مجموعه تلویزیونی گاندو درباره ماجراهایی که به بازداشت جیسون رضائیان قبل از توافق هستهای قدرتهای جهانی با ایران انجامید، واکنش وزارت خارجه ایران را برانگیخت. در این سریال محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران به عنوان یک شخصیت سیاسی «نفوذپذیر» و دستگاه دیپلماسی ایران هم در تقابل با نهادهای امنیتی و «منافع ملی» نشان داده میشود.
سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران دوشنبه هر هفته یک نشست خبری در تهران برگزار میکند. از اثرگذاری مجموعه تلویزیونی «گاندو» که این روزها از شبکه سه سیمای جمهوری اسلامی پخش میشود همین بس که بخشی از سخنان موسوی در نشست هفتگی خود در کنار موضوعاتی مانند گام دوم کاهش تعهدات ایران در برجام و توقیف نفتکش ایران در جبلالطارق، به این سریال اختصاص داشت. سخنگوی وزارت خارجه ایران درباره تصویر ظریف در گاندو به عنوان یک شخصیت غربزده گفت:
«ماندهام که چه بگویم. عجیب است آنچه که در این سریال از وزارت خارجه، شخص وزیر و همکاران ما در این سریال نشان داده میشود با واقعیت منطبق نیست. اسناد مذاکرات و مکاتبات وزارت خارجه در داخل و خارج موجود است و اگر میگفتند ما این اسناد را در اختیارشان قرار میدادیم که سریال واقعیتر باشد.»
محور همه اتفاقاتی که در مجموعه تلویزیونی گاندو اتفاق میافتد، تلاش یک نهاد اطلاعاتی در ایران برای بازداشت جیسون رضائیان (در فیلم: مایکل هاشمیان با بازی پیام دهکردی) در قالب پروندهای به نام «گاندو» است. در این مجموعه تلویزیونی جیسون رضائیان به عنوان یک مأمور بلندپایه سازمان سیا معرفی میشود که عدهای از روزنامهنگاران، منتقدان هنری، دلالان و صاحبان صنایع را در محفلی گرد آورده و در تلاش است که تحریمهای آمریکا علیه ایران اثرگذارتر شوند. یک نهاد اطلاعاتی که در هر حال وزارت اطلاعات نیست، موفق میشود که ربط بین شخصیتها و فعالیتهای ضد امنیتی آنها را پیدا کند و این شبکه را بر محور تعقیب و گریز بر گرته سریالهای نتفلیکس منهدم کند. دیالوگها کاملاً با واقعیت منطبق است اما سیر حوادث بر اساس تخریب شخصیتها تحریف شده است. سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران سازندگان این سریال را به عدم «تقوا» متهم کرد:
«این سریال از نظر جلوههای هنری بد نیست و من آن را نگاه میکنم ولی اگر رعایت تقوا در آن پررنگتر بود سریال بهتری میشد.»
در این داستان «سیما عزیزی» خواهرزاده حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی نیز در ارتباط با سازمان مجاهدین خلق و شبکه جاسوسان قرار دارد و از طریق اوست (با بازی نیلوفر شهیدی) که آنها موفق به نفوذ در وزارت خارجه ایران میشوند. خبرگزاریهای نزدیک به سپاه ادعا کردهاند که بخشهای مربوط به سیما عزیزی تحت فشار دولت سانسور شده است.
محمد جواد ظریف پیش از این در واکنش به تصویری که از او در سریال گاندو به عنوان یک سیاستمدار «نفوذپذیر» و غربزده ارائه دادهاند، گفته بود اصولاً تلویزیون نگاه نمیکند. سخنگوی وزارت خارجه ایران در نشست خبری روز دوشنبه خود خندهکنان گفت وزیر خارجه اصولاً تلویزیون نگاه نمیکند: «نه آنچه را که تلویزیون خانه همسایه نشان میدهد نه آنچه که تلویزیون خانه خودشان نشان میدهد.»
جیسون رضائیان (خبرنگار واشنگتنپست در تهران) پنج سال قبل در ایران به اتهام نفوذ در اماکن مهم دولتی و افشای برنامههای «ضد تحریمی ایران» از جمله هویت واسطههای تجاری و ماهیت شرکتهای همکار ایران در پروسه دور زدن تحریمها و جاسوسی از برنامه هستهای ایران بازداشت شد و بر اساس توافق هستهای در چارچوب مبادله زندانیان ۲۶ دی ۱۳۹۴ آزاد شد. سکانسهای بحثبرانگیز مربوط به وزارت خارجه ایران بعد از دستگیری جیسون رضائیان (در فیلم: مایکل هاشمیان) رقم میخورد. در این بخشها از فیلم چنین وانمود میشود که وزارت خارجه ایران تلاشهای سنگین مأموران امنیتی را در مذاکرات با قدرتهای غربی به باد میدهد و به این ترتیب از خودگذشتگی محمد (نقش اصلی با بازی وحید رهبانی) که یک قهرمان تمام عیار ایرانی است بیثمر میماند.
در این مجموعه «خبرنگاری» به عنوان پوششی برای جاسوسی و آموزشکده روزنامهنگاری هم محلی برای جلب نخبگان و به کارگیری آنها در شبکههای جاسوسی جلوه داده میشود. پیام این مجموعه تلویزیونی صریح و ساده است: ضدیت با توافق هستهای و صیانت از قدرت نهادهای اطلاعاتی و یادآوری این موضوع به مردم که هرچند که اوضاع خراب است، اما نهادهای اطلاعاتی و همه آن مردان پولادین سررشته امور را به دست دارند. تکرار ستوننویسیهای کیهان، روزنامه ولی فقیه.
بیشتر بخوانید: