پژوهشهای جدید نشان میدهند نشان دادن جعلی بودن عکسهای اینستاگرام به افراد کمک میکند تا تصور بهتری از بدن خود داشته باشند.
بحث درباره تاثیرات روانی اینستاگرام به عنوان پلتفرم عکس شبکه اجتماعی شناخته میشود افزایش یافته است چرا که این پلتفرم یکی از محبوبترین شبکههای اجتماعی است. بیش از ۳۷ درصد از افراد بزرگسال در ایالات متحده آمریکا کاربر اینستاگرام هستند و نوجوانان بیش از هر شبکه اجتماعی دیگری از این پلتفرم استفاده میکنند. به طور متوسط هر کاربر روزانه نیم ساعت از وقت خود را در اینستاگرام میگذراند و صدها عکس و ویدیو منتشر شده در آن را تماشا میکند.
ما به خوبی میدانیم که بسیاری از کاربران عکسهایی را منتشر میکنند که تصویری غیرواقعی از آنها ارائه میدهد. اینستاگرامیها یکی از بهترین و عالیترین عکسهای خود را از میان دهها عکس انتخاب میکنند. برخی از آنها بدن خود را در وضعیتهای نمایشی خاص و چاپلوسانهای قرار میدهند؛ شانهها را عقب میدهند، شکم را به داخل فرو میبرند و سر را کج نگه میدارند تا زیبایی کلیشهای را به نمایش بگذارند. ابزارهای ویرایش عکسها که هم در داخل پلتفرم اینستاگرام و هم در اپلیکیشنهای دیگری وجود دارند نیز کاری میکنند که این عکسها بیش از پیش به سرزمینی غیرواقعی تعلق بگیرند. با این حال اخیرا یک پژوهش در این زمینه میگوید پستهای اینستاگرامی که تلاش میکنند این نوع تصاویر را جعلی و غیرواقعی نشان بدهند به زنان کمک میکنند تا تصور بهتری از بدن خود داشته باشند.
مطالعات متفاوت فراوانی نشان دادهاند که تماشای دائمی تصاویر بیش از اندازه زیبا از دیگران در شبکههای اجتماعی، تاثیری منفی بر ما در مورد تصویر بدن میگذارد.
تقریبا غیر ممکن است که این نوع عکسها و تصاویر را ببینیم و خود را با آنها مقایسه نکنیم. طبیعی است اگر فردی که در این تصاویر میبینیم عالی و ایدهآل به نظر برسد ما ظاهر خود را ناخوشایند ارزیابی کنیم.
اما در همان اینستاگرام که پز است از عکسهای غیرواقعی برخی از کاربران تلاش میکنند پستهای بینقص و عالی سلبریتیها، مدلها و اینفلوئنتسرها را نقد کنند. برخی دیگر نیز تلاش میکنند با انتشار عکسهایی از نمونه عالی اینستاگرامی خود یا دیگران در کنار عکسهایی مبتنی بر واقعیت این تصویر «زیبای بدون نقص» را فرو بریزند. هشتگ instagramvareality یکی از هشتگهای مشهور برای شناسایی این نوع عکسهای مقایسهای و انتقادی است.
پژوهشگران در پژوهشی تازه این مساله را بررسی کردهاند که نشان دادن تصویر عالی و بینقص به عنوان تصویر جعلی میتواند روند مقایسه خود با دیگران در این عکسها را مختل کند و مانع از آن شود که فرد تصور منفی از بدن خود پیدا کند. این پژوهشگران یک مجموعه از ۱۵ پست «اینستاگرام و واقعیت» را انتخاب کردند وآنها را به ۳ شیوه متفاوت به زنان نشان دادند. شرکت کنندگان در این آزمایش ۳۰۵ زن ۱۸ تا ۳۰ ساله آمریکایی بدوند.
در شیوه «تضاد» دو تصویر زیبایی واقعی و زیبایی دستکاری شده یک پست معمولی اینستاگرام به زنان نشان داده شد. در شیوه «واقعیت» زنان تنها عکس واقعی بدون دستکاری را دیدند و در روش «ایده آل» آنها فقط تماشاگر تصویر زیباتر بودند. تمام این تصاویر توسط محققان ویرایش شده بود تا تعداد لایکها و نظرات پنهان شود اما این تصاویر ظاهری شبیه پست اینستاگرامی داشتند. زنان هر کدام از این عکسها را به یکی از روشهای اشاره شده برای ۱۵ ثانیه تماشا کردند و و میزان رضایت آنها از بدن، پیش و پس از مشاهده عکسها اندازهگیری شد.
چندان عجیب نبود که نتایج این پژوهش نشان بدهد نارضایتی از بدن در زنان زمانی که به آنها فقط نمونه «ایده آل» عکسهای اینستاگرامی نشان داده شد افزایش پیدا کرد. افزایش نارضایتی از بدن به ویژه در زنانی که خود را با این تصاویر مقایسه میکردند قابل توجه بوده است.
با این حال خبر خوب این است که نارضایتی از بدن در زنانی که پستهای هشتگ instagramvsreality را تماشا کردند و همچنین زنانی که فقط بخش عکسهای واقعی را دیدند کمتر بوده است. به عبارت دیگر تماشای تصاویر واقعی از زنانی که اجازه میدهند نواقص نیز به چشم بیایند به ایجاد تصویر مثبتی از بدن کمک میکند.
پژوهشگران همچنین از شرکتکنندگان پرسیدند که آیا تصاویر و عکسهایی که تماشا کردند حاوی پیام خاصی بوده است یا خیر و اگر این عکسها پیام خاصی را القا میکرده این پیام چه بوده است؟ ۸۰ درصد از افرادی که تصاویر «اینستاگرام و واقعیت» را تماشا کردند بر این باور هستند که پیام این عکسها آن است که اینستاگرام «غیرواقعی» است. در مورد عکسهای بدون فیلتر و ویرایش نیز ۸۶ درصد بر این عقیده هستند که پیام این عکسها «پذیرش بدن» و «مثبتنگری» نسبت به بدن است. همچنین در مورد عکسهای ایدهآل نتایج متفاوت بوده است. ۴۴ درصد از زنان پیام این عکسها را «خوب به نظر رسیدن» و «اعتماد بهنفس» تعبیر کردهاند و ۲۵ درصد از زنان نیز آنها را نمونه «جلب توجه» و «نمایش بدن» دانستهاند.
پژوهشگران در این مطالعه نسبت به هشتگ instagramvsreality هشیار بودهاند و یادآوری کردهاند که این هشتگ شامل تمامی طیفهای بدن زنان نمی شود. اگر چه عکسهای «واقعی» نقطه مقابل عکسهای ویرایش شده هستند با این حال زنانی که عکسهای واقعی خود را در کنار عکس ویرایش شده قرار میدهند اغلب زنانی هستند که بدون ویرایش عکس نیز لاغر و جذاب هستند. در واقع آنها پس از ویرایش عکسهای خود به زیبایی ایدهآل فرهنگی نزدیک میشوند.
با این وجود نتایج این پژوهش تاکیدی بر همان نقل قول مشهور تدی روزولت است که میگوید «مقایسه دزد شادی است.» این نقل قولی است که حقیقتی در آن نهفته است؛ فقط بستگی دارد که ما چه کسی را هدف مقایسه قرار داده باشیم. اگر ما تصاویر واقعیتر و متنوعتری از بدن در شبکههای اجتماعی ببینیم, بهتر میتوانیم واقعیت بدن خود را پذیرا باشیم. با دنبال کردن کاربرانی که تلاش میکنند ویژگیهای ویرایشی اینستاگرام و اپلیکیشنهای شبیه به آن را به چالش بکشند ما هم میتوانیم یاد بگیریم که تنوع بدن انسان را تحسین کنیم و شاید یاد بگیریم که در این مسیر بدن خود را نیز تحسین کنیم.
لینک مطلب را اینجا پیدا کنید.