ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین در نطق ویدئویی روزانه خود گزارش داد که او عصر روز گذشته، پنج‌شنبه ۲۷ مرداد / ۱۸ اوت در لویو با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در مورد بازدید کارشناس‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا صحبت کرده است و این سفر می‌تواند به سرعت و با خیال راحت در مسیری قانونی از طریق خاک اوکراین انجام شود.
زلنسکی تأکید کرد که «این تنها راه است». مسکو پیش از این، از کارشناس‌ها خواسته بود از طریق سرزمین‌های تحت کنترل روسیه به نیروگاه زاپوریژیا سفر کنند.
نیروهای روسیه از اوایل ماه مارس این نیروگاه هسته‌ای را که بزرگترین نیروگاه اتمی اروپاست، اشغال کرده‌اند. در روزهای اخیر بارها این نیروگاه گلوله‌باران شده است و روس‌ها و اوکراینی‌ها یکدیگر را مسئول دانسته‌اند.
روز گذشته (پنج‌شنبه) زلنسکی در یک نشست خبری پس از مذاکرات با آنتونیو گوترش و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در شهر لویو واقع در غرب اوکراین، گفت روسیه باید فوراً نیروهای خود را خارج و گلوله‌باران نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا را متوقف کند.
او گفت با شرایط مأموریت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نیروگاه اتمی زاپوریژیا در گفت‌وگوهای خود با دبیرکل سازمان ملل و رهبر ترکیه موافقت کرده است.
در حالی که رهبر اوکراین با اردوغان و گوترش گفت‌وگو می‌کرد، کی‌یف و مسکو یکدیگر را به برنامه‌ریزی برای اقدام «تحریک‌آمیز» در نیروگاه زاپوریژیا متهم کردند.
نگرانی‌ها از خطر فاجعه هسته‌ای مشابه فاجعه چرنوبیل افزایش یافته است زیرا اوکراین و روسیه مدام یکدیگر را مسئول گلوله‌باران تأسیسات هسته‌ای تحت کنترل روسیه می‌دانند و چنین وضعیتی درخواست کشورهای دیگر برای بازدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از این نیروگاه را بیشتر کرده است.
زلنسکی به خبرنگاران گفت:
«ما با دبیرکل در مورد شرایط مأموریت احتمالی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا، به روشی قانونی و از طریق سرزمین‌های عاری از اشغالگران به توافق رسیدیم.»
دبیرکل سازمان و رهبران اوکراین و ترکیه از موفقیت توافق ارسال غلات با میانجی‌گری سازمان ملل که اجازه عبور کشتی‌ها از سه بندر دریای سیاه اوکراین را می‌دهد، تقدیر کردند و گفتند راه‌های بهبود این توافق را مورد بررسی قرار دادند. اردوغان همچنین گفت شتاب مثبت حاصل از توافق می‌تواند زمینه را برای گفت‌وگوها در مورد پایان دادن به جنگ فراهم کند.
اوکراین و ترکیه سندی را هم امضا کردند که براساس آن ترکیه در بازسازی زیرساخت‌های اوکراین مشارکت خواهد کرد. این سند در حضور ولادیمیر زلنسکی و رجب طیب اردوغان ترکیه امضا شد.
در همین حال خبرگزاری تاس روسیه جمعه ۲۸ مرداد / ۱۹ اوت به‌نقل از لئونید اسلوتسکی، رئیس کمیته امور بین‌الملل دومای دولتی نوشت مذاکرات لویو تضمینی برای توقف «باج‌گیری هسته‌ای» اوکراین نیست.
اسلوتسکی گفت کی‌یف «در حال تکرار اتهامات دروغین علیه روسیه است و آن‌چه امروز در زاپوریژیا اتفاق می‌افتد را کاملاً تحریف می‌کند».
در سوی دیگر، سرویس اطلاعات نظامی اوکراین نسبت به «اقدام خرابکارانه» احتمالی روسیه در نیروگاه زاپوریژیا هشدار داد.
سرویس اطلاعات وزارت دفاع اوکراین در فیس‌بوک نوشت:
«اشغالگران روسی به‌طور غیرمنتظره‌ای روز جمعه در نیروگاه هسته‌ای یک روز تعطیل اعلام کردند و فقط بخشی از کارکنان در نیروگاه باقی ماندند.»
براساس این بیانیه، بیم آن می‌رود که نیروهای روسی پس از گلوله‌باران‌ها اکنون می‌خواهند به یک «حمله تروریستی» دست بزنند.
روز پنج‌شنبه روسیه پیشنهاد سازمان ملل مبنی بر غیرنظامی کردن منطقه اطراف نیروگاه زاپوریژیا را رد کرد.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در مسکو گفت چنین اقدامی غیرقابل قبول است زیرا تأسیسات را در برابر حملات آسیب‌پذیرتر می‌کند.
او در همین حال افزود، روسیه انتظار دارد کارشناس‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آینده نزدیک از این نیروگاه هسته‌ای بازدید کنند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل روز گذشته پس از دیدار با زلنسکی و اردوغان خواستار پایان دادن به جنگ علیه اوکراین و خروج تمامی نیروها از اطراف نیروگاه اتمی زاپوریژیا شد و گفت این منطقه باید غیرنظامی شود.
اردوغان نیز ضمن ابراز اطمینان از این‌که «جنگ می‌تواند پشت میز مذاکره پایان یابد»، گفت نباید چرنوبیل جدیدی به‌وجود آید.
ادامه انفجارها در کریمه
مسکو امروز، ۲۸ مرداد / ۱۹ اوت، اعلام کرد که دو پهپاد را بر فراز کریمه سرنگون کرده است. بر این اساس، سامانه پدافند هوایی روسیه در طول شب، پهپادها را در دو نقطه استراتژیک مهم سرنگون کرده است.
عصر پنج‌شنبه حملاتی در بلبک، بزرگترین فرودگاه نظامی کریمه در نزدیکی سواستوپل انجام شد. صدای انفجار و شلیک ضدهوایی بر فراز شهر کِرچ نیز شنیده شد. کِرچ، کریمه را به سرزمین اصلی روسیه متصل می‌کند و به لحاظ استراتژیک مهم است. رهبری کی‌یف هنوز رسماً مسئولیت انفجارها در کریمه را که در روزهای اخیر افزایش داشته، برعهده نگرفته است. با این حال، میخائیلو پودولیاک، مشاور رئیس جمهوری اوکراین در تلویزیون گفت ارتش این کشور حق دارد تأسیسات نظامی روسیه در کریمه را نابود کند.
شب گذشته (پنج‌شنبه) همچنین یک انبار مهمات در نزدیک روستای تیمونوو روسیه، واقع در ۵۰ کیلومتری مرز با اوکراین آتش گرفت اما تلفاتی در بر نداشت. وزارت دفاع اوکراین در توئیتی پس از وقوع این آتش سوزی در تیمونوو که مقام‌های روسی دلیل آن را «سیگاری‌های بی‌دقت» اعلام کرده بودند، با شوخی نوشت: «سیگار کشیدن، می‌کُشد!»