محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان در پیامی به‌مناسبت عید قربان ضمن اشاره به حملات طالبان، اعلام کرد که این کشور «روزهای سختی» در پیش دارد و خواهان اتحاد افغان‌ها برای گذار از این دوران شد.
غنی با تأکید بر این‌که «طالبان نیت و اراده صلح ندارند»، دلیل اعزام هیأتی از سوی دولت به دوحه برای دیدار با مسئولان طالبان را «اتمام حجت» با این گروه خواند و گفت:
«دولت نیت صلح دارد و برای آن قربانی نیز داده است، در حالی‌که طالبان نیت آن را ندارند. اکنون باید بر همین اساس تصمیم‌های بعدی گرفته شود.»
رئیس جمهوری افغانستان افزود:
«به جهانیان گفته بودیم که آزادی پنج هزار زندانی [طالب] اشتباه بزرگ بود. آن زمان به جهان، سیاستمداران و کارشناسان گفتیم که این اقدام پیامدهای وخیمی دارد. من گفتم که با این اقدام طالبان تقویت می‌شوند، فریب می‌دهند و آن‌ها افرادی هستند که به تعهد خود پایبند نیستند. (…) یک فرقه را در اختیارشان قرار دادیم و این فرقه‌ای است که جنگ را مدیریت می‌کند.»
در توافق‌نامه آمریکا و طالبان که ۲۹ فوریه ۲۰۲۰ در دوحه، پایتخت قطر امضا شد، از جمله بر آزادی پنج هزار زندانی طالبان در زندان‌های دولت افغانستان و یک هزار زندانی از نیروهای دولتی افغانستان در زندان‌های گروه طالبان تا ۱۰ مارس ۲۰۲۰ تأکید شده بود تا مذاکرات بین طرف‌های افغان آغاز شود.
اشرف غنی گفت در آن زمان خارجی‌ها و برخی از افغان‌ها شک داشتند که دولت نیت صلح ندارد و دولت نیز بدون آن‌که چه چیزی به دست می‌آورد، یا راهکار واضحی داشته باشد، پنج هزار زندانی را تنها برای شروع مذاکرات آزاد کرد. او تأکید کرد که با وجود این اقدام، طالبان هنوز برای «مذاکرات جدی و معنادار» آماده نشده‌اند.
رئیس جمهوری افغانستان خطاب به طالبان گفت دلیل ادامه جنگ خود را توضیح دهند:
«اگر طالبان افغان هستند، در چارچوب افغانستان جمع شوند، در غیر این صورت دولت این حق را به آن‌ها نخواهد داد که کشور را به میدان جنگ تروریست‌ها و گرفتن زند‌گی شهروندان تبدیل کنند.»
طالبان از ماه مه میلادی و آغاز خروج نیروهای خارجی از افغانستان، خشونت‌ها در سراسر این کشور را افزایش داده‌اند و تا کنون بیش از ۱۰۰ ولسوالی را تصرف کرده‌اند. با این حال نهادهای امنیتی گفته‌اند که به‌زودی عملیات خود را آغاز و مناطق از دست رفته را از کنترل طالبان خارج خواهند کرد. در برخی ولایت‌ها مناطق مختلف میان نیروهای دولتی و طالبان دست به دست می‌شوند و کنترل آن‌ها هر بار به دست نیروی مقابل می‌افتد.
محمد اشرف غنی در بخش دیگری از سخنان خود گفت مقام‌های پاکستانی و سیاستمداران و احزاب این کشور طالبان را زنگ خطری برای خود تلقی می‌کنند و هیچ کدام خواهان برپایی نظام طالبانی در کشور خود نیستند اما در عمل اقدامی علیه این گروه انجام نمی‌دهند و مطبوعات پاکستان از طالبان دفاع می‌کنند.
اشرف غنی گفت:
«پاکستان این خطر را نه برای خودشان، بلکه برای افغانستان می‌خواهد.»
او دلیل ضعف نیروهای امنیتی افغانستان در مقابله با طالبان را نتیجه «مداخله سیاسی در نهادهای امنیتی» دانست و افزود: «هر فردی که نیت دخالت دارد، از صف دولت خارج شود.»
او تصریح کرد:
«پیام ملت ما این است که سیاست و مداخله را از نهادهای امنیتی و دفاعی خارج کنیم. پایان مداخله سیاسی عزم ملی ماست. ارتش افغانستان اطمینان داشته باشد که هیچ فردی در ترفیعات و مقرری شما دخالت نمی‌کند. به‌عنوان فرمانده کل قوای مسلح افغانستان به نیروهای امنیتی اطمینان می‌دهم که هر نوع حمایت با شما است. ترفیعات شما در جیب و بازوی شماست، نه در دست سیاسیون و تاجران سیاسی. اگر می‌خواهید که نسل‌های آینده‌تان در این سرزمین زند‌گی کنند، مداخله را متوقف کنید. من مداخله را نمی‌پذیرم.»
با این حال محمد اشرف غنی وعده داد که گذار از وضعیت دشوار کنونی با برنامه‌ریزی درست ممکن است. به گفته او، این کار تنها «یک موضع قوی و برنامه درست می‌خواهد»:
«باز هم تکرار می‌کنم، خیلی وقت نمی‌خواهد. من از شما سال‌ها قربانی نمی‌خواهم. سه تا شش ماه موضع‌گیری روشن، وضعیت را تغییر می‌دهد، افکار را تغییر می‌دهد و باورمندی می‌آورد. انتخاب ما واضح است. تنها برای خود تصمیم نمی‌گیریم، برای ۳۵ میلیون افغان تصمیم نمی‌گیریم؛ بلکه برای پنج نسل آینده افغانستان تصمیم می‌گیریم. یا در تاریخ نام ما ثبت می‌شود که آینده آن‌ها را تأمین کردیم، یا می‌گویند که عقل و درک اراده نداشته‌ایم.»
در آخرین سفر هیأت اعزامی دولت به دوحه، طالبان بیش‌تر گزینه‌ها را رد کردند. این گروه برخلاف سال‌های گذشته امسال از اعلام آتش‌بس در روز عید قربان نیز خودداری کرد.
عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی که به‌تازگی از مذاکره با هیئت طالبان بازگشته است، دوشنبه ۲۸ تیر / ۱۹ ژوئیه در پیامی به مناسبت عید قربان گفت آخرین فرصت‌ها برای رسیدن به یک توافق سیاسی و تأمین صلح عادلانه و پایدار باقی است و مردم افغانستان انتظار دارند با تسریع مذاکرات از این فرصت استفاده درست شود.
عبدالله راه حل بحران ۴۳ ساله افغانستان را «گفت‌وگوی سازنده و معنادار و دست‌یابی به یک تفاهم سیاسی» دانست.