در شرایطی که اعتراضها به قوانین حجاب اجباری در ایران ادامه دارد و معترضان به حجاب از جمله هنرمندان از سوی نهادهای امنیتی تهدید و دستگیر میشوند، محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی شامگاه شنبه، ۲۶ آذر در یک برنامه تلویزیونی حجاب را قانون و جامعه ایران را جامعه «عفیف» ملزم به حجاب اسلامی خواند. وزیر فرهنگ و ارشاد بدون اشاره به احضار و دستگیری صدها هنرمند از جمله زنان سینماگر تاکید کرد: «امروز عفاف و حجاب یک امر قانونی در کنار امر شرعی شده است و باید آن را در کشور اجرا کنیم.» بهنظر میرسد اشاره او به قوانین جدیدیست که گفته میشود در مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی برای اعمال حجاب اجباری تصویب شده است. برخی از مسئولان در هفتههای اخیر از ابلاغ و اجرای قریبالوقوع قوانین جدید حجاب اجباری سخن گفتهاند که جزئيات آن هنوز مشخص نیست. وزیر فرهنگ و ارشاد در سخنان خود به فرهنگ ایران پیش از اسلام و مقایسه آن با فرهنگ غرب متوسل شد و گفت: «مردم ایران مردم عفیفی هستند. در غرب، در کنه ذات فرهنگی آن برهنگی وجود دارد؛ برای مثال ساختار مجسمهها در شهرهای اروپایی این مساله را نشان میدهند اما با جستجو در فرهنگ و میراث تاریخی ما حتی قبل از اسلام، به راحتی می توان فهمید هویت جامعه ایران با موضوع عفاف نسبت دارد.» محمدمهدی اسماعیلی در ادامه این مصاحبه تلویزیونی، همسو با اظهارات تعداد معدودی از مسئولان جمهوری اسلامی که برخورد پلیسی با زنان «بدحجاب» را بهضرر حکومت ایران میدانند، گفت: «من معتقدم که اگر دستگاههای فرهنگی مثل خود وزارت فرهنگ ارشاد و صداوسیما پیشتاز این عرصه نباشند، حتما دچار مشکل خواهیم شد. اگر ما عقبماندگیها را جبران کنیم، اصلا نیازی به پلیس نیست.» او مخالفت با حجاب اجباری را که از ابتدای بهقدرت رسیدن حکومت جمهوری اسلامی بر همه زنان در ایران تحمیل شده است، به کمککاری نهادهای فرهنگی در بازنمایی «معیارهای زندگی عفیفانه» تقلیل داد و افزود: «وقتی که نظام برنامهریزی فرهنگی ما در سطوح مختلف شامل مدرسه، دانشگاه، سینما و تلویزیون معیارهای زندگی عفیف ایرانی ـ اسلامی را آنطور که باید به نمایش نمیگذارد، طبیعی است که با نسلی مواجه شویم که بخشی از آن از نظام فاصله گرفته باشند. اگر بخواهیم اصلاحی اتفاق بیافتد، بخشهای فرهنگی باید به وظایف خود عمل کنند.» در چهارمین ماه خیزش سراسری در ایران با شعار ژن، ژیان، ئازادی (زن، زندگی، آزادی) که از قتل حکومتی ژینا (مهسا) امینی در بازداشت گشت ارشاد آغاز شد، هیچگونه اقدامی برای رسیدگی به مطالبه حجاب اختیاری از سوی حکومت جمهوری اسلامی که حجاب اجباری را ستون اصلی حاکمیت خود میداند، دیده نمیشود. دادستان کل ایران پیشتر مدعی تعطیلی گشت ارشاد شد اما در فعالیت پلیس امنیت اخلاقی که بههمراه ستاد امر به معروف و نهی از منکر پیکره اصلی نهادهای آزارگر زنان در خیابانها و مکانهای عمومی از جمله فضای مجازی را تشکیل میدهند، هیچ تغییری ایجاد نشده است.
18 December 2022