آژانس دولتی انرگوتوم (Energoatom) که مسئولیت نیروگاه زاپوریژیا را برعهده دارد یکشنبه ۱۱ سپتامبر/۲۰ شهریور اعلام کرد فعالیت در این تأسیسات بهدلیل ملاحظات ایمنی به طور کامل متوقف شده است.
طبق بیانیه این آژانس، آخرین رآکتور نیروگاه زاپوریژیا پس از قطع واحد برق شماره ۶ از شبکه در ساعت ۳:۴۱ بامداد به وقت محلی، «بهطور کامل متوقف شده» و مقدمات خنکسازی و انتقال آن به حالت سرد در حال انجام است.
نیروگاه شش رآکتوری زاپوریژیا یکی از ۱۰ نیروگاه هستهای بزرگ جهان است. روسیه در مراحل اولیه تهاجم خود به اوکراین این نیروگاه را اشغال کرد. تاسیسات زاپوریژیا هفته گذشته پس از قطع شدن تمام خطوط برق آن در نتیجه درگیری در منطقه، از شبکه قطع شد. نیروگاه چندین روز در حالت جزیرهای کار کرد و تنها رآکتور عملیاتی باقیمانده خود را برای تولید برق مورد نیاز سیستمهای حیاتی خنککننده به کار گرفت.
انرگوتوم روز شنبه اعلام کرد که یک خط ارتباطی به سیستم برق را که گفته میشود در اثر حملات روسیه آسیب دیده، بازیابی کرده و به ظرفیت عملیاتی بازگردانده است. این خط به نیروگاه اجازه میدهد تا پیش از آغاز خاموشی انرژی مورد نیاز خود را از سیستم انرژی اوکراین تامین کند.
انرگوتوم در بیانیه روز یکشنبه خود گفت تعطیلی نیروگاه به این دلیل است که خطر آسیب بیشتر به خطوط برق «همچنان بالاست» و این احتمال وجود دارد که نیروگاه مجدداً به طور کامل از شبکه برق قطع شود. در این بیانیه آمده است:
«خطر آسیب بیشتر به این خط همچنان زیاد است و اگر نیروگاه از شبکه جدا شود، مجبور است به ژنراتورهای دیزلی تکیه کند و مدت زمان فعالیتش به مقدار سوخت دیزل محدود میشود.»
بنا بر گزارشها، نیروگاه در حال حاضر فقط برای ۱۰ روز سوخت دیزلی دارد.»
نیروگاه راپوریژیا که بزرگترین نیروگاه هستهای اروپا محسوب میشود، تحت کنترل ارتش روسیه و در محل درگیریهای دو طرف جنگ قرار دارد. گلولهباران این تاسیسات که روسیه و اوکراین هر یک دیگری را به انجام آن متهم میکنند، به بخشهای مختلف آسیب وارد کرده و خطر یک فاجعه هستهای را بسیار بالا برده است.
درخواست ایجاد منطقه امن در اطراف زاپوریژیا
کیف روز چهارشنبه از ساکنان مناطق تحت اشغال روسیه در اطراف نیروگاه خواست تا برای حفظ امنیت خود، خانههایشان را تخلیه کنند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین خواستار تسلیحاتزدایی و غیرنظامی شدن مناطق اطراف تاسیسات زاپوریژیا شد. انرگوتوم هم از نیروهای روسیه خواست تا نیروگاه را ترک کنند و اجازه بدهند یک «منطقه غیرنظامی» در اطراف آن ایجاد شود.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ناظر هستهای سازمان ملل که دو کارشناس خود را به این نیروگاه فرستاده هم خواستار ایجاد منطقه امن در اطراف آن است.
آژانس روز یکشنبه در توییتر بازسازی خط برق پشتیبان نیروگاه را که برق خارجی مورد نیاز برای خنککردن رآکتورها را تأمین میکند، تأیید و اعلام کرد:
«پس از بازسازی خط برق که دیروز انجام شد، اپراتورZNPP صبح امروز آخرین رآکتور عملیاتی خود را که در هفته گذشته انرژی مورد نیاز ZNPP را پس از قطع شدن از شبکه تأمین میکرد، خاموش کرد. نیروی مورد نیاز اکنون می تواند از شبکه تامین شود.»
ادامه جنگ: پیشروی اوکراین در خارکف (خارکیف)
همزمان جنگ در اوکراین ادامه دارد. اوکراین از فشار نیروهایش بر شمال، شرق و جنوب در منطقه خارکف (خارکیف) خبر داده است. ژنرال والری زالوژنی، فرمانده ارشد اوکراینی روز یکشنبه گفت نیروهای اوکراینی از خارکف به سمت شمال تا ۵۰ کیلومتری مرز با روسیه پیشروی کردهاند و همچنین جنوب و شرق همان منطقه را تحت فشار گذاشتهاند. او مدعی بازپسگیری بیش از ۳ هزار کیلومتر مربع از اراضی اوکراین شد و اعلام کرد نیروهایش به آزادسازی مناطق تحت اشغال روسیه ادامه خواهند داد.
رئیس جمهوری اوکراین هم در سخنرانی عصر شنبه گفت که نیروهای اوکراینی واسیلنکوف و آرتمیوکا در منطقه خارکف را نیز آزاد کردهاند.
وزارت دفاع بریتانیا نیز که جنگ اوکراین را رصد میکند در آخرین گزارش خود تأیید کرد که اوکراین در خارکف به دستاوردهای قابل توجهی رسیده است.
این وزارتخانه روز یکشنبه در بولتن روزانه اطلاعاتی خود در توییتر اعلام کرد روسیه احتمالا واحدهای خود را از منطقه خارج کرده است، اما درگیری در اطراف شهرهای کوپیانسک و ایزیوم ادامه دارد.
از سوی مقابل رسانههای روسیه عقبنشینی نیروهای این کشور از شهرهای کلیدی در شمال شرق اوکراین را تأیید کردند. رسانههای دولتی روسیه اعلام کردند وزارت دفاع به سربازان دستور داده است که اطراف ایزیوم، یک شهر کلیدی در شمال شرق اوکراین را ترک کنند. این شهر که در استان خارکف قرار دارد، سنگر اصلی روسیه در شمال شرق اوکراین و پایگاه تدارکاتی ارتش روسیه در حملات چندماهه اخیر به منطقه مجاور دونباس یعنی دونتسک و لوهانسک به شمار میرفت.
طبق گزارش شبکه الجزیره هزاران سرباز روسی شنبه از این شهر فرار کرده و انبارهای مهمات و تجهیزات خود را هنگام فرار رها کردهاند. خبرگزاری دولتی تاس به نقل از وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که به سربازان دستور داده شده تا اطراف ایزیوم را ترک کنند و عملیات را در نقاط دیگر در همسایگی دونتسک تقویت کنند.
به گزارش تاس، رئیس اداره دولتی روسیه در خارکف به ساکنان این شهر گفته که استان را تخلیه کرده و به روسیه فرار کنند تا «جان مردم را نجات دهند». شاهدان از تردد خودروها و خروج شهروندان از این منطقه تحت کنترل روسیه خبر دادهاند.