واشنگتن سخت می‌کوشد تا راه حلی برای پایان جنگ در افغانستان دریابد. آمریکا این راه حل را بیشتر در گزینه صلح با طالبان جست‌و‌جو می‌کند. در ماه‌های اخیر آمریکاییان چندین بار با افراد صاحب صلاحیت گروه طالبان، دیدار و گفت‌و‌گوهایی داشته‌اند.
حبیبه سرابی، معاون شورای عالی صلح افغانستان به زمانه می‌گوید این گونه تلاش‌ها، باورمندی‌ها را برای آغاز گفتوگوهای صلح بیشتر می‌سازد.
نمایندگان آمریکا روز دوشنبه ۱۷ دسامبر/ ۲۶ آذر، با نمایندگان طالبان در شهر ابوظبی در امارات متحده عربی گفت‌و‌گو کردند. در این نشست، نمایندگان امارات متحده عربی، عربستان سعودی و پاکستان نیز شرکت داشتند اما، حکومت وحدت ملی گفته است که یک هیات گفت‌و‌گو کننده از سوی حکومت هم به ابوظبی فرستاده شده است.
طالبان ازحضور این هیات حکومتی چیزی نگفته‌اند اما تاکید کرده‌اند نمایندگان این گروه از دفتر سیاسی طالبان در قطر، در این نشست شرکت کرده‌اند.
شورای عالی صلح افغانستان، برگزاری چنین نشست‌هایی را میان آمریکاییان و نمایندگان طالبان، زمینه‌ساز گفت‌و‌گوهایی مستقیم میان حکومت با این گروه می‌داند.
حبیبه سرابی، معاون شورای عالی صلح افغانستان، به زمانه می‌گوید:
«دولت آمریکا فعلا برای زمینه‌سازی‌های گفت‌و‌گوی اصلی تلاش می‌کند. دید و بازدیدهایی که در این زمینه صورت می‌گیرند، برای کشانیدن طالبان بر میز گفتوگوهای صلح است. بر اساس مسئولیتی که به زلمی خلیل‌زاد برای تامین صلح در افغانستان سپرده شده است، او باید تلاش بکند تا زمینه گفتوگوهای صلح را فراهم بسازد.»
پیش از این نیز، زلمی خلیل‌زاد، نماینده ویژه آمریکا برای صلح افغانستان با نمایندگان طالبان دیدارهایی داشته است اما در هیچ یک از این دیدارها، نمایندگان حکومت افغانستان حضور نداشته‌اند. هر چند شرط اساسی کابل در گفتوگوهای صلح با طالبان، رهبری افغان‌ها بوده است، اما به نظر می‌رسد که واشنگتن حکومت افغانستان را در گفتوگوها با طالبان، دور زده است.
شاه حسین مرتضوی، معاون سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان، به زمانه می‌گوید در حال حاضر افغانستان هیچ پیش شرطی برای برگزاری گفتوگوهای صلح با گروه طالبان ندارد اما، شرط‌ها در جریان گفتوگوهای صلح میان هر دو طرف مطرح خواهند شد:
«در شروع مذاکره ما هیچ شرطی نداریم اما، در گفتوگوهای صلح شرط‌هایی داریم. به گونه مثال در بحث تعدیل قانون اساسی و در بخش دست‌آوردهای افغانستان در سال‌های پسین به ویژه در بخش حقوق زنان، این‌ها همه خط قرمز ما در گفتوگوهای صلح استند و قابل معامله نیستند.»
گفتوگوها میان آمریکاییان و نمایندگان طالبان، وارد یک مرحله بی‌پیشینه‌ای شده است. در این اواخر، زلمی خلیل‌زاد به گونه‌ای بسیار جدی می‌کوشد تا زمینه گفتوگوهای صلح را میان حکومت افغانستان و طالبان، فراهم بسازد.
پیش از این هم او گفته بود تلاش خواهد کرد تا پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در سال آینده میلادی، گفتوگوهای صلح به نتیجه برسد.
عمران خان، نخست وزیر پاکستان اما گفته است زمینه گفتوگوها را میان نمایندگان آمریکایی و نمایندگان طالبان، بیش از پیش فراهم خواهد ساخت.
در واکنش به این اظهارات، وزارت امور خارجه افغانستان اعلام کرده است اگر اسلام آباد طالبان را به گفتوگوها با آمریکاییان بکشاند، این یک اقدام عملی پاکستان در همکاری با روند صلح افغانستان خواهد بود.
صبغت‌الله احمدی، سخنگوی وزارت امور خارجه افغانستان به رسانه‌ها گفته است کابل با استقبال از این کار اسلام آباد، خواهان ادامه همکاری‌های پاکستان در روند صلح است:
«فشارهای ایالات متحده آمریکا بر پاکستان در حال حاضر نتیجه‌ای حداقلی داشته است اما ما در این زمینه امیدوار به نتایج بزرگ‌تری هستیم.»
پیش از این نیز یک هیات با صلاحیت طالبان از دفتر سیاسی این گروه در قطر، در نشست صلح که در ماه نوامبر امسال به میزبانی مسکو برگزار شده بود، شرکت کردند.
در این نشست، نماینده‌هایی از حکومت افغانستان نیز شرکت کرده بود، اما هیچ گفت‌و‌گویی میان نمایندگان دو طرف بر سر چگونگی آغاز گفتوگوهای صلح رد و بدل نشد.
نمایندگان طالبان در این نشست بیرون شدن نیروهای خارجی به ویژه نیروهای آمریکایی از افغانستان را یکی ازشرط‌های اساسی‌شان برای صلح اعلام کردند.
قانون اساسی افغانستان را نیز برگرفته شده از قوانین غربی خواندند و بر رد آن تاکید کردند.
حبیبه سرابی، معاون شورای عالی صلح افغانستان که در این نشست حضور داشته، به زمانه می‌گوید در حاشیه نشست صلح مسکو، از نمایندگان طالبان خواسته تا در دورهای بعدی گفتوگوها یک نماینده زن نیز با خودشان بیاورند، اما از طالبان «پاسخ جالبی» گرفته است:
«در نشست مسکو هیچ گونه گفت‌و‌گو میان طالبان و نمایندگان حکومت صورت نگرفته است و این نشست نیز تلاشی برای زمینه‌سازی آغاز گفتوگوهای رسمی بوده است. در حاشیه این نشست از نمایندگان طالبان خواستم تا در نشست‌‌های بعدی یک نماینده زن را با خود داشته باشند، اما پاسخ جالبی برایم دادند و گفتند شما می‌توانید که از ما نیز نمایندگی بکنید.»
حکومت وحدت ملی افغانستان در روزهای اخیر اعضای بورد عالی مشورتی صلح را اعلام کرد. در میان اعضای بورد مشورتی صلح، دو زن نیز مشمول استند. اما، به شمول حبیبه سرابی، معاون شورای عالی صلح افغانستان، بسیاری از زنان فعال در این کشور، چگونگی گزینش این دو زن را به سختی به باد انتقاد گرفته‌اند.
به باور آنان، گزینش این زنان نمادین بوده است و توانایی مشورت‌دهی را در بخش صلح به گونه درست ندارند.
یلدا رویان، یکی از فعالان حقوق زن در افغانستان، به زمانه می‌گوید تامین صلح در کشور از رویاهای دیرینه مردمان افغانستان است.
او اما نگران است که در روند صلح با طالبان به دست‌آوردها و حقوق زنان در افغانستان به گونه جدی توجه نشود:
«این بی‌توجهی پیامدهای ناگواری در پی خواهد داشت و زنان قربانی این روند خواهند شد.»
یلدا رویان می‌گوید:
«نگرانی بزرگ ما از این است که اگر در قانون اساسی به خواست طالبان تعدیل بیاید، نشود که زنان با شرایط سخت‌گیرانه طالبان روبه‌رو شوند. دوباره زنان آن دست‌آوردهای نسبی را که در سال‌های پسین به دست آورده‌اند، از دست خواهند داد. هراس ما ازاین است که اگر به گونه جدی در روند صلح به این ارزش‌ها توجه نشود، زنان قربانی صلح خواهند شد.»
در حال حاضر هم زنان در بخش‌های زیر حاکمیت طالبان در افغانستان از هیچ گونه حقوق و امتیازاتی برخوردار نیستند. دختران به مکتب نمی‌روند و نیز مکتب‌های دخترانه در بسیاری از بخش‌های زیر اداره طالبان، بسته استند و برخی هم به آتش کشیده شده‌اند.
زنان هم اجازه رفتن به کار را در بیرون ازخانه ندارند.
- در همین زمینه