دور هشتم مذاکرات احیای برجام از روز دوشنبه ششم دی‌ماه در وین آغاز می‌شود. علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد ایرانی خود را به وین رسانده است و دیگر کشورها نیز نمایندگانشان را به سمت پایتخت اتریش گسیل داشته‌اند.

مانند هفت دور گذشته مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا نیز برنامه‌ریزی نشده است.

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی صبح روز دوشنبه در حاشیه کنفرانس تاریخ روابط خارجی ایران در مرکز مطالعات این وزارتخانه به خبرنگاران گفت که در دور جدید بر سر محتوای سندی مذاکره می‌شود که با سند تدوین‌شده در پایان دور ششم مذاکرات متفاوت است.

دولت ابراهیم رئیسی پس از پنج ماه نیم وقفه، مذاکرات احیای برجام را از روز ۶ آذرماه آغاز کرد. تیم جدید ایران، دو متن را به طرف‌های مذاکره پیشنهاد دادند که با واکنش سرد کشورهای غربی مواجه شد. دولت رئیسی اصرار دارد که بگوید در مورد آنچه تیم مذاکره‌کننده ظریف و عراقچی در دولت پیشین تهیه کرده‌اند مذاکره نمی‌کند و متن مورد بحث، دستاورد دولت رئیسی است. امیر عبداللهیان در این باره گفت:

«امروز سند مشترک و قابل‌قبولی روی میز مذاکره‌کنندگان داریم که آن‌ها را از اسناد یکم و پانزدهم دسامبر می‌خوانیم؛ هم در موضوع هسته‌ای و هم تحریم‌ها. یعنی دیگر سند ژوئن ۲۰۲۰ را کنار گذاشتیم به سند جدید و مشترکی رسیدیم و از امروز مذاکرات ما حول آن سند مشترک شروع می‌شود.»

طرف‌های مذاکره‌کننده هنوز به این صحبت امیرعبداللهیان واکنشی نشان نداده‌اند. سه کشور اروپایی در پایان دور هفتم مذاکره گفته بودند که نتیجه چندین جلسه کارشناسی این بوده که همان متن پیشین مورد مذاکره قرار بگیرد. متنی که بر سر ۸۰ درصد آن توافق شده است و تنها باید ۲۰ درصد موارد اختلافی باقیمانده را پر کرد.

امیر عبداللهیان در صحبت روز دوشنبه‌اش انتظار ایران از نتیجه مذاکرات را هم اعلام کرد. او برخلاف سخنان پیشینش که بر لغوه همه تحریم‌های هسته‌ای و غیر هسته‌ای به عنوان انتظار ایران از مذاکره بر سر برجام سخن گفته بود، این بار تنها به این بسنده کرد که بگوید ایران باید بتواند نفتش را به راحتی بفروشد:

«مهمترین مسئله برای ما این است که در ذیل این واژه‌ها و این موضوعات به نقطه‌ای برسیم که اولاً نفت ایران به آسانی و بدون هیچ مرزی فروخته شود و پول نفت به صورت ارزی در حساب‌های بانکی ایران وارد شود و ما از همه مزایای اقتصادی در بخش‌های مختلف استفاده کنیم.»

با این حال هنوز چشم‌انداز امیدبخشی برای دور جدید مذاکرات هسته‌ای وجود ندارد. آمریکا هفته گذشته ضرب‌الاجل چند هفته‌ای را برای این مذاکرات تعیین کرد ولی آنچه از وین شنیده می‌شود این است که موارد مورد اختلاف «زیاد و پیچیده» است.

میخائیل اولیانوف، فرستاده روسیه، از سرگیری مذاکرات بلافاصله پس از تعطیلات کریسمس را نشانه‌ای از تعهد مذاکره‌کنندگان دانست. اولیانوف گفت: «معمولاً در ایام تعطیلات و کریسمس کسی به دنبال انجام یک معامله مهم و جدی نیست. ولی در این مورد خاص(توافق هسته‌ای)، این نشانه‌ای است که مذاکره‌کنندگان وقت خود را تلف نمی‌کنند و در تلاش برای احیای برجام در سریع‌ترین زمان ممکن هستند.»