بنا بر اعلام سازمان هواشناسی، در طی روز سهشنبه ۲۳ فروردین ابتدا نوار غربی کشور شامل استانهای کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان و بوشهر با پدیده گردوغبار روبرو شدند و سپس بهتدریج در طی روز چهارشنبه ۲۴ فروردین استانهای داخلی در نیمه غربی و مرکزی از جمله استانهای آذربایجان شرقی و غربی، همدان، مرکزی، لرستان، قم، تهران، قزوین، البرز، سمنان، اصفهان، فارس و بخشهایی از استانهای کرمان و یزد نیز با گردوخاک مواجه میشوند.
همچنین وزش باد نسبتاً شدید در این مناطق، خیزش گردوخاک در مناطق مستعد داخلی بهویژه در بخشهای مرکزی را تقویت میکند.
در خوزستان، تهران، آذربایجان غربی و زنجان
توده گرد و غبار روی عراق وضع خوزستان را کاملا بحرانی کرده است، چنانکه میزان آلودگی هوا در اهواز در روز سهشنبه به ۱۰ برابر حد مجاز رسید. این وضع تا دوشنبه هفته آینده ادامه دارد. به گفته حبیب حیبر، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز میزان مراجعه بیماران تنفسی به بیمارستانهای خوزستان نسبت به مدت مشابه در سال گذشته ۹ درصد و میزان مراجعه بیماران قلبی ۳۲ درصد افزایش یافته است.
بر اساس گزارش هواشناسی در تهران باد شدید همراه با گرد و خاک توام با کاهش نسبی دما وزیدن گرفته است. به گفته عابد ملکی، معاون عمرانی استاندار تهران در پایتخت وضعیت نارنجی اعلام شده و فعالیتهای ورزشی و حضور کودکان، نوجوانان و دانشآموزان در فضای باز و فعالیت بدنی آنها ممنوع شده است.
به گفته سعید موسوی معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجانغربی بر اثر ورود پدیده گرد و خاک از کشورهای همسایه کیفیت هوای ارومیه و شهرهای جنوب استان ناسالم است و در این مناطق ذرات معلق کوچکتر از ۱۰ میکرون است.
وزش باد شدید استان زنجان را فراگرفته و برای سومین بار اداره کل هواشناسی استان هشدار زرد صادر کرده است. نفوذ توده گرد و غبار به استان تا روز پنجشنبه ادامه دارد.
ایلام، قصرشیرین، کردستان، لرستان و سمنان
بر اساس پیشبینی هواشناسی استان ایلام، توده گرد و غبار به صورت رقیق به آسمان استان وارد شده است. گرد و غبار در نواحی جنوبی استان از غلظت بیشتری برخوردار است.
در قصرشیرین عدد شاخص لحظهای کیفیت هوا ۵۰۰ و در بالاترین سطح خطر آلودگی قرار دارد و وضعیت کیفی هوا در شهرستان قصرشیرین در سطح بحرانی است.
گرد و غبار شدید در استان کردستان سابقه نداشته و همین امر موجب بروز مشکلاتی برای بیماران و افراد حساس در نقاط مختلف استان شده است.
در لرستان وضعیت زرد اعلام شده و وزش باد شدید، تندبادهای لحظهای و خیزش گرد و غبار پیشبینی شده است.
در استان سمنان نیز آلایندهها در گرمسار استقرار پیدا کردهاند و به سمت دیگر شهرهای استان سمنان پیش میآیند در نتیجه دست کم تا ۲۴ ساعت آتی آسمان استان مجدداً مانند روزهای ابتدای هفته، غبار آلود خواهد بود.
هشت کانون بزرگ گردوخاک
هشت کانون بزرگ گردوخاک به وسعت حدود ۲۷۰ میلیون هکتار در اطراف ایران، پنج کانون در کشورهای همسایه و غیر همسایه حاشیه خلیجفارس قرار دارند. این کانونها مسئول آلودگی هوا با گرد و غبارند.
علیمحمد طهماسبی دبیر کارگروه کاهش آلودگی هوای ایران در مصاحبه با خبرگزاری مهر گفت:
«به این نتیجه رسیدیم که وجود سازمانهای بینالمللی متولی و همچنین وجود یک ساختار مالی مشخص سبب شده مسائل برونمرزی را با چالش مواجه و از رسیدن به نتیجه مطلوب جلوگیری کند.»
این مقام مسئول در ادامه این مصاحبه افزود:
«مذاکرهای با نماینده مقیم سازمان ملل در ایران انجام و مقرر شد آنها بهعنوان چتر، نقش بینالمللی خود را در زمینه مقابله با پدیده گردوغبار ایفا کنند.»
در حالیکه مسئولان ارشد حکومتی کوتاهی عراق و عربستان سعودی را سرمنشاء هوای غبار آلود و ریزگردهای مسموم کننده میدانند، وحید جعفریان، مدیر کل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری ایران «خشک شدن دشتهای سیلابی، افت آبهای زیرزمینی و نابودی پوشش گیاهی» را علت اصلی وقوع طوفانهای ماسهای و گرد و غبار در سطح ملی دانسته بود.