگر چه گفته‌اید و چه تصمیماتی گرفته‌اید که بازنشستگان نامحرمند و نباید کامل و جامع به گوش ما برسد؟!»
این تشکل پرسیده است:
در جلسه کانون عالی بازنشستگان در هتل چهار ستاره انزلی که متعلق به مابازنشستگان کارگری است اما بی‌بهره از آن، چه گذشته است؟ چرا سخنرانی‌ها و تصمیمات گرفته شده در این جلسه را برای عموم بازنشستگان اعلام نمی‌کنید؟!
مستقل از نشست «کانون عالی بازنشستگان» در هتل چهار ستاره و بی‌اعتنا به آن، بازنشستگان صندوق‌های مختلف روزهای یکشنبه تا چهارشنبه در حدود ۲۰ مرکز استان و شهر به خیابان آمدند و خواستار اجرای قانون همسان‌سازی، بیمه درمانی کارآمد، و پایان دادن به دزدی و سو استفاده از موجودی صندوق‌های بازنشستگی شدند.
یکشنبه ۲۳ مهر، بازنشستگان تامین اجتماعی در اراک، اهواز، کرمانشاه، مشهد، دزفول و شوش تجمع کردند.
در همین روز بازنشستگان صنعت فولاد دراصفهان و رودبار در خیابان‌ها گردهمایی اعتراضی برپا کردند.
دوشنه ۲۴ مهر، بازنشستگان مخابرات در تبریز، اردبیل، ارومیه، اصفهان، ایلام، اهواز، دزفول، زنجان، زاهدان، شیراز، سنندج، کرمان، کرمانشاه، رشت، خرم‌اباد، ساری، بندرعباس، همدان و تهران تجمع کردند و علیه عدم اجرای وعده‌های مسئولان و فقر تحمیلی به بازنشستگان شعار دادند.
برخی از شعارهای این هفته‌ی بازنشستگان
حقوق بازنشسته فقط واسه یه هفته
حقوق نصفه نیمه سکوت کنی همینه
رسانه‌ها کجایید بداد ما بیایید
بازنشسته بپاخیز برای رفع تبعیض
تاحق خود نگیریم هر دوشنبه می‌آئیم
دولت ورشکسته دشمن بازنشسته
درمان رایگان حق مسلم ماست
معیشت منزلت حق مسلم ماست
این هفته، بازنشستگان وزارت بهداشت نیز در ارتباط با عدم واریز ۱۵ درصد افزایش حقوق وعده داده شده اعتراض کردند.
بازنشستگان صدا و سیمای حکومت اسلامی که مدت زمانی است برای اعتراض به وضعیت خود تجمع اعتراضی برپا می‌کنند، دوشنبه ۲۴ مهر در مرکز صدا و سیما در تهران تجمع کردند.
حوادث کار
این‌هفته باز تعدادی از کارگران، چند سوختبر و کولبر هنگام کار و در راه به دست آوردن لقمه‌ای نان مصدوم و یا کشته شدند.
از جمله قربانیان حوادث کار این هفته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سه‌شنبه ۲۵ مهر در حادثه آتش‌سوزی یک واحد تولید تینر در روستای وهن‌آباد رباط کریم تهران، دو کارگر و دو مامور آتش‌نشانی دچار سوختگی شدند و به بیمارستان انتقال یافتند.
در همین روز، ریزش آوار در باقرشهر تهران جان یک کارگر ساختمانی را گرفت. دو کارگر نیز مصدوم شدند.
یک کارگر شهرداری فردیس واقع در استان البرز حین کار بر اثر حمله‌ی یک قلاده سگ مصدوم شد. یک کارگر مقنی حین حفر چاه در محله امیرآباد تهران در اثر ریزش دیواده‌های چاه در عمق هشت متری زیمن زیر آوار ماند و مصدوم شد.
یک جوان کولبر به نام فرید وطنی‌رسول در نزدیکی منطقه مرزی “دَروران” در اثر شلیک مستقیم نیروزهای مرزی حکومت اسلامی جان خود را از دست داد.
چهارشنبه ۲۶ مهر، یک سوختبر در اثر واژگونی خودرو در مسیر راسک به چابهار جان خود را از دست داد.
چهارشنبه ۲۶ مهر، یک کارگر مقنی ۳۵ ساله افغان حین کار در چاه ۸۰ متری، از عمق ۵۰ زمین به پایین سقوط کرد و جان داد.