پرستاران گیلانی که با قراردادهای موسوم به «قرارداد ۸۹ روزه» در بحبوحه شیوع ویروس کرونا به خدمت فرا خوانده شده بودند، اکنون ممکن است با تعدیل و عدم تمدید قرارداد روبه‌رو شوند. این پرستاران اما از اتخاذ تمهیداتی برای اقامه دعوی در دیوان عدالت اداری و ادارات کار و ارائه مستندات برای اقدام غیرقانونی وزارت بهداشت مبنی بر انعقاد قرارداد ۸۹ روزه در ایام شیوع کرونا خبر داده‌اند.
به نوشته خبرگزاری کار ایران (ایلنا)، کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به وضعیت شغلی تعدادی از پرستاران پیمانی و قراردادی گفته است که «قرارداد ۸۹ روزه» به لحاظ حقوقی هیچ الزامی به تمدید ندارد. به گفته جهانپور، پس از اتمام ۸۹ روز طرفین (دانشگاه علوم پزشکی و پرستاران) می‌توانند دیگر با یکدیگر همکاری نکنند.
جهانپور در ادامه یادآور شده است:
«البته با دستور وزیر بهداشت و شخص رئیس جمهور باتوجه به اضافه شدن این عزیزان به گروه‌های درمانی قرار شد در صورتی که مجوز استخدامی صادر شود، اولویت با این افرادی باشد که به شکل ۸۹ روزه در بحران کرونا مشغول به کار شدند.»
او تأکید کرده است که تمدید قراردادهای این پرستاران «در حدود اختیارات وزارت بهداشت نیست» و نیازمند مجوز مراجع مربوطه است.
پرستاران گیلانی اما در مقابل عدم تحقق وعده‌های مقامات و مسئولین و اخراجشان از کار، در هفته‌های گذشته در شهرهای گیلان و تهران، چندین نوبت اقدام به برگزاری تجمع اعتراضی یا تحصن کرده‌اند.
در آخرین واکنش اعتراضی این پرستاران، تعدادی از پرستاران گیلانی در اعتراض به قراردادهای ۸۹ روزه و پرداخت نشدن دستمزد خود، روز سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت و همزمان با روز پرستار، همراه برخی دیگر از پرستاران قراردادی از استان‌های فارس، یزد، لرستان، همدان، قزوین و مازندران به نمایندگی از همکارانشان، مقابل ساختمان وزارت بهداشت تجمع کردند.
به دنبال برگزاری این تجمع، پنج نماینده پرستاران شرکتی طی دیدار با کامل تقوی نژاد، معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه‌ریزی وزارت بهداشت، نامه‌ای حاوی فهرست مطالبات پرستاران شرکتی کشور را به او تحویل دادند و خواستار پیگیری شدند.
مطالبات درج شده از سوی پرستاران شرکتی در این نامه شامل تبدیل وضعیت استخدامی، حذف شرکت‌های پیمانی و عقد قرارداد مستقیم با پرستاران، افزایش حقوق مطابق با افزایش حقوق پرستاران رسمی و پرداخت مطالبات معوقه است.
بنا بر اخبار منتشر شده، این پرستاران از ابتدای اسفند ماه که در کنار دیگر نیروهای کادر درمان برای مقابله با ویروس کرونا در بیمارستان‌های گیلان و دیگر استان‌ها اشتغال داشتند، دستمزدی دریافت نکرده‌اند.
محمد حسین پور، فعال صنفی پرستاری اما با اشاره به مطالبات پرستاران معترض اعلام کرده است طبق ماده هفتم از قانون کار، پرستاران در شرایط فعلی نه تنها قرارداد کاری کتبی امضا نکرده‌اند، بلکه به هیچ عنوان به عنوان نیروی ۸۹ روزه به کارگیری نشده‌اند و ادارات کار و حل اختلاف بر این اساس باید طرف پرستاران را بگیرند.
در ماده هفت قانون کار آمده است:
«قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق‌السعی کاری را برای مدت موقت یا مدت غیرموقت برای کارفرما انجام می‌دهد.»
همچنین در تبصره دو همین ماده قانونی آمده است:
«در کارهایی که طبیعت آنها جنبه مستمر دارد، در صورتی که مدتی در قرارداد ذکر نشود، قرارداد دائمی تلقی می‌شود.»
حسین پور پیش از این نیز اعلام کرده بود بسیاری از پرستارانی که در ایام شیوع کرونا اخبار ابتلایشان به کرونا و فوتشان انتشار یافت، از جمله همین پرستاران قرارداد ۸۹ روزه بودند:
«خیلی از آنها ناقل شدند و بیماری را به بستگانشان انتقال دادند. آنها در شرایط مساوی با دیگر پرستاران کار کردند و جانشان را کف دستشان گرفتند اما از مزایای حداقلی نیز برخوردار نیستند.»
به گفته این فعال صنفی پرستاران، پرستاران مستندات دیگری نیز دارند که قصد دارند به دیوان عدالت اداری و اداره کار عرضه کنند. یکی از این مستندات، نامه‌ای است که در آن بر جذب و به کارگیری ۹۶ نفر کادر پرستار شرکت‌کننده در فراخوان تأکید و خواسته شده تا اقدامات لازم برای عقد قرارداد با نامبردگان به صورت شرکتی و شروع کار صورت پذیرد.
او در ادامه گفته بود:
«چنین مستندی در مورد یک بیمارستان دیگر گیلان نیز به دست پرستاران رسیده است. بنابراین وزارت بهداشت و درمان نمی‌تواند بر اساس ماده هفت قانون کار حتی ادعا کند که قرارداد شفاهی ۸۹ روزه با پرستاران داشته است و برعکس، این پرستاران هستند که می‌توانند به این ترتیب قرارداد شفاهی پرستاران را شرکتی در نظر بگیرند. البته این مسئله مستلزم این است که پرستاران گیلانی قرارداد ۸۹ روزه را از این به بعد نیز امضا نکنند که توافق لازم در این مسئله در بین پرستاران وجود دارد.»
از سوی دیگر، جبار کوچکی نژاد، نماینده رشت در مجلس روز ۲۹ اردیبهشت ماه با اشاره به محقق نشدن وعده‌های مسئولان در خصوص جذب پرستاران قراردادی در گیلان گفت:
«چندی پیش گیلان در بحران کرونا بود و مسئولان وعده دادند پرستارانی را که در این مدت فعالیت می‌کنند، تبدیل وضعیت کرده و پیمانی کنند اما تاکنون به این وعده عمل نشده است.»
پیش از آن و در اواخر اردیبهشت ماه نیز محمد میرزابیگی، رئیس کل سازمان نظام پرستاری ایران اعلام کرد بیمارستان‌ها اجازه ندارند به بهانه کاهش درآمد، نیروهای پرستاری و سایر پرسنل خود را تعدیل کنند.
او در واکنش به مطالبات مطرح شده از سوی پرستاران گیلانی با «غیرمسئولانه» توصیف کردن رفتار دانشگاه علوم پزشکی با پرستاران معترض گفت:
«وقتی رئیس جمهور می‌گوید بدون اسم آوردن از نوع قرارداد به این معنی است که بی‌محابا تا ۱۰ هزار نفر نیرو بگیرند و استخدام کنند. این رفتار دانشگاه‌های علوم پزشکی با گفتار رئیس جمهور در مورد پرستاران ۸۹ روزه تناقض دارد.»
در همین زمینه