جناح راست شیلی اکنون که خوزه آنتونیو کاست توانسته در مرحله اول انتخابات ریاست جمهوری این کشور اکثریت آرا را بدست آورد، غرق در شادی است.
کاست که شعار اصلی او برقراری نظم عمومی، کنترل مهاجرت و تکیه بر ارزش‌های اجتماعی است در انتخابات مرحله نخست که روز یکشنبه برگزار شد، ۲۸ درصد آرا را به دست آورد. گابریل بوریچ رقیب اصلی او با دو درصد رأی کمتر در جایگاه دوم قرار گرفت.
کاست و بوریچ در دور دوم انتخابات که ۱۹ دسامبر برگزار می شود رقابت خواهند کرد.
کاست یکشنبه شب در میدان یکی از محلات ثروتمندنشین سانتیاگو و در میان تشویق طرفدارانش گفت:
«من از خدا و خانواده‌ام تشکر می‌کنم. شیلی سزاوار صلح و آزادی است- و این چیزی است که ما به شما خواهیم داد.»
در آن سوی شهر و در محله طبقه متوسط، بوریچ با اعتماد به طرفدارانش گفت:
«امید بر ترس فائق خواهد آمد.»
این نخستین انتخابات ریاست جمهوری بود که از زمان برگزاری تظاهرات گسترده شیلی برگزار می‌شد. سال ۲۰۱۹ در سراسر شیلی مردم و به ویژه جوانان در اعتراض به نابرابری به خیابان‌ها آمده بودند.
گابریل بوریچ ۳۵ ساله که نامزد ائتلاف انتخاباتی احزاب چپ و کمونیست است، نخستین بار به عنوان رهبر دانشجویان معترض در سال ۲۰۱۱ در عرصه سیاسی شیلی ظاهر شد و سال ۲۰۱۳ به کنگره راه یافت. جنبشی که بوریچ آن را رهبری می‌کرد خواهان تحصیلات دانشگاهی رایگان و جلب افکار عمومی به نابرابری در نظام تحصیلات عالی شیلی بود. بوریچ امروز به دنبال تمرکززدایی از دولت است. اصلاح نظام تأمین اجتماعی شیلی، اصلاح نظام مالیاتی، اصلاح پلیس، گسترش خدمات اجتماعی و بیمه‌های بهداشتی و اتخاذ راه حل‌های سازگار با محیط زیست از برنامه‌هایی است که این نامزد جوان در صورت پیروزی برای شیلی در نظر گرفته است.
خوزه آنتونیو کاست ۵۵ ساله دانش آموخته حقوق است. او پیش از این عضو شورای شهر و مانند بوریچ نماینده کنگره بوده است.
در فهرست وعده‌های انتخاباتی کاست، حمایت از نیروهای امنیتی، و سیاست‌های سخت‌گیرانه مهاجرتی دیده می‌شود. از نظر سیاسی کاست راست افراطی است و از سایر گزینه‌های مطرح احزاب راست دست راستی‌تر است و از دیکتاتوری پینوشه دفاع می‌کند.
کاست پس از اعلام پیروزی در دور نخست درباره مرحله بعد گفت:
«ما قرار است بین آزادی و کمونیسم- بین دموکراسی و کمونیسم انتخاب کنیم.»
ماکارنا سانته‌لیسس، نتیجه ژنرال پینوشه و سخنگوی کارزار انتخاباتی کاست نیز یکشنبه شب بر روی صحنه حاضر بود.
طرفداران کاست برخی کلاه «عظمت را دوباره به آمریکا برگردان» بر سر داشتند و برخی نیز پرچم شیلی بر روی شانه‌هایشان انداخته بودند. آنها فریاد می‌زدند «آزادی» و جمعیتی را که سال ۲۰۱۹ به خیابان آمده بودند مسخره می‌کردند.
طرفداران کاست سپس به تشویق نیروهای پلیس ملی (کارابینه‌روس) پرداختند که در جریان برخورد با معترضان سال ۲۰۱۹ به شکنجه، لاپوشانی و موارد مکرر نقض حقوق بشر متهم است.
بوریچ که دیدگاه‌های فمینیستی، سبز و پیشرو دارد از حمایت جدی جوانان، طبقه متوسط و تحصیل‌کردگان شیلی برخوردار است.
عدم مشارکت در انتخابات در شیلی پدیده‌ای معمول است، میزان مشارکت به ندرت به نیمی از افراد واجد شرایط می‌رسد. با وجود آنکه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۱ یکی از مهمترین انتخابات سه دهه اخیر است، در دور نخست تنها ۴۷ درصد واجدین شرایط به پای صندوق‌ها آمده بودند.