رژیم بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه که ماندنش در قدرت‌ جان نزدیک به ۴۰۰هزار نفر را گرفته و نیمی از جمعیت سوریه را آواره کرده است، برای سومین بار از سال ۲۰۱۱ و آغاز جنگ داخلی سوریه، انتخابات پارلمانی برگزار می‌کند. در این انتخابات تنها نامزدهای حزب «عربی-سوسیالیستی بعث» (حزب حاکم) و نامزدهای «مستقل» اعم از تجار تحت تحریم‌های ایالات متحده و نظامیان رقابت می‌کنند. ۱۶۷ کرسی از ۲۵۰ کرسی پیشاپیش به نمایندگان حزب بشار اسد اختصاص داده شده است. پناهجویان سوری و ساکنان مناطق تحت کنترل شورشیان در رای‌گیری حضور ندارند.

تصویری از یکی از حوزه‌های انتخاباتی در حلب، سوریه – (عکس از – / AFP)

به گزارش خبرگزاری اسوشیتدپرس انتخابات پارلمانی سوریه صبح امروز یکشنبه ۱۹ ژوئيه/۲۹ تیر در مناطق تحت کنترل رژیم اسد آغاز شده است. ۱۶۵۸ نامزدی که از سوی رژیم اسد تایید صلاحیت شده‌اند، برای کسب ۲۵۰ کرسی پارلمان باهم رقابت می‌کنند. شبکه الجزیره تعداد نامزدان را بیش از ۲هزار نفر اعلام کرده است.

۴۷۰۰ صندوق انتخاباتی در ۱۵ حوزه انتخاباتی مستقر شده که از این تعداد ۱۴۰۰ صندوق تنها به رای‌دهندگان نیروهای مسلح و نیروهای امنیتی سوریه‌ اختصاص دارد.

 رژیم سوریه تعداد رای دهندگان واجد شرایط را اعلام نکرده است. دراین میان ساکنان مناطقی که تحت کنترل دولت قرار ندارند، از جمله استان مورد مناقشه ادلب، و همچنین بالغ بر ۵ میلیون پناهجوی سوری که بیشتر آن‌ها در کشورهای همسایه ساکن شده‌اند، از شرکت در این انتخابات محرومند.

قرار است نتایج اولیه این انتخابات فردا دوشنبه اعلام شود.

تضمین یک بدنه سیاسی وفادار به اسد در پارلمان

بسیاری از تحلیل‌گران این انتخابات را فاقد مشروعیت می‌دانند و می‌گویند رژیم اسد برای موجه جلوه دادن خود این انتخابات را برگزار می‌کند تا هم از این فرآیند درظاهر دموکراتیک کسب مشروعیت کند و هم کرسی‌های پارلمان را به عنوان هدیه‌ای در قبال وفاداری، به سرسپردگان خود ببخشد. در انتخابات یکشنبه ۱۶۷ کرسی از پیش به حزب بعث، حزب بشار اسد اختصاص داده شده تا تضمینی بر اکثریت قاطع این حزب در پارلمان باشد. بقیه کرسی‌ها را هم نامزدان« مستقل» اعم از تجار، صنعتگران و نظامیان خواهند گرفت.

نام چندین تن از کسانی که اخیرا تحت تحریم‌های ایالات متحده قرار گرفته‌اند نیز در میان نامزدان دیده می‌شود. ممکن است در این دور از انتخابات نسبت به دوره‌های پیشین نظامیان بیشتری، از جمله جنگ‌سالارها و شبه‌نظامیان، به پارلمان راه یابند.

بیشتر بخوانید: آمریکا ده‌ها نفر از رهبران سوریه را تحریم کرد

نامزدان اپوزیسیون حزب بعث در این انتخابات غائبند و انتظار می‌رود شرکت در آن را نیز تحریم کنند. در چنین شرایطی تشکیل یک بدنه سیاسی وفادار به اسد در پارلمان یا درواقع ثبیت آن محتمل به‌نظر می‌رسد. در انتخابات دوره گذشته که در سال ۲۰۱۶ برگزار شد، ۲۰۰ کرسی از ۲۵۰ کرسی مجلس به حزب بعث و ۵۰ کرسی به نامزدان «مستقل» رسید.

در آن‌زمان بخش اعظم سوریه خارج از کنترل رژیم اسد بود. تعداد بسیار کمی در آن انتخابات شرکت کردند. اما اسد از آن زمان با پشتیبانی سپاه پاسداران (سپاه قدس) و روسیه بسیاری از مناطق را بازپس گرفت. بشار اسد در حال حاضر ۷۰ درصد کشور را در اختیار دارد. نیروهای وابسته به او در سال ۲۰۱۸ شرق غوطه و جنوب استان ادلب و در ۲۰۱۹ شمال شرقی این استان را در حملات مرگبار و با آواره کردن نزدیک به یک میلیون‌نفر، پس گرفتند.

طرح مجلس اسد برای تغییر قانون اساسی

مجلسی که از دل این انتخابات بیرون خواهد آمد قصد دارد قانون اساسی را [به نفع اسد و حزب بعث] تغییر دهد و نامزدان دور بعدی انتخابات ریاست جمهوری سوریه را نیز مشخص کند. قرار است بشار اسد نیز پس از تغییر قانون اساسی فردی را به عنوان نخست‌وزیر معرفی کند. کارشناسان اما می‌گویند کمیته بین‌المللی حاضر در سوریه و اپوزیسیون، برای این پارلمان، مشروعیت تغییر قانون اساسی قائل نخواهند شد چرا که «تنها مجلسی که از طریق یک انتخابات شفاف و با حضور پناهجویان و آوارگان سوری خارج از این کشور روی کار آمده باشد» چنین مشروعیتی را خواهد داشت.

تصویری از یکی از حوزه‌های انتخاباتی در حلب (عکس از – / AFP)

بشار اسد ۲۰ سال است که در قدرت مانده و حفظ قدرت او درگیری‌های خونبار نظامی و وضعیت فاجعه‌بار اقتصادی را به مردم سوریه تحمیل کرده است. او در ۲۰۱۴ در یک رای‌گیری که ادعا شد ۸۸ درصد مردم به نفع او رای داده‌اند، برای سومین دور ۷ ساله ریاست جمهوری خود انتخاب شد.

طبق گزارش خانه آزادی (Freedom House) حکومت سوریه یکی از سرکوبگرترین حکومت‌های جهان به‌شمار می‌رود که به اتفاق «دیگر نیروهای جنگ‌طلب» حقوق سیاسی و آزادی‌های شهروندی مردم سوریه را به محاق برده است.

سایه شوم شیوع کرونا و بحران اقتصادی بر سر مردم جنگ‌زده

انتخابات روز یکشنبه قرار بود در آوریل/اردیبهشت سال جاری برگزار شود، اما به خاطر شیوع ویروس جدید کرونا در سوریه، دو بار به تعویق افتاد. تصاویر منتشر شده از حوزه‌های انتخاباتی نشان می‌دهند که رای‌گیری تحت تاثیر کرونا و با اعمال نسبی پروتکل‌های پیشگیری انجام شده است. سوریه که جمعیت آن پیش از وقوع جنگ ۲۲ میلیون نفر ثبت شده، تاکنون تنها ۴۹۶ مورد ابتلا و ۲۵ مرگ را گزارش کرده است. با این وجود به نظر می‌رسد رقم واقعی مبتلایان و قربانیان بسیار بیشتر از ارقام رسمی باشد.

سوریه با بحران اقتصادی روبه‌روست و براساس گزارش‌ها در حال حاضر ۹۰ درصد مردم سوریه زیر خط فقر قرار دارند. لیره سوریه تنها در چند ماه گذشته ۷۰ درصد ارزش خود را از دست داده است. همزمان موج جدیدی از تحریم‌های آمریکا علیه برخی از افراد و نهادهای سوری اجرایی شده‌اند که به نوبه خود فشار مضاعفی را بر اقتصاد سوریه وارد می‌کنند.

همچنان که تحریم‌های اقتصادی ایالات متحده و بحران مالی لبنان وضع معیشتی مردم را بدتر کرده است، اسد ادعا می‌کند که کارزاری را علیه فساد به‌راه انداخته است. او اخیرا از این کارزار برای مصادره اموال و بخشی از ثروت رامی مخلوف، پسردایی ثروتمند خود که صاحب شرکت مخابراتی سیریا‌تل است، استفاده کرد.

یک پژوهشگر مستقل می‌گوید وضعیت بغرنج اقتصادی هم در مناطق تحت کنترل رژیم و هم در مناطق تحت کنترل شورشیان عرصه را بر مردم تنگ کرده است و بیشتر مردم می‌دانند که این پارلمان نمی‌تواند محل مناسبی برای حل مشکلات اقتصادی سوریه باشد. با این وجود بخشی از مردم امیدوارند که دور جدید فعالیت پارلمان در وضع زندگی آنها تغییر ایجاد کند.

در همین زمینه:

اعمال تحریم‌های بی‌سابقه واشنگتن بر اقتصاد ویران سوریه
کمک‌های انسانی سازمان ملل برای سوریه روی زمین ماند