جمعه ۹ دی ۱۴۰۱ معترضان بلوچ در شهرهای سیستان و بلوچستان بار دیگر به خیابان آمدند. شمار معترضان در زاهدان چشمگیر بود و شعارهای «مرگ بر خامنه ای»، «مرگ بر دیکتاتور» و «بسیجی، سپاهی، داعش ما شمایی» سر دادند. معترضان عکس خامنهای را به آتش کشیدند و به انتصاب استاندار جدید اینگونه واکنش نشان دادند: «استاندار داعشی نمیخوایم، نمیخوایم».
در راسک و خاش نیز گروهی از معترضان تجمع کردند. در راسک شعارها معطوف به حمایت از روحانیان سنی بود. در خاش، معترضان شعار «مرگ بر خامنهای» سر دادند. سپاه برای شناسایی معترضان توسط پهباد از آنان فیلمبرداری میکرد.
اعتراض به سرکوب و اعدام
استان سیستان و بلوچستان بالاترین تعداد کشتهها در جنبش سراسری جاری را دارد. بنا بر گزارش سازمان حقوق بشر ایران، از ابتدای اعتراضات تا ۲۶ آذر در این استان ۱۳۰ تن کشته شدهاند.
امروز سیزدهمین جمعه خشم در این استان در حالی برگزار شد که صدور احکام سنگین برای معترضان دستگیرشده ادامه دارد.
شعیب میربلوچ زهی، نوجوان ۱۸ ساله که در ۱۳ مهر در اعتراضات زاهدان بارداشت شده، بر اساس اعترافات اجباری زیر شکنجه، به اعدام محکوم شده است.
ابراهیم نورزهی نوجوان ۱۷ ساله که بیمار است و ۱۰ آبان سال جاری در زاهدان بازداشت شده به دو سال حبس محکوم شده است.
عادل گرگیج ۲۲ ساله از بازداشتیهای روزها و هفتههای اخیر بر مبنای اعترافات اجباری زیر شکنجه، در معرض خطر اتهامات سنگین دستگاه قضایی جمهوری اسلامی قرار دارد.
آیدا پورتقی فشتگه، دانشجوی دانشگاه زاهدان به ۹ ماه حبس، ۶۰ ضربه شلاق و مجازاتهای تکمیلی محکوم شده است.
ستاره ریگی دختر دانشآموز ۱۷ ساله به ۲۵ میلیون جزای نقدی و همچنین مجازاتهای تکمیلی محکوم شده است. دادگاه این دو دختر جوان را به «اخلال در نظم و آسایش عمومی از طریق حضور در اجتماع غیرقانونی» متهم کرده است.
معترضان در تجمع و راهپیمایی ۹ دی در زاهدان، پلاکاردهایی در محکومیت حکم اعدام و در حمایت از «شعیب میربلوچ زهی ریگی» محکوم به اعدام در دست داشتند.
امروز در زاهدان به انتصاب استاندار جدید هم واکنش نشان دادند. سه ماه پس از «جمعه خونین» زاهدان حکومت مستأصل از فرونشاندن اعتراضات، فرمانده یکی از قرارگاههای ۱۰ گانه سپاه در کشور را به عنوان استاندار جدید سیستان و بلوچستان منصوب کرد. محمد کرمی استاندار جدید سیستان و بلوچستان از سال ۱۳۹۸ فرمانده قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه در جنوب شرق کشور بوده است. معترضان با شعار «استاندار داعشی نمیخوایم»، از او استقبال کردند.
شعار دیگر معترضان علیه نیروهای سرکوب بود: «بسیجی، سپاهی، داعش ما شمایی».
در زاهدان معترضان کاغذنوشتههایی حاوی مطالباتشان در دست داشتند.
از جمله دو کاغذنوشته به زبان انگلیسی حاوی این شعارها: «زن زندگی آزادی» و «آزادی در راه است».
کاغذنوشتهی دیگر خواستهای معترضان را بر وزن ترانه «برای» بیان کرده بود:
«برای رسیدن به آموزش مطابق استانداردهای روز دنیا، برای رسیدن به اقتصادی پویا و برتر، و برقراری صلح در خاورمیانه جمهوری اسلامی باید ساقط شود.»
کاغذنوشتههای دیگری بیانگر عزم و اراده معترضان در ادامه مبارزه بود. از جمله: «سرِ خَم قدغن»
و «طناب دار جلاد بر گردن دماوند هرگز اثر ندارد».
در زاهدان، گروه کوچکی از زنان نیز امروز در خیابان و در فاصله قابل توجهی از محل نماز جمعه تجمع کرده بودند و شعار میدادند: «حکومت بچهکش نمیخوایم» و «زندانی سیاسی آزاد باید گردد».
کلیپ دیگری، گروهی از زنان را نشان میدهد که در اشاره به تجاوز به کودکان و نوجوانان شعار میدهند: «تجاوز، جنایت، مرگ بر این ولایت».
صراحت کلام عبدالحمید در بیان مواضع، برداشت او از روسریسوزان
عبدالحمید اسماعیلزهی موسوم به مولوی عبدالحمید، امام جمعه زاهدان، امروز جلوههای دیگری از مواضع تازه خود را بیان کرد. او که هفته گذشته گفته بود حکومت اسلامی تا زمانی که مردم آن را میخواهند، خوب است جمعه ۹ دی گفت بودن روحانیان در رأس امور، باعث رویگردانی مردم از مذهب شده و او اعتقادی به دخالت روحانیان در حکومت ندارد. عبدالحمید گفت:
«من اعتقاد به این ندارم که عالم بر رأس کار باشد بلکه معتقدم هرکس تخصصی دارد، در رأس کار باشد.»
او درباره مسائل مختلفی ابراز نظر کرد که فشرده آن به نقل از «پایگاه اطلاع رسانی دفتر شیخ الاسلام مولانا عبدالحمید» چنین است:
امام جمعه زاهدان گفت زنان باید آزاد باشند در دانشگاه و حوزه تحصیل کنند. او بدون آن که از طالبان نام ببرد، گفت اشتباه بزرگی است اگر کسی فکر کند زنان تنها برای پرورش فرزندان و نگهداری خانه آفریده شدهاند. او زندانی کردن کودکان و صدور حکم اعدام برای آنها را محکوم کرد. به بازگرداندن هواپیمای حامل همسر و دختر علی دایی نیز واکنش نشان داد و آن را محکوم کرد.
عبدالحمید دستگیری و آزار زنان به دلیل سوزاندن روسری را محکوم کرد و افزود روسریسوزان واکنش زنان به اعمال زور است و نه مخالفت با حجاب. او گفت زنان اگر گرسنه نباشند و تحقیر نشوند، خودشان حجاب را رعایت میکنند.
او مبارزه زنان با حجاب جباری را چنین تفسیر کرد:
«اگر شکم این زنان سیر بود، جیبشان پر از پول بود و در جامعه جایگاهی داشتند، هر دستوری برای پوشش میدادید، بدون نیاز به پلیس، خودشان رعایت میکردند.»
عبدالحمید از رویگردانی مردم از مذهب و جمع آوری قرآن از خانه ابراز تأسف و نگرانی کرد. او گفت اسلام بهترین دین است و از مردم خواست به خاطر عملکرد جمهوری اسلامی از اسلام رویگردان نشوند.
امام جمعه زاهدان گفت:
«هرجا بروید دینی بهتر از اسلام نمییابید. من گزارش شنیدهام که بعضی قرآن را از خانه جمع کردهاند و به مسجد بردهاند. با خدا به خاطر عملکرد بد فلان مسئول و فلان عالم قهر نکنید. هیچکدام از ما نماینده دین نیستیم که عملکرد من و امثال من باعث شود به دین بد نگاه کنید. با خدا ارتباط برقرار کنید. توصیه من این است که رابطه با الله قطع نشود.»
امام جمعه زاهدان، گفت مدافع آزادی مذهب است و معتقد است «حتی غیرمسلمانان هم حقوق انسانی دارند». او گفت حقوق بشر باید رعایت شود و جقوق انسانی بهائیان هم باید رعایت شود. «حتی غیرمسلمانان هم حقوق انسانی دارند و حتی اگر نسلهای گذشته مذاهبی مانند بهائیان هم مرتد شمرده میشوند، نباید این حکم را به نسل جدید تسری داد و در حق آنان تبعیض قائل شد».
عبدالحمید همچنین گفت:
«ما میگوییم بهاییها حقوق انسانی و حقوق شهروندی دارند و اگر کسی خدا را هم قبول نداشته باشد، حقوق انسانی دارد. اینکه در گذشته یکی از اسلام برگشته و به راه دیگری رفته یا ختم نبوت را انکار کرده، آن گذشته است و نسل جدیدی آمده که نمیتوان آنها را مرتد دانست.»
به نوشتهی کمپین فعالان بلوچ، برق مصلای زاهدان حین سخنرانی عبدالحمید امام جمعه زاهدان، مدتی قطع شد.
در راهپیمایی امروز زاهدان کاغذنوشتهای نیز حاوی این شعار در دست معترضان بود: «من بلوچم، کوردم، آذریم و…. من مسلمانم، زرتشتیم، مسیحیم و… هر دین و هر اعتقادی لایق احترام است».
تجمع کودکان و نوجوانان در راسک
در سیزدهمین جمعه خشم، در راسک هم تجمعی برگزار شد. در این شهر حضور نیروهای سرکوب گسترده بود. شرکت کنندگان در تجمع عمدتاً کودکان و پسران نوجوان بودند و به تأسی از یک فرد بزرگسال در حمایت از مولویهای بلوچ از جمله عبدالحمید و مولانا عبدالغفار نقشبندی و مولانا گرگیج شعار میدادند.
خاش: پهپاد سپاه بر فراز سر معترضان
رصد بلوچستان وبسایتی که اخبار سیستان و بلوچستان را پوشش میدهد کلیپی از جمع معترضان در حال شعار دادن منتشر کرده و نوشته است حین راهپیمایی پهپاد سپاه پاسداران برای شناسایی معترضان در آسمان فیلمبرداری میکرد. معترضان شعار میدادند: «مرگ بر خامنهای».