با هر چه بیشتر شدن خطر همه‌گیری ویروس کرونا در زندان‌های ایران و با توجه به پنهان‌کاری و مقاومت مقامات دولتی ایران برای ارائه آمار شفاف از شیوع این ویروس مرگ‌بار در زندان‌ها، سازمان گزارش‌گران بدون مرز روز جمعه ۲۱ اوت/ ۳۱ مرداد با انتشار بیانیه‌ای از جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران خواست تا برای یک بازدید فوری از زندان‌های ایران تلاش کند.

گزارش خبر ۲۰:۳۰ از کرونا در زندان اوین و عادی جلوه دادن شرایط – تابستان ۹۹

رضا معینی، مسئول بخش ایران و افغانستان سازمان گزارش‌گران بدون مرز با اشاره به درز آمار محرمانه از شیوع ویروس کرونا در ایران که پنهان‌کاری مسئولان دولتی ایران در این زمینه را بیش از پیش برملا کرده، گفته است: 

«جمهوری اسلامی ایران یکی از بدترین کشورها در امر سرکوب آزادی اطلاع رسانی درباره همه‌گیری ویروس کروناست. با آماری که به تاز‌گی انتشار یافته‌ است و با توجه به پنهان‌کاری نظام جمهوری اسلامی، نمی‌توان برای همه‌ زندانیان و به ویژه روزنامه‌نگاران نگران نبود.»

او از جاوید رحمان خواسته تا «همه تلاش خود را برای برای رفتن به ایران و بازدید و گزارش از وضعیت زندان‌ها» انجام دهد.

بنا به اسنادی که اواسط مرداد ماه سال جاری به دست «زمانه» رسیده، آمار مبتلایان و فوت‌شدگان بر اثر کووید‌ـ‌۱۹ در ایران بسیار بیشتر از آمار رسمی است. طبق این اسناد تا ۱۵ تیر سال جاری، ۳۵ هزار و ۳۴۴ تن بر اثر کرونا در ایران فوت کردند. شمار مبتلایان نیز ۳۹۳ هزار و ۸۴۱ تن بوده است.

دیگر رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از ایران از جمله بی‌بی‌سی فارسی هم در طی هفته‌های گذشته با انتشار گزارش‌هایی اعلام کرده‌اند که آمار رسمی در ارتباط با مرگ و میرها بر اثر شیوع کرونا با آمار واقعی هم‌خوانی ندار. این گزارش‌ها با به دست آوردن اسناد رسمی بیمارستان‌ها و کاری کاوشگرانه در این زمینه، عدد کشته‌شدگان را از آغاز همه‌گیری ویروس در ایران تا پایان تیر ۹۹، ۴۲ هزار نفر اعلام کرده‌اند که سه برابر آمار رسمی است.

سازمان گزارش‌گران بدون مرز اما در بیانیه خود به‌ نقل از یک پزشک که در یکی از زندان‌های تهران کار می‌کند و خواهان فاش شدن نامش نیست، درباره ناتوانی سامانه بهداشتی زندان‌های ایران در برابر وضعیت بحرانی کنونی نوشته است: 

«برای بیماری همه‌گیری چون کووید-۱۹ ما نه تنها به امکانات لازم که به یک سیاست و برنامه‌ریزی درست نیاز داریم، اما تنها کاری که مدیریت زندان‌ها انجام می‌دهند قرنطینه کردن زندانیان یا انتقال آنان به زندان‌های دیگر است.»

این پزشک در ادامه تنها راه نجات جان زندانیان را «آزادی یا مرخصی زندانیان بیمار برای درمان شایسته» عنوان کرده و گفته است:

«دست‌کم اگر قرار است بمیرند با عزت بیشتر نزد خانواده‌هایشان جان بسپارند.»

در روزهای اخیر نیز گزارش‌هایی از شیوع گسترده ویروس کرونا در برخی زندان‌های ایران منتشر شده است.

بالا گرفتن بحران کرونا در زندان‌های ایران در حالی‌ است که بنا بر اخبار منتشر شده از سوی زندانیان، بسیاری از زندان‌ها از داشتن حداقل‌های امکانات بهداشتی و رفاهی محروم‌اند.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده از درون زندان‌های ایران، از روز سه‌شنبه ۲۸ مرداد حدود ۱۴۰ زن زندانی در بند زنان زندان مرکزی ارومیه در اعتراض به نگهداری زندانیان مبتلا به ویروس جدید کرونا در این بند و عدم رسیدگی پزشکی و انتقال آنان به بیمارستان، دست به اعتصاب غذا زده‌اند.

بر اساس گزارش سازمان حقوق بشر کردستان، در حال حاضر دست‌کم چهار زندانی زن که به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند در یکی از اتاق‌های بند زنان همراه دیگر زندانیان نگهداری می‌شوند.

درخواست زندانیان برای نگهداری این زندانیان در بهداری برای پیشگیری از ابتلای زندانیان دیگر از سوی مسئولان زندان بی‌پاسخ مانده است.

از سوی دیگر دست‌کم ۲۷ زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین روز ۲۰ مرداد ماه با تحصن در حیاط این زندان نسبت به بی‌توجهی مقام‌های مسئول در سازمان زندان‌ها و قوه قضاییه به شیوع کرونا اعتراض کرده و خواهان رسیدگی به وضعیت زندانیان و در پیش گرفتن راهکاری برای مقابله با شیوع ویروس کرونا در این زندان شدند.

تحصن کنندگان که بیشتر از محبوسین بند هشت زندان اوین بودند، خطاب به مسئولان زندان اعلام کرده بودند کوچک بودن فضای اتاق‌ها، نبود و عدم توزیع امکانات بهداشتی اعم از ماسک، دستکش و مایعات ضدعفونی‌کننده در این مجموعه باعث همه‌گیر شدن این ویروس کشنده در بین آنان شده است.

سازمان گزارش‌گران بدون مرز اما در بیانیه امروز خود اعلام کرده شماری از زندانیان عقیدتی که از «درمان بایسته» و رسیدگی پزشکی محروم هستند در اعتراض به وضعیت خود در زندان‌های ایران اعتصاب غذا کرده‌اند.

بر پایه اعلام این سازمان، وضعیت سلامت زندانیان عقیدتی از جمله روزنامه‌نگاران که پیش از این ناگوار بود، پس از آغاز موج دوم و مرگ‌بارتر همه‌گیری ویروس کرونا و افشای اسناد رسمی درباره پنهان‌کاری حکومت ایران در مورد آمار بیماران و کشته‌شدگان، بسیار نگران کننده است.

  • در همین زمینه
زندان‌های کرونازده و حقوق زندانیان
کرونا – نگرانی گزارشگران بدون مرز از شرایط روزنامه‌نگاران زندانی