جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا پنجشنبه شب ۲۱ بهمن / ۱۰ فوریه در مصاحبه با شبکه تلویزیونی آمریکایی انبیسی گفت:
«شهروندان آمریکایی باید اکنون اوکراین را ترک کنند.»
او با اشاره به تجمع نیروهای نظامی روسیه در مرز اوکراین گفت:
«ما در اینجا با یکی از بزرگترین ارتشهای جهان روبهرو هستیم. شرایط بسیار متفاوتی است و ممکن است همه چیز به سرعت جنونآمیز شود.»
بایدن به ولادیمیر پوتین همتای روس خود درباره آسیب رساندن به شهروندان آمریکایی هشدار داد. او اظهار امیدواری کرد که پوتین «آنقدر باهوش باشد که اقدامی منفی علیه شهروندان آمریکایی انجام ندهد.»
جو بایدن در همین حال تکرار کرد که در صورت تهاجم روسیه به اوکراین تحت هیچ شرایطی نیروهای آمریکایی را برای نجات شهروندان آمریکایی اعزام نخواهد کرد. او گفت:
«وقتی آمریکاییها و روسها شروع به تیراندازی به یکدیگر کنند، ما در دنیایی کاملاً متفاوت قرار خواهیم گرفت و جنگ جهانی روی خواهد داد.»
بلینکن: حمله به اوکراین عواقب عظیمی برای روسیه دارد
در پی اظهارات بایدن، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا نیز روز جمعه در مورد احتمال حمله روسیه به اوکراین هشدار داد و گفت این حمله ممکن است «هر زمانی» رخ دهد..
او این موضوع را رد کرد که مسکو برای چنین حملهای منتظر خواهد ماند تا بازیهای المپیک زمستانی چین، متحد این کشور در ۲۰ فوریه پایان یابد.
بلینکن گفت:
«به بیان ساده، ما همچنان شاهد نشانههای بسیار نگرانکننده تشدید تنش توسط روسیه هستیم».
او تأکید کرد که ایالات متحده «به شدت» ترجیح میدهد اختلافها با روسیه را «از طریق دیپلماسی» حل کند.
وزیر خارجه آمریکا با بیان اینکه «ما تمام تلاش ممکن را برای تعامل با روسیه انجام دادهایم»، افزود:
«ما در ایجاد بازدارندگی و دفاع کاملاً صریح بودهایم و به روسیه روشن کردهایم که اگر راه تهاجم مجدد را انتخاب کند، با عواقب عظیمی مواجه خواهد شد.»
قطع دسترسی اوکراین به دو دریا
اظهارات بایدن و بلینکن نشاندهنده تشدید تنشها پس از هفتهها رفتوآمدهای دیپلماتیک بین واشنگتن، مسکو، کییف و پایتختهای مختلف اروپایی است.
در ژانویه سال جاری میلادی نیز دولت آمریکا به شهروندان خود توصیه کرده بود که به دلیل وضعیتِ «غیرقابل پیشبینی»، اوکراین را ترک کنند. در آن زمان، دولت بایدن همچنین دستور خروج بستگان دیپلماتهای آمریکایی در کییف، پایتخت اوکراین را صادر کرده و به شهروندان خود نسبت به سفر به روسیه هشدار داده بود.
بهگفته منابع غربی، روسیه در ماههای اخیر بیش از ۱۰۰ هزار سرباز را در مرز با اوکراین گرد آورده است. در اوکراین، مانند غرب، این اقدام نگرانیها از حمله احتمالی در مقیاس بزرگ توسط روسیه به این کشور را تشدید میکند. روسیه هرگونه طرح حمله به اوکراین را رد میکند و گفته است که از سوی ناتو احساس خطر میکند زیرا اوکراین قصد پیوستن به این پیمان نظامی را دارد.
دمیترو کولِبا، وزیر امور خارجه اوکراین شب گذشته اعلام کرد که نیروهای نظامی روسیه دسترسی این کشور به دریای آزوف را کاملاً و دسترسی به دریای سیاه را هم تقریباً بهشکل کامل قطع کردهاند. اوکراین این اقدام روسیه را «بیاعتنایی آشکار به قوانین و اصول حقوق بینالملل» دانسته است.
روسیه رزمایش ۱۰ روزه خود با نیروهای بلاروس را بهتازگی آغاز کرده است. اوکراین میگوید محل انجام این رزمایشها چنان گسترده است که کشتیرانی در دریای آزوف و دریای سیاه عملاً ناممکن میشود.
بینتیجه بودن مذاکرات روسیه و اوکراین
روسیه و اوکراین پنجشنبه شب در برلین گفتند اعلام کردند که در گفتوگوهای با مقامهای فرانسوی و آلمانی با هدف پایان دادن به درگیریهای هشت ساله جداییطلبان در شرق اوکراین نتوانستهاند به پیشرفتی دست یابند.
دیمیتری کوزاک، فرستاده روسیه گفت:
«غلبه بر تفسیرهای متفاوت روسیه و اوکراین از توافقنامه مینسک ۲۰۱۵ با هدف پایان دادن به درگیری بین جداییطلبان طرفدار روسیه و نیروهای دولتی اوکراین ممکن نبود.»
آندری یرماک، همتای اوکراینی او نیز با بیان اینکه دو طرف توافق کردند که به گفتوگو ادامه دهندف افزود:
«من امیدوارم که بهزودی دوباره ملاقات کنیم و این مذاکرات را ادامه دهیم. همه مصمم هستند که به نتیجه برسند.»
درگیری در مناطق جدا شده دونتسک و لوهانسک، که با هم بهعنوان منطقه دونباس شناخته میشوند، بهرغم اعلام آتشبس ادامه دارد.
بینتیجه بودن مذاکرات روسیه و بریتانیا
در ادامه این تحرکات رهبران استونی، لتونی و لیتوانی نیز از ناتو درخواست افزایش حمایت نظامی کردهاند. آنها به همین منظور به برلین رفتهاند تا با اولاف شولتس، صدراعظم آلمان گفتوگو کنند.
پیش از این بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا در بروکسل نسبت به وقوع جنگ در اوکراین هشدار داده و آن را «فاجعهای بزرگ» خوانده بود.
روز جمعه، بن والاس، وزیر دفاع بریتانیا پس از انجام مذاکرات سرد لیز تراس وزیر خارجه این کشور با همتای روسی خود، سرگئی لاوروف در مسکو به او پیوست. لاوروف گفت دیدار با تراس مانند گفتوگوی «لال با ناشنوا» بود. براساس گزارشها، بن والاس به سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه خواهد گفت که حمله به اوکراین یک وضعیت «بازنده-بازنده» خواهد بود و هر دو طرف از آن آسیب خواهند دید.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو گفته است اقدامات روسیه در مرز اوکراین به حضور بیشتر نیروهای این پیمان نظامی در شرق اروپا منجر خواهد شد.