بیش از ۵۰ نفر از فعالان سیاسی، صنفی و حقوق بشری در ایران، در بیانیه مشترکی از تداوم صدور و اجرای مجازات اعدام انتقاد کرده و «نه به اعدام» را خواسته «مردمِ مدافع عدالت و آزادی» توصیف کردند.
امضاکنندگان این بیانیه که متن آن در سایت کلمه منتشر شده، با اشاره به وجود بحران‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و صعود لحظه به لحظه تورم و گرانی در کنار بحران کرونا در ایران، «برخورد مرگبار با معترضان و جان دادن ذره ذره و گاه ناگهانی آنها در حبس و حصر» به عنوان بحران دیگری در کشور قلمداد کرده‌اند.
در این بیانیه آمده:
«اعدام عجولانه نوید افکاری در شیراز، جان دادن نادر مختاری در کهریزک، تهدید سلامت زندانیان سیاسی زن که برخی از آنها فرزندانی چشم به راه دارند و صفی از جوانان در نوبت مرگ، تصویر فاجعه آمیزی را پدید آورده است که هیچ کس و هیچ نهادی پاسخگوی آن جز با سکوت مطلق نیست. آنها یا سکوت محض می‌کنند و خود را در معرض پاسخ قرار نمی‌دهند و یا سناریوهای تهی از صدق و صراحت را تکرار می‌کنند.»
این کنشگران در ادامه نوشته‌اند:
«تاسف‌آور است که می‌بینیم راه‌های اقدام برای هر گونه دادخواهی نیز مسدود شده است. دستگاه قضا گویی درگیر جرم و فساد درون خود است. داعیه داران انقلاب در درون مجلس سخت در جستجوی امکان‌های برتر دنیوی و سهم خواهی‌های جدید هستند و دستگاه اجرا هم یا در فساد ساختاری گرفتار است و یا توانی حتّی برای مدیریت خود ندارد.»
در حالی که مجازات اعدام در اغلب کشورهای جهان لغو شده و دیگر به اجرا گذاشته نمی‌شود، جمهوری اسلامی ایران یکی از معدود کشورهایی است که سالانه صدها نفر از شهروندان خود را با اتهامات مختلف اعدام می‌کند.
کنشگران سیاسی، صنفی و حقوق بشری اما در ادامه بیانیه خود، از مقامات جمهوری اسلامی ایران به‌ویژه مسئولان قوه قضاییه پرسیده‌اند:
«عجب آن است که حاکمیت در چنین وضع بحرانی که خود آفریده است، به چه منظور رویه اعدام را ادامه می‌دهد و روی از خواسته ملت در”نه ـ به ـ اعدام” برمی گرداند و هم چنان با همه آشفتگی‌هایش بر طبل خشونت می‌کوبد؟»
نویسندگان این بیانیه در پایان از مسئولان حکومتی ایران و مراجع دینی خواسته‌اند که «خون بس» اعلام کنند:
«با آنکه بارها و بارها در این سالیان گفته شده‌است و گفته‌ایم، باز هم بار دیگر از حاکمیت می‌خواهیم که خون بس اعلام کنند. از اعدام و خشونت طلبی دست بردارند و بر محور قانونی که برای پاسداشت آن سوگند خورده‌اند، اندکی تامل و درنگ بر خون‌های به ناحق ریخته شده کنند. همچنین از همه مراجع علمی، حقوقی، دینی، فرهنگی و سرمایه‌های اجتماعی که دغدغه مردم و ایران را دارند مصرانه می‌خواهیم که صدایشان را برای دفع خشونت و حذف اعدام، رسا و هم نوا کنند تا در مسیری مشترک، با یکدیگر در”خون ـ بس” و “اعدام ـ بس” هم صدا شویم.»
عبدالفتاح سلطانی، علی اکبر باغانی، کیوان صمیمی، فاطمه گوارایی، هاشم آغاجری و محمود بهشتی لنگرودی از جمله امضاکنندگان این بیانیه هستند.
اعدام در قوانین ایران اما از کتاب قرآن، سنت و قوانین اسلامی و همچنین منابع فقهی در مذهب شیعه استخراج شده و برای دایره گسترده‌ای از جرایم در نظر گرفته شده است.
نتیجه یک نظر سنجی درباره «مجازات مرگ و حق زندگی» که به‌تازگی از سوی زمانه و در آستانه ۱۰ اکتبر ۲۰۲۰ / ۱۹ مهر ۱۳۹۹، «روز جهانی مخالفت با مجازات مرگ» منتشر شده، نشان می‌دهد، اکثریت مطلق پاسخ‌دهندگان حامی کارزار «اعدام نکنید» هستند، ۷۹ درصد با مجازات اعدام به طور کلی مخالف‌اند و ۸۰ درصد می‌گویند در صورت بر سر کار آمدن حکومتی دموکراتیک و سکولار، اعدام باید از قوانین ایران حذف شود.
این نظر سنجی به‌دنبال قوت گرفتن مطالبه میلیون‌ها ایرانی مبنی بر حذف اعدام که با هشتگ «#اعدام_نکنید» و در اعتراض به احکام اعدام صادر شده علیه امیرحسین مرادی، سعید تمجیدی و محمد رجبی، سه تن از بازداشت‌شدگان اعتراضات سراسری آبان ۹۸ و همچنین در واکنش به اعدام عجولانه و بی‌رحمانه نوید افکاری، کشتی‌گیر ۲۷ ساله ایرانی و زندانی سیاسی در ماه‌های اخیر، برگزار شده است.
طبق اعلام منابع حقوق بشری، قوه قضاییه ایران تنها در مردادماه امسال دست‌کم ۳۰ حکم اعدام را به اجرا درآورده است.
در همین زمینه: