چیزی که آمدن سال تازه را برای همه ما معنادار و مهم میکند، شروع دوباره است. اغلب ما وقتی پای سفره هفتسین نشستهایم پر از آمال و آرزو و خواسته و هدف هستیم. امید ما این است که در سال جدید لااقل برخی از اهداف و خواستهها و آرزوهایمان برآورده شود. تصمیمهای تازه میگیریم و به خودمان میگوییم: «امسال همان سالی است که بالاخره اتفاقی که میخواهم میافتد.» با این حال وقتی به آخر سال میرسیم، متوجه میشویم به بیشتر خواستههایمان نرسیدهایم یا بسیاری از تصمیمهایمان را عملی نکردهایم.
من در مورد رویای پولدار شدن در طی یک سال صحبت نمیکنم. نه اینکه شانسی برای پولدار شدن وجود ندارد، اما اینکه تصمیم بگیریم در طی یکسال پولدار شویم، در اغلب موارد ناممکن است مگر اینکه پیش از آن زمینههای لازم و اندکی شانس فراهم شده باشد. هیچ بعید نیست که سال گذشته همانطور که پای سفره هفتسین نشسته بودید به خودتان گفته باشید: «امسال واقعا تصمیم دارم وزنم را کم کنم»، « امسال واقعا سیگار را ترک میکنم»، « دیگر الکل نمینوشم»، «از امسال طبق برنامهریزی کار میکنم»، «امسال برای آزمون وکالت درس میخوانم»، «میخواهم امیدوار و شاد باشم»، «به سلامتیام بیشتر توجه میکنم»، « بیشتر با دوستانم وقت میگذرانم»، « امسال سال سفر کردن است»، «ورزش میکنم» یا «عادتهای بدم را ترک میکنم» و دهها مورد دیگر. اما اگر همین حالا بخواهید رفتارها و عملکرد خودتان را در یک سال گذشته بازنگری کنید، متوجه میشوید چندان موفق نبودهاید یا اصلا کاملا شکست خوردهاید. اگر بدبین نباشیم احتمالا چند موفقیت هم به دست آوردهاید اما شاید آنچنان راضی کننده نباشند.
داشتن هدف و برنامه و تصمیمهای تازه در بالابردن کیفیت زندگی بسیار مهم هستند. بنابراین بسیار خوب است که بخواهید برای سال جدید اهدافی را تعیین کنید و به دنبال آرزوها و خواستههایتان بروید. در واقع همین چیزهاست که به زندگی معنا و انگیزه میدهد اما این هم مهم است که اهداف و تصمیمهای درست و عملی بگیرید و به سوی خواستههایتان حرکت کنید.
تصمیمهای درست بگیرید
بسیاری از تصمیمهای ما ناکام میمانند فقط به این دلیل که درست، عملی و گاهی منطقی نیستند. یک تصمیم اشتباه یا شکستپذیر تصمیمی است که شما آن را بر مبنای خواست و نظر دیگران گرفتهاید، یا بسیار مبهم و نامشخص است یا برای رسیدن به آن یک برنامه مبتنی بر واقعیت ندارید. تصمیمهای تازه باید هوشمندانه و درست گرفته شوند.
ویژگیهای یک تصمیم درست
اگر میخواهید در تصمیمگیری برای رسیدن به یک هدف هوشمندانه عمل کنید، باید ویژگیهای یک تصمیم خوب و درست را بشناسید. به طور کلی برای رسیدن به یک هدف باید خواستههایتان را بر ۵ عنصر مهم بنا کنید:
ـ هدف باید مشخص و تعیین شده باشد: اینکه بگویید «میخواهم لاغر شوم» یک تصمیم کلی و نادقیق است. به جای آن بهتر است بگویید «میخواهم ۱۰ کیلو در طی یک سال وزن کم کنم». این تعیین دقیق هدف بدون شک موثرتر خواهد بود.
ـ هدف باید قابل اندازهگیری باشد. این ویژگی در مواردی مثل کاهش وزن (۵ کیلوگرم در ۶ ماه) بسیار راحت قابل ارزیابی است اما اگر بخواهید تصمیم بگیرید که شادتر زندگی کنید یا ناخنهایتان را نجوید، چگونه باید عمل کنید؟ میتوانید در مورد ترک عادتهای نادرست با ارزیابی عکسها، تفاوت را بررسی کنید. عکس ناخنها در ماه اول و مقایسه آن با ماههای بعد یک روش برای اندازهگیری دستیابی به هدف است.
ـ هدف باید قابل دستیابی باشد: اینکه باید در تصمیمگیری به اهدافی توجه کنید که قابل دستیابی باشد به معنای آن نیست که شما نمیتوانید اهداف بزرگ و یا آرزوها و خواستههای بزرگ داشته باشید. اما واقعیت این است که پرورش رویاهای بزرگ و تلاش برای رسیدن به خواستههای خیلی بزرگ اغلب در میانه راه افراد را ناامید، سرخورده و دلسرد میکند. رویای خریدن یک خانه بزرگ، یک حساب بانکی پر و پیمان یا یک شغل مهم رویاهای جذاب و آمالی همگانی هستند. یعنی همه ما همینها را میخواهیم اما شرایط و واقعیتهای زندگی چیز دیگری هستند. اگر قانون جذب در این موارد برای شما کار نکند یا لاتاری برنده نشوید این مساله در دراز مدت سرخوردگی و ناامیدی ایجاد میکند. اما اگر به خودتان بگویید: «هر ماه مبلغی را هرچند کم پسانداز میکنم» یا «امسال سعی میکنم یک کار بهتر پیدا کنم تا به خواستههایم نزدیک شوم» احتمال موفقیت در دستیابی به اهداف بالاتر میرود.
ـ هدف باید خواسته قلبی باشد: آیا میخواهید اضافه وزن را از بین ببرید چون خودتان احساس ناخوشایندی دارید یا چون دیگران شما را مجبور میکنند؟ آیا واقعا از نوشیدن الکل در عذاب هستید و میخواهید شکل زندگیتان را تغییر بدهید یا چون دیگران مدام به شما انتقاد میکنند؟ اگر اهداف و تصمیمهای شما همان چیزی نباشند که میخواهید و فقط به خاطر اجبار اجتماعی، خانوادگی یا فرهنگی دست به تغییر بزنید احتمال اینکه هرگز به هدف دست پیدا نکنید بسیار زیاد است.
ـ هدف باید در بازه زمانی مناسب به دست بیاید: نمیتوانید توقع داشته باشید وزنی را که در طی سالهای طولانی اضافه کردهاید در طی یک یا ۴ ماه از دست بدهید. وقتی چنین تصمیمی بگیرید به احتمال زیاد سال آینده هم همچنان به اضافه وزن خود مشغول هستید و در حال تصمیمگیری برای کاهش وزن خواهید بود.
چند قدم برای رسیدن به خواستهها
اگر میخواهید به خواستههایتان برسید خوب است این نکتهها را هم به یاد داشته باشید:
قدم اول: در پی عملی کردن همه آرزوهایتان نباشید. شاید برای امسال فقط کافی باشد که بخواهید رژیم غذایی سالمتری در پیش بگیرید و ورزش کنید. بزرگ کردن فهرست آرزوها شانس موفقیت را کاهش میدهد.
قدم دوم: تا شب سال نو صبر نکنید. همیشه فرصت کافی دارید تا درباره خواستهها و آرزوهایتان فکر کنید. در این صورت در سال جدید میدانید واقعا چه میخواهید و چه باید بکنید.
قدم سوم: وقتی یک هدف را مشخص کردید آن را به اهداف کوچکتر تقسیم کنید تا شانس موفقیت بیشتر شود.
قدم چهارم: دوستان و خانواده را از تصمیمهای تازه خود مطلع کنید. آنها میتوانند به شما انگیزه بدهند تا زودتر به اهدافتتان برسید و در میانه راه خسته نشوید یا جا نزنید.
قدم پنجم: برای اینکه با انگیزه پیش بروید یک چک لیست درست کنید و هر زمان که به هدفی هرچند کوچک دست پیدا کردید آن را خط بزنید.
قدم ششم: با دستیابی به هر هدفی از خود قدردانی کنید، به خودتان هدیه بدهید یا یک مهمانی به افتخار خود ترتیب بدهید.
قدم هفتم: دائما خود و رفتارهایان را ارزیابی کنید و تفاوتها را مقایسه کنید. این ارزیابیها انگیزهای برای پیشروی برای رسیدن به اهداف بزرگ هستند.