صدا و سیمای جمهوری اسلامی در پی هدایت محتوای شبکه خانگی برای اعمال سانسور بیشتر است: سریالهایی درباره پیامبران و شخصیتهای مذهبی، سریالهایی برای تحریف تاریخ قبل از انقلاب و در انتقاد از مجاهدین خلق به جای سریالهای عشقی و درامهای خانوادگی. نامهنگاری پیمان جبلی، رئیس صدا و سیما با ابراهیم رئیسی برای مسدود کردن پلتفرم نمایش خانگی «فیلیمو» درآمدی است برای اعمال حاکمیت صدا و سیما بر شبکه خانگی.
شهاب اسفندیاری، رئیس دانشگاه صدا و سیما در واکنش به مشاجره رسانهای پیمان جبلی رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با فیلیمو در مطلبی در توییتر خود نوشت:
«نامه رئیس صدا و سیما به رییس شورای عالی فضای مجازی، نامهی یک دستگاه فرهنگی علیه یک شرکت خصوصی نیست. این نامه اعتراض بخشی از حاکمیت علیه بخش دیگری از حاکمیت است. موضوع هم روشن است: نمیتوان در حکمرانی فرهنگی استاندارد دوگانه داشت. نمیتوان از یک دستگاه انتظار داشت طبق ضوابط و مقررات قانونی عمل کند، و دستگاهی دیگر در همین میدان بدون رعایت این ضوابط و مقررات عمل کند.»
مقدمهچینی برای اعمال سانسور از مجرای مورد تأیید خامنهای
پیمان جبلی، رییس صدا وسیمای جمهوری اسلامی شنبه گذشته در نامهای که به ظاهر محرمانه بود اما متن آن در رسانهها منتشر شد به ابراهیم رییسی، رئیس دولت سرکوبگر نوشت:
متاسفانه سکوی فیلیمو بدون توجه به مقررات، به دفعات در حوزه تولید و انتشار سریالها، از اخذ مجوز استنکاف کرده و در مورد اخیر با انتشار قسمت اول سریال سقوط که با موضوعی کاملا امنیتی و بدون اخذ هر گونه مجوزی ساخته و منتشر شده است، سیاستهای نظام در خصوص نحوه حضور و فعالیت برخی بازیگران که در حوادث و اغتشاشات اخیر به ارکان نظام توهین کرده و با پناه بردن به شبکههای سعودی- صهیونیستی قصد رهبری حوادث و ناآرام کردن فضای امنیتی کشور را دارند نیز، مد نظر قرار نداده است.
جبلی به سریال «سقوط» با بودجه صد میلیاردی و با بازی حمید فرخنژاد در نقش یک افسر امنیتی اشاره میکند که در شبکه خانگی یکی دو قسمت از آن منتشر شده. در این فیلم، در ادامه سیاستهای تفرقهافکنانه حاکمیت، یک جوان سنندجی، همسر آذربایجانی خود را فریب میدهد و او را با لطایفالحیل به سوریه میبرد که به داعش بپیوندد. بعد از کشته شدن او، قرار است افسر امنیتی همسر او را نجات دهد. ناگفته پیداست که این تحریف اشکار واقعیتهای تاریخی است. کردها چه در گذشته و چه در حال حاضر در حال جنگ با گروه دولت اسلامی (داعش) بوده و هستند. حمید فرخنژاد بعد از پایان این پروژه تبلیغی به خارج از ایران گریخت و از جمهوری اسلامی اعلام برائت کرد. با اینحال این سریال که با بودجه میلیاردی ساخته شده، توقیف نشد.
جبلی در ادامه نامهاش به رئیس به سریال پرببینده، خوشساخت و خوشاقبال «پوست شیر» با بازی شهاب حسینی اشاره میکند و با توجه به تحریم جشنواره فجر از سمت هنرمندان سینما و حمایت شهاب حسینی از معترضان، مینویسد:
این پلتفرم [فیلیمو] با برهم زدن رویههای ممیزی محتوا، مالا تامین مالی چهرههای بعضا مغرض را که محلی برای حضور در رسانه ملی و یا تولیدات سینمایی دارای مجوز از وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی ندارند بر عهده گرفته است. به عنوان مثال و از قرار اطلاع برخی از چهرهها که حضور در جشنواره فیلم فجر و یا تولیدات رسانه ملی به اصطلاح تحریم کردهاند در حال حاضر با بازی در آثار این پلتفرم و یا دریافت پیش پرداختهای قابل توجه ضمن دهنکجی به ارکان نظام، از این طریق به حیات سیاسی خود ادامه میدهند.
به نام حاکمیت یکدست اما برای سرکوب و توزیع رانت
پیش از این مجله تایم از پناهندگی میثم جبلی برادر رئیس سازمان صدا و سیما به کانادا خبر داده بود. تایم همچنین به رابطه صداوسیمای تحت مدیریت پیمان جبلی با سپاه پاسداران اشاره کرده و نوشته بود پخش «اعترافات اجباری»، یکی از نمونههای همکاری این دو سازمان است. به نوشته تایم پیمان جبلی همچنین از نزدیکان مجتبی خامنهای، جانشین احتمالی علی خامنهای است.
شهاب اسفندیاری، رئیس دانشگاه صدا و سیما در واکنش به نامه جبلی به رئیسی نوشته است:
حکومت ملوک الطوایفی در عرصه فرهنگ نتیجهاش فروپاشی است. زوال و اضمحلال “مدیریت فرهنگی” است.
او در ادامه سرازیر شدن پولهای کثیف به سینما و نمایش خانگی، میدان دادن به «آقازادهها و دامادهای فاسد و دلالها و نزولخوارها و رانتخوارانی» که با اختلاس از صندوقهای دولتی به اسم «بخش خصوصی» وارد بازار سینما شدهاند را یکی از جلوههای حاکمیت ملوکالطوایفی دانسته است. اسفندیاری سپس با اشاره به سریال امنیتی «سقوط» میپرسد:
آیا در ایران بخش خصوصی میتواند بدون هیچگونه مجوز تولید، صد میلیارد خرج یک سریال امنیتی کند و بعد از آنکه بازیگر اصلی به لشکر دشمن پیوست، بدون هیچ مجوزی آن را پخش کند؟
پیمان جبلی دوشنبه ۱۰ بهمن در جمع خبرنگاران خاطرنشان کرد که هدف صدا و سیما نه رقابت با پلتفرمهای شبکه خانگی، بلکه اعمال حاکمیت یکدست و همسوسازی این پلتفرمها با «مأموریت فرهنگی» صدا و سیماست. ابزار این کار هم صدور مجوز از مجرای اوست. رییس صداوسیما گفت:
همه پلتفرمها برای تولید محتوا و برای انتشار محتوایشان باید بیایند یک فرآیند قانونی را طی کنند و از ساترا مجوز بگیرند.
ساخت سریالهایی با بودجههای میلیاردی درباره زندگی پیامبران و شخصیتهای مذهبی شیعه، ساخت سریالهایی در تحریف دوران پهلوی یا درباره سازمان مجاهدین خلق جزو مأموریتهاییست که جبلی قصد دارد به پلتفرمهای نمایش خانگی تحمیل کند.
رئیس دانشگاه صدا و سیما یادآوری کرده است که کشمکش رئیس صدا و سیما با شبکههای خانگی فراتر از سریالهایی مانند «سقوط» یا «پوست شیر» و جهتگیریهای سیاسی بازیگران این مجموعههاست. در بیان شهاب اسفندیاری، «موضوع و سطح دعوا فراتر از این حرفها است. هنرمندان اغلب قربانی این دعوا هستند.»