رئیس گروه منابع آب، پایش و آینده پژوهشی تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست ایران گفته که در حال حاضر ۴۳ درصد از تالابهای کشور پتانسیل تبدیل شدن به منشأ گرد و غبار را دارند و این بدان معناست که اگر شرایط تالاب مطلوب نباشد و نیاز آبی آن تأمین نشود، میتواند به کانون جدید گرد و غبار در کشور تبدیل شود. صدیقه مدرس طباطبایی، عدم تامین نیاز آبی محیط زیستی تالابها و کاهش آب ورودی به تالابها از منابع آب حوضه تالاب، تصرفات و تغییر کاربریهای غیرمجاز اراضی تالاب و حاشیه تالابها، ورود و گسترش گونههای غیر بومی مضر یا مهاجم، ورود انواع آلایندههای بیولوژیک، شیمیایی و فیزیکی ناشی از اراضی کشاورزی، شهرها، روستاها و صنایع و رسوبات ناشی از فرسایش خاک حوضه را از مشکلات تالابهای ایران اعلام کرد و اجرای طرحهای توسعهای و زیربنایی بزرگ مثل راهسازی، پتروشیمی، پالایشگاه، فرودگاه، خطوط انتقال انرژی در حوضههای تالابی بدون رعایت ملاحظات محیط زیستی، استفاده بیرویه و بیش از حد توان تجدیدپذیری تالاب مانند شکار و صید غیر مجاز و بیرویه و برداشت علوفه و سایر محصولات تالابی، تغییرات اقلیمی و نواقص و کمبودهای قانونی را از جمله چالشها و تهدیدهای تالابها در ایران عنوان کرد. مدرس طباطبایی گفته تامین نشدن نیاز آبی محیط زیستی، اثرات تخریبی بلند مدتی بر تالابها دارد و افزایش شوری آب تالاب، کاهش ظرفیت زیستگاهی، کاهش شدید توان حمایت کنندگی تالابها از معیشت جوامع بهرهبردار و بومی و خشک شدن تالاب از مهمترین اثرات تخریبی عدم تامین نیاز آبی آنهاست. به گفته مدرس طباطبایی، یکی از آثار تشدیدی تخریب تالابها، تبدیل شدن بخشهای وسیعی از بستر آنها به منشاء برداشت گرد و غبار و شدت بخشیدن به غلظت ریزگردها در اطراف تالاب است که در برخی موارد اثرات آن از مرزهای کشورها نیز عبور کرده است و بخشهای وسیعی از کره زمین را در بر میگیرد. او گفته که از مجموع ۲۲۶ تالاب ذکر شده، بالغ بر ۴۲ تالاب کشور، منشاء گرد و غبار هستند که از جمله آنها میتوان به تالابهای هورالعظیم، شادگان، ارومیه، هامون، میقان، صالحیه، بختگان و ... اشاره کرد.
28 May 2022