وبسایت اکسیوس به نقل از ۱۰ مقام اسرائیلی، دیپلمات‌های غربی و کارشناسان آمریکایی نوشت که دولت بایدن در هفته‌های اخیر با شرکای اروپایی و اسرائیلی‌اش درباره پیشنهادی برای «توافق موقت» با ایران بحث کرده است که شامل توقف برخی از تحریمها در ازای توقف بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای ایران می‌شود.
اکسیوس نوشته است که رویکرد جدید دولت بایدن نشان می‌دهد که ایالات متحده چقدر نگران پیشرفت‌های اخیر در برنامه هسته‌ای ایران است. ایالات متحده همچنان می‌گوید بهینه‌ترین راه برای توقف برنامه هسته‌ای ایران دیپلماسی است . با این حال دولت بایدن از شهریور ۱۴۰۱ به دلیل مداخله ایران در جنگ اوکراین و فروش پهپادهای انتحاری به مسکو مذاکرات احیای برجام را از مرکز توجهش خارج کرده است.
بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اواخر فوریه، ایران ۸۷٫۵ کیلوگرم اورانیوم ۶۰ درصد غنی شده تولید و ذخیره کرده است. کارشناسان می‌گویند که اگر این اورانیوم تا درجه تسلیحاتی یعنی ۹۰ درصد غنی شود، برای تولید حداقل یک بمب هسته‌ای کافی است.
مقام‌های اسرائیلی اخیراً به دولت بایدن و چندین کشور اروپایی گفتند که غنی‌سازی بالای ۶۰ درصد ایران به معنای ورود آنها به محدوده قرمز و خطرناک است. آنها گفته‌اند که تداوم فعالیت ایران برای غنی‌سازی‌های بالاتر و بیشتر می‌تواند محرک حمله نظامی اسرائیل شود .
به گفته ۱۰ منبع اکسیوس، دولت بایدن در ژانویه بحث درباره رویکرد جدیدش را آغاز کرد و در ماه فوریه به اسرائیل و سه کشور اروپایی عضو برجام – فرانسه، آلمان و بریتانیا – خبر داد.
به گفته چهار تن از مقام‌های اسرائیلی، دیپلمات‌های غربی و کارشناسان آمریکایی، پیشنهاد مورد بحث شامل رفع برخی تحریمها در صورت توقف برخی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران، عمدتاً توقف غنی سازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد بود.
یک مقام اسرائیلی و یک دیپلمات غربی گفتند که ایرانی‌ها از پیشنهاد آمریکا آگاه هستند اما تاکنون آن را رد کرده‌اند.
این طرح جدید مشابه رویکردی است که جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و ویلیام برنز، رئیس سیا، در سال ۲۰۱۳ و در زمان مسئولیتشان در دولت اوباما مطرح کردند و نهایتا در سال ۱۳۹۲ مبنای توافق موقت شش ماهه بر سر برنامه هسته‌ای شد. این توافق موقت با چند بار تمدید نهایتا به توافق برجام در سال ۱۳۹۴ منتهی شد.
در واکنش به این خبر سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید گفت که بایدن «کاملاً متعهد به این موضوع است که ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست پیدا نکند، و ما همچنان معتقدیم که دیپلماسی بهترین راه برای رسیدن به این هدف است.»
این سخنگو افزود که دولت با هماهنگی کامل با شرکا و متحدان خود از جمله اسرائیل در حال آماده شدن برای همه گزینه‌ها و موارد احتمالی است. اما کاخ سفید «در مورد شایعات دست دوم در مورد گفتگوهای دیپلماتیک اظهار نظر نخواهد کرد.»
به گفته سه مقام اسرائیلی و دیپلمات‌های غربی، مقام‌های ایرانی تاکنون پیشنهاد جدید آمریکا را رد کرده‌اند و گفته‌اند که چنین طرح‌هایی پیش‌تر آزموده شده و گره‌گشا نبوده و آنها خواهان چیزی کمتر از احیای تمام و کمال برجام نیستند.
اندکی پس از روی کار آمدن دولت بایدن در سال ۲۰۲۱، ایالات متحده و ایران تلاش کردند تا با میانجیگری اتحادیه اروپا به یک توافق موقت با ایران برسند. چیزی مشابه همین طرح توقف در برابر توقف. علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی در همان زمان هم روی خوشی به این طرح نشان نداد و نهایتا طرفین با چند ماه تاخیر مذاکرات برای احیای برجام را آغاز کردند.
نتیجه کار و مذاکرات دو ساله اما باقی ماندن اختلافات اساسی بود. جمهوری اسلامی سه شرط بسته شدن پرونده سوالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد مکان‌های آلوده اعلام نشده، خارج شدن نام سپاه و علی خامنه‌ای از فهرست تروریستی و تحریمی آمریکا و تضمین ادامه انتفاع اقتصادی در صورت خروج مجدد آمریکا از توافق را روی میز گذاشته است.
آخرین متن پیش‌نویس توافق که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا آن را به طرفین در ماه اوت ارائه کرد هم پاسخی مشابه از ایران دریافت کرد. آمریکا و سه کشور اروپایی موافقت خود را با این پیش‌نویس اعلام کردند اما تهران گفت که باید سه شرط ایران در این توافق لحاظ شود.
بن‌بست در مذاکرات برجام از شهریور‌ماه قطعی شد. قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد و آغاز اعتراضات سراسری صدروزه در شهرهای ایران، غرب را از توافق هسته‌ای و گفت‌وگوهای برجامی دورتر از قبل کرد.
حال با عبور از سومین سال تلاش برای احیای برجام یا تعیین تکلیف آن، هنوز مشخص نیست که طرفین با این توافق چه خواهند کرد.
درود،از ایران با کمک فیلترشکن های کند و پر از اختلال در حال مطالعه سایت شما هستم و امیدوارم به زودی با سقوط جمهوری اسلامی ما مردم ستمدیده ایران به آزادی و آرامش برسیم.
برجام چه دوباره زنده بشه چه نشه برای مردم فرقی نداره، رفع تحریمها هم به معنی دریافت پول و تسهیلات بیشترِ تروریست های مورد حمایت ج.ا خواهد بود.
سالار / 04 April 2023