واکنش‌ها به اخراج جان بولتون از کاخ سفید در ایران بیشتر می‌شود. حسن روحانی در سخنانی گفته است آمریکا باید جنگ‌طلبان را کنار گذاشته و فشار حداکثری را رها کند. او برخلاف اصولگرایان که گام سوم کاهش تعهدات برجامی را ناچیز می‌خوانند آن را مهم دانست و گفت جمهوری اسلامی در صورت ضرور گام‌های دیگر را نیز برخواهد داشت.
حسن روحانی رئیس جمهوری ایران، چهارشنبه ۲۰ شهریور در جلسه هیأت دولت با اشاره تلویحی به اخراج جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا از کاخ سفید گفت: «آمریکا باید بفهمد که جنگ‌طلبی و جنگ‌طلبان سودی ندارد و باید جنگ‌طلبان را کنار گذاشته و سیاست‌های جنگ‌طلبی و فشار حداکثری را رها کند.»
او افزود: «اگر آن‌ها به تعهد خود عمل کنند ما نیز عمل می‌کنیم و اگر آن را ناقص عمل کنند ما نیز چنین خواهیم کرد.»
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا روز گذشته سه‌شنبه ۱۹ شهریور/۱۰ اوت با انتشار دو پیام متوالی در توییتر از اخراج جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید خبر داد. بولتون اما گفت به دلخواه کناره‌گیری کرده است.
ظاهراً اختلافات بر سر دعوت از طالبان به کمپ دیوید در سالگرد یازدهم سپتامبر و درز کردن آن به رسانه‌ها عامل اصلی اخراج بولتون بود. با این حال اختلاف نظر بر سر ایران، اختلاف بین ترامپ با بولتون بر سر کره شمالی و همچنین اختلافات شخصی بولتون با مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا از جمله دلایل دیگر برکناری بولتون عنوان شده است.
اخراج بولتون از کاخ سفید با واکنش مقام‌های ایرانی همراه شد. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در این‌باره گفت: «ما درباره امور داخلی آمریکا اظهار نظری نمی‌کنیم». مجید تخت روانچی، نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل نیز برکناری جان بولتون را یک مسأله داخلی دانست و گفت: «موضوع تغییر و تحولات داخل حکومت‌ها و دولت‌ها یک مسأله داخلی است و در همه دولت‌ها وجود دارد. تغییر بولتون هم شامل این مسأله است و ما درباره مسائل داخلی کشورها موضع نمی‌گیریم.»
علی ربیعی، سخنگوی دولت در توییتر نوشت: «با اخراج بزرگ‌ترین حامی جنگ و تروریسم اقتصادی، کاخ سفید با مانع کمتری برای درک واقعیت‌های ایران مواجه خواهد بود.»
محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهوری ایران نیز در حاشیه جلسه هیئت دولت با اشاره به اخراج بولتون گفت: «این اقدام نشانگر آن است که دولت تندرو آمریکا هم به این نتیجه رسیده که دوران جنگ‌طلبی به سر آمده و اگر قرار است با دنیا تعامل کند، راهش منطق است.»
«گام سوم کاهش تعهدات برجامی مهم‌ترین گام بود»
حسن روحانی در سخنان روز چهارشنبه خود به موضوع کاهش تعهدات برجامی ایران نیز پرداخت و گام سوم ایران در این زمینه را مهم خواند و گفت: «گام سوم کاهش تعهدات برجامی مهم‌ترین گام جمهوری اسلامی محسوب می‌شود و قابل مقایسه با دو گام قبلی نیست و اگر ضرورت داشته باشد در آینده باز هم گام‌های دیگر را برخواهیم داشت.»
ایران گام سوم کاهش تعهدات برجامی را شنبه ۱۶ شهریور / ۷ سپتامبر با گازدهی به ۲۰ سانتریفیوژ پیشرفته نسل ششم (آی‌آر۶) آغاز کرد اما بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی تأکید کرد که ایران هنوز برنامه‌ای برای آغاز غنی‌سازی ۲۰ درصد اورانیوم ندارد.
کورنل فروتا، سرپرست موقت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در نشست دوشنبه ۱۸ شهریور / ۹ سپتامبر شورای حکام این آژانس تأیید کرد که ایران در حال نصب نسل‌های پیشرفته‌تر ماشین‌های سانتریفیوژ است.
کاهش تعهدات برجامی ایران در گام سوم با انتقادهایی از سوی اصولگرایان در ایران مواجه شد. رسانه‌هایی همچون کیهان و خبرگزاری فارس گام سوم را ناکافی ارزیابی کردند و نوشتند دولت حسن روحانی باید «اقدامات ضرب‌الاجلی خود را با شدت و سرعت بیشتری انجام دهد».
روز دوشنبه حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در این‌باره گفت: «موضوع گام‌های ایران در کاهش تعهدات برجامی نباید به عامل اختلافی در داخل تبدیل شود. کار ایران در برداشتن گام‌ها ایدئولوژیک نیست که تبدیل به عامل اختلاف ایدئولوژیکی یا اختلاف نظر جدی بین جناح‌های سیاسی شود.»
حسن روحانی نیز در جلسه هیئت دولت خواهان حفظ «روحیه وحدت و یگانگی» در کشور شد و گفت: «در شرایطی که دشمن همه فشارهای اقتصادی را به‌کار گرفته است. نباید برخی از تندروی‌ها و مسیرهای غیردقیق که مردم را آزار می‌دهد در جامعه اجازه بروز پیدا کند.»
او با اشاره به انتخابات مجلس یازدهم افزود: «انتقاد و سخن گفتن هیچ ایرادی ندارد، اما راه اصلی برای پیروزی و رسیدن به حق بیشتر انتخابات است. باید در انتخابات حضور فعال داشته باشیم و نباید انتخابات مایه انشقاق و دودستگی در جامعه شود، بلکه باید به وحدت و انسجام بیشتر بینجامد.»
یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی همزمان با اولین انتخابات میان‌دوره‌ای پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۲ اسفند سال جاری برگزار خواهد شد.
بیشتر بخوانید: