حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی فروش پهپادهای انتحاری به روسیه را پذیرفت ولی مدعی شد که این معامله قبل از آغاز جنگ اوکراین صورت گرفته است.
او در سخنانی که روز شنبه ۱۴ آبان در خبرگزاری ایرنا منتشر شد گفت که فروش تسلیحات به روسیه «هیاهویی است که برخی از کشورهای غربی به راه انداختهاند» و این ادعا که «جمهوری اسلامی برای کمک به جنگ اوکراین موشک و پهپاد در اختیار روسیه قرار داده است، آنچه درباره بخش موشکی مطرح کردهاند کاملاً غلط و مسائل مربوط به پهپاد درست است».
امیرعبداللهیان در ادامه گفت که «ما مقدار محدودی پهپاد ماهها قبل از جنگ اوکراین در اختیار روسیه قرار دادهایم.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی در ادامه گفت که از استفاده از این پهپادها در جنگ اوکراین بیاطلاع است و «با وزیر خارجه اوکراین توافق کردیم چنانچه هرگونه مستندی در اختیار دارند که روسیه از پهپاد ایرانی در اوکراین استفاده کرده، آن را در اختیار ما قرار بدهد.»
او گفت که اوکراینیها به رغم توافق اولیه در نشست مشترک برای بررسی این موضوع حاضر نشدهاند: «چنین قراری را دو هفته پیش در یک کشور اروپایی داشتیم و هیأت دفاعی و سیاسی ما به آن کشور اروپایی رفت اما متأسفانه در دقیقه ۹۰ طرف اوکراینی حضور پیدا نکرد.»
امیرعبداللهیان دلیل حاضر نشدن اوکراین در این جلسه را فشار آلمان و آمریکا خواند و گفت که این دو کشور میخواهند ایران را به همین دلیل تحریم کنند: «علت عدم حضور طرف اوکراینی این بود که آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی و بهطور ویژه آلمان از اوکراین خواسته بودند در این جلسه شرکت نکند و گفتند در حالی که ما میخواهیم علیه ایران به واسطه واگذاری پهپاد به روسیه تحریم اعمال کنیم، شما میخواهید با ایرانیها در یک کشور اروپایی قهوه بنوشید؟»
مسیرهای انتقال پهپادها هم مشخص شده است.
در هفتههای اخیر، اوکراین و غرب تهران را به تأمین پهپادهای ساخت ایران به مسکو متهم کردهاند. گزارشی که روز پنجشنبه توسط وب سایت اسپروتیو وابسته به نیروهای عملیات ویژه اوکراین منتشر شد، مدعی است مسیری را که ایران برای تحویل پهپادهایش به روسیه استفاده میکند، برای آنها روشن شده است.
این گزارش مدعی است که ایران از چهار خط هوایی، سه شرکت دولتی و یکی وابسته به سپاه و همچنین حمل و نقل دریایی با استفاده از کشتیهای شرکتهای وابسته به سپاه استفاده میکند.
سه شرکت هواپیمایی دولتی ایران ایر که تحت کنترل وزارت راه ایران است، پویا ایر که بخشی از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است و هواپیمایی ساها که بخشی از نیروی هوایی ارتش ایران است، این پهپادها را منتقل کردهاند. ایرلاین دیگری که گفته میشود درگیر بوده، ماهان ایر است.
این گزارش همچنین مدعی شده است که در مسیرهای دریایی از دریای خزر قطعات کمتر از ۲۰۰ هواپیمای بدون سرنشین تنها در ماه نوامبر وارد روسیه خواهند شد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، در سخنرانی اخیر خود در جمع مردم اوکراین، روسیه را به استفاده از پهپادهای ایرانی برای حمله به بخش انرژی اوکراین متهم کرد.
در روز ۹ آبان، سازمان اطلاعات وزارت دفاع اوکراین گفت که «از ۱۳ سپتامبر، زمانی که اشغالگران [روسی] برای اولین بار از پهپادهای انتحاری ایرانی علیه اوکراین استفاده کردند، نیروهای دفاعی اوکراین بیش از ۳۰۰ پهپاد از این نوع را سرنگون کردند.»
پیش از این، وزارت دفاع اوکراین با صدور اطلاعیهای عمومی خواستار دریافت هر اطلاعات جدیددر مورد عرضه سلاحهای ایرانی به روسیه شد.
در این اطلاعیه آمده است: «ما خواهان ارائه هر گونه اطلاعاتی هستیم که به تعیین مسیرهای لجستیکی عرضه سلاح ایرانی و شناسایی افراد مشخص مسئول تأمین کمک کند.»
اتحادیه اروپا ماه گذشته با تحریمهای جدید علیه ایران به دلیل تحویل هواپیماهای بدون سرنشین این کشور به روسیه موافقت کرد و بریتانیا نیز تحریمهایی را علیه سه شخصیت نظامی ایرانی و یک شرکت اسلحهسازی به دلیل تامین پهپادهای روسیه برای حمله به اهداف غیرنظامی و زیرساختی در اوکراین اعمال کرد.