وزارت امور خارجه آمریکا یکشنبه شب ۳ بهمن / ۲۳ ژانویه مجوز خروج خانوادههای دیپلماتها و کارکنان غیرضروری سفارت این کشور در کییف، پایتخت اوکراین را صادر کرد.
سفارت آمریکا در اوکراین با انتشار بیانیهای ضمن اعلام اینکه «اقدامات نظامی روسیه ممکن است در هر زمانی رخ دهد»، گفته است:
«مقامات در موقعیتی نخواهند بود که شهروندان آمریکایی را در چنین شرایط احتمالی تخلیه کنند، بنابراین شهروندان آمریکایی که در حال حاضر در اوکراین حضور دارند باید بر این اساس برنامهریزی کنند.»
وزارت امور خارجه اوکراین در بیانیهای گفته است که این اقدام را «احتیاط بیش از حد» میداند. در این بیانیه آمده است:
«بهتازگی هیچ تغییر اساسی در وضعیت امنیتی رخ نداده است: تهدید تجاوز روسیه از سال ۲۰۱۴ ثابت مانده است و تجمع نیروهای روسی در نزدیکی مرزهای دولتی در آوریل سال گذشته آغاز شد.»
تنشها در اوکراین پس از اینکه کرملین حدود ۱۰۰ هزار سرباز را در نزدیکی مرزهای اوکراین مستقر کرد، افزایش یافت. کشورهای غربی این اقدام روسیه را آماده شدن برای جنگ بهمنظور جلوگیری از پیوستن اوکراین به ناتو میداند.
کرملین بارها قصد حمله به اوکراین را رد کرده است، اما ارتش روسیه با تصرف کریمه و حمایت از نیروهای جداییطلب که ۸ سال پیش کنترل بخشهای بزرگی از شرق اوکراین را بهدست گرفتند، بخشی از خاک اوکراین را به خاک خود ملحق کرد.
بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا یک روز پس از آن منتشر شد که مقامات بریتانیایی اعلام کردند اطلاعاتی در دست دارند مبنی بر اینکه دولت روسیه یک قانونگذار سابق اوکراینی را بهعنوان کاندیدای بالقوه برای ریاست رهبری طرفدار روسیه در کییف در نظر گرفته است.
وزارت خارجه روسیه با رد ادعای بریتانیا آن را «اطلاعات نادرست» خواند و ناتو را به «تشدید تنشها» بر سر اوکراین متهم کرد.
اتحادیه اروپا نیز هیچ دلیلی برای تصمیم واشنگتن در خروج خانوادههای دیپلماتها و کارکنان غیرضروری سفارت این کشور در کییف نمیبیند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا کمی قبل از نشست وزیران خارجه این اتحادیه در بروکسل گفت تا زمانی که مذاکرات دیپلماتیک با مسکو ادامه دارد، دلیلی برای چنین اقداماتی وجود ندارد.
قرار است آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا نیز بهشکل آنلاین روز دوشنبه ۴ بهمن/ ۲۴ ژانویه به کنفرانس وزیران خارجه اروپا ملحق شود.
وزارت خارجه آلمان در برلین اعلام کرد که کارکنان سفارت این کشور در کییف کاهش نخواهد یافت. در همین حال، بیبیسی گزارش داد که بریتانیا پیش از این خروج کارکنان سفارت خود را آغاز کرده است.
مقامات ارشد دولت آمریکا پس از دیدار با دستیاران ارشد امنیت ملی در روز شنبه در کمپ دیوید گفتند، جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا گزینههایی را برای تقویت نیروهای نظامی این کشور در منطقه آغاز کرده است.
نیویورک تایمز گزارش داد که بایدن در حال بررسی برنامههایی برای اعزام یک تا ۵ هزار نظامی به کشورهای اروپای شرقی است و در صورت تشدید تنشها، احتمال افزایش این تعداد نیز وجود دارد.
یک مقام ارشد دولت آمریکا روز یکشنبه از تأیید این ارقام خودداری کرد اما گفت:
«ما در حال توسعه برنامهها و همچنین رایزنی با متحدان خود برای تعیین گزینههای پیش رو هستیم.»
ایالات متحده به اوکراین کمک نظامی ارسال کرده است اما تاکنون از اعزام نظامیان خودداری کرده است.
آنتونی بلینکن درخواستها برای اعمال فوری تحریمهای اقتصادی علیه روسیه را رد کرد و روز یکشنبه گفت انجام این کار توانایی غرب برای جلوگیری از تجاوز احتمالی روسیه به اوکراین را تضعیف میکند.
در حالی که استقرار نیروهای آمریکایی مورد بحث قرار گرفته، یک مقام ارشد دولتی آمریکا به رویترز گفت که اگر روسیه وارد اوکراین شود، مجازاتهای اقتصادی ایالات متحده علیه روسیه پیامدهای گستردهای خواهد داشت.
بریتانیا نیز وعده تحریمهای سختگیرانه علیه روسیه داده است و دومینیک راب، معاون نخستوزیر بریتانیا به اسکای نیوز گفت چنانچه روسیه در پی تهاجم نظامی یا ایجاد دولت دستنشانده خود در اوکراین باشد، تحریمهای اقتصادی شدیدی را متحمل خواهد شد.
مقامات بریتانیایی میگویند اطلاعاتی دارند مبنی بر اینکه دولت روسیه یفگینی مورایف، نماینده سابق پارلمان اوکراین را بهعنوان گزینه احتمالی مسکو برای ریاست یک دولت طرفدار این کشور در کییف در نظر گرفته است.
مورایف این موضوع را رد کرد و در یک تماس ویدئویی به رویترز گفت:
«امروز صبح در همه نشریات خبری این تئوری توطئه را خواندم؛ مطلقاً بیاساس است.»
او هرگونه تماس با افسران اطلاعاتی روسیه را تکذیب کرد و با توجه به اینکه در سال ۲۰۱۸ تحت تحریمهای روسیه قرار گرفته، این موضوع را که میتواند با کرملین در ارتباط باشد «احمقانه» خواند.
مورایف از استقلال اوکراین از روسیه و همچنین غرب حمایت میکند، و دیدگاههایی را ترویج کرده است که با روایتهای کرملین درباره اوکراین همسو است.
وزارت خارجه بریتانیا از ارائه شواهدی مبنی بر درستی اتهامات خود، خودداری کرد.
میخائیلو پودولیاک، مشاور دفتر ریاست جمهوری اوکراین در پیامی به رویترز گفت در مورد اینکه مورایف نمیتواند گزینه کرملین برای رهبری اوکراین باشد، تردید دارد. او افزود، روسیه پیش از این در کریمه و شرق اوکراین تحت کنترل جداییطلبان، از شخصیتهای کوچکی حمایت کرده بود، بنابراین، «باید این اطلاعات را تا حد امکان جدی گرفت».