محمود فرشچیان، از نقاشان پیشگام و یکی از شناخته‌شده‌ترین هنرمندان ایرانی در عرصه جهانی‌ست و کار‌هایش، جلوه‌ای ویژه از هنر و نگاه ایرانی قلمداد شده است.

resizeofzohreashoora
یکی از آثار مینیاتور محمود فرشچیان

محمود فرشچیان در چهارم بهمن ماه سال ۱۳۰۸ در اصفهان به دنیا آمد. از‌‌ همان کودکی علاقه‌اش به فرش و نقاشی نمودار بود، پدرش که نماینده فرش اصفهان بود و قالی‌های نفیس را جمع می‌کرد، خیلی زود متوجه علاقه و استعداد فرزندش شد و او را به شاگردی نزد حاج میرزا آقا امامی برد.

حاج میرزا آقا امامی، در چهره‌‌سازی، گل و مرغ، نقشه قالی و سوخت و معرق استادی کم‌نظیر بود.

محمود فرشچیان سپس کارش را نزد عیسی بهادری دنبال کرد. او سال‌ها بعد درباره استادش گفت: «عیسی بهادری در طول تاریخ هنر ایران بزرگ‌ترین استاد در زمینه کاشی‌کاری، فرش، مینیاتور و تا حدی نقاشی بود.»

فرشچیان پس از آنکه از هنرستان هنرهای زیبای اصفهان فارغ‌التحصیل شد، راهی اروپا شد و به مطالعه هنر غرب پرداخت.

او در بازگشت به ایران، کارش را در اداره کل هنرهای زیبای تهران شروع کرد و بعد‌ها به مدیریت اداره ملی و استادی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران رسید.

محمود فرشچیان هم در تابلو‌ها و هم در فرش‌هایی که طراحی کرده، جلوه‌هایی تازه از مینیاتور ایرانی را عرضه کرده و هم در شیوه و سبک، هم در رنگ‌پردازی و ترکیب‌بندی و هم در مضمون، نوآوری‌های قابل توجهی داشته است که آثار او را با مینیاتورهای قبل از او مشخص می‌سازد.

مینیاتور و نقاشی ایرانی که عمدتاً معطوف به متون ادبی و شعر کلاسیک بود، در آثار فرشچیان، استقلال و تشخص می‌یابد و نقاش، اگرچه‌‌ همان عناصر و اجزا را به‌کار می‌گیرد، اما آن‌ها را در بافتی جدید با ترکیبی بدیع عرضه می‌کند.

مینیاتور ایرانی سرشار از صحنه‌های بزم و رزمی است که به عنوان مثال و عمدتاً برآمده از داستان‌های شاهنامه یا پنج گنج نظامی هستند. در کارهای فرشچیان اما، مینیاتور‌ها از بازسازی صرف داستان‌ها و یا تصویرگری آنچه با کلمات توصیف شده‌اند، فرا‌تر می‌رود و نقاشی، خود موضوع و هدف می‌شود.

زبردستی چشمگیر در طراحی، توجه و دقت در ریزه‌کاری‌ها و پرداخت‌ها، حرکت مواج و دایره‌وار قلم و ترکیب متنوع رنگ‌های بی‌شماری که کنار هم نشسته‌اند، از ویژگی‌های اصلی کارهای او محسوب می‌شود.

شیوه و کارهای محمود فرشچیان که از‌‌ همان ابتدا تا امروز به شیوه و نگاه خود پایبند بوده، در نقاشی معاصر ایران، خاص خود اوست و همچون گرایشی در کنار دیگر جریان‌های نقاشی معاصر ایران حضور داشته است.

آثار محمود فرشچیان هم در ایران و هم در خارج از کشور، مورد توجه و استقبال بوده و جوایز متعددی را برای او به همراه داشته‌اند.

محمود فرشچیان، سال‌هاست که ساکن آمریکا است، اما به طور مرتب به ایران سفر می‌کند.

ویدئو: پاره‌ای از آثار محمود فرشچیان