بازداشت وانژو منگ، مدیر ارشد مالی شرکت فن‌آوری هوآوی به اتهام دور زدن تحریم‌های آمریکا علیه ایران می‌تواند پیامدهای اقتصادی مهمی داشته باشد. مذاکرات تجاری آمریکا و چین بر سر تعرفه‌های گمرکی زیر سئوال رفته است و بازار بورس جهانی نیز در پی این بازداشت ملتهب شد.
روز چهارشنبه ۵ دسامبر / ۱۴ آذر، کانادا به درخواست مقام‌های آمریکایی وانژو منگ، مدیر ارشد مالی شرکت فن‌آوری هوآوی را به اتهام نقض تحریم‌ها علیه ایران در ونکوور دستگیر کرد. وانژو منگ از اعضای هیئت رئیسه هوآوی و دختر رن ژنگ‌فی، بنیانگذار این غول مخابراتی در جهان است. وزارت دادگستری کانادا گفته است که وانژو منگ به‌زودی به آمریکا مسترد می‌شود. مقام‌های قضایی در نیویورک ادعا کرده‌اند این شرکت محصولات آمریکایی را در اختیار جمهوری اسلامی قرار داده است.
بازداشت وانژو منگ در حالی صورت گرفت که دونالد ترامپ و شی جین‌پینگ، رهبران آمریکا و چین روز شنبه یکم دسامبر / ۱۰ آذر در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ در آرژانتین با یکدیگر دیدار کردند و به توافق‌هایی دست یافتند.
با این حال برخی بازداشت مدیر مالی شرکت هوآوی را به مذاکرات تجاری آمریکا و چین مربوط می‌دانند و از آن به‌عنوان اهرم فشار آمریکا بر چین یاد می‌کنند.
برخی از صاحب‌نظران نیز معتقدند بازداشت وانژو منگ در شرایط سیاسی مناسبی انجام نشده و این اقدام می‌تواند مذاکرات تجاری آمریکا و چین را تحت تأثیر قرار دهد.
اختلافات تجاری آمریکا و چین از اواخر ماه سپتامبر سال جاری با وضع تعرفه آمریکا بر کالاهای چینی آغاز شد و سپس پکن دست به اقدام متقابل زد که در نتیجه بازارهای جهانی نیز متأثر از تبعات این تصمیم‌ها شدند.
بازداشت مدیر مالی شرکت هوآوی بر بازار جهانی بورس نیز تأثیر خود را گذاشت. داو جونز، شاخص اصلی سهام در بازار بورس نیویورک صبح پنج‌شنبه ۶ دسامبر / ۱۵ آذر به‌طور میانگین ۷۸۵ امتیاز سقوط کرد و با این سقوط در دو روز اخیر کاهش آن به ۱۶۰۰ امتیاز رسید. پس از انتشار گزارش‌هایی مبنی بر این‌که «فدرال رزرو»، بانک مرکزی آمریکا برنامه افزایش نرخ بهره را متوقف می‌کند، این شاخص تقویت شد و در پایان روز تنها ۰،۳ درصد نسبت به شاخص قبلی کاهش نشان داد.
بازارهای سهام آسیایی نیز دچار اختلال شد. روز پنج‌شنبه سهام ای‌مینی اس‌اندپی۵۰۰ آمریکا در بازار معاملات آسیایی تا ۲ درصد کاهش یافت. ام‌اس‌سی‌آی، شاخص مهم سهام آسیا – اقیانوسیه در خارج از ژاپن نیز ۱،۹ درصد سقوط کرد. سهام نیکی ژاپن ۲ درصد کاهش یافت. همچنین شاخص هانگ‌سنگ در هنگ‌کنگ با افت ۲،۱ درصدی و سهام شانگهای نیز با سقوط ۰،۹ درصدی مواجه شد.
دولت چین خواهان آزادی فوری وانژو منگ شده است اما او باید روز جمعه در برابر دادگاه قرار گیرد و به اتهامات مطرح‌شده علی شرکت‌اش پاسخ دهد.
مقامات چینی برای ادامه مذاکرات تجاری خود با آمریکا در مسیر کنونی، باید خشم عمومی در ایالات متحده را کنترل کنند.
مایکل پیلزبری، کارشناس چین در مؤسسه هادسون و مشاور موقت کاخ سفید، در این‌باره گفت: «من فکر نمی‌کنم که این مسئله مانع از ادامه مذاکرات شود اما [این اقدام] خوراک نظریه‌پردازان توطئه در پکن خواهد بود.»
جان بولتون، مشاور امنیت ملی ترامپ در گفت‌وگو با رادیو ان‌پی‌آر آمریکا اعلام کرد که وزیر دادگستری پیش از این به او از طرح بازداشت وانژو منگ گفته بود اما او نمی‌داند که ترامپ نیز در جریان آن قرار داشت یا خیر.
بولتون گفت: «این نوع مسائل با برخی بازتاب‌ها اتفاق می‌افتد. (…) ما قطعاً به رئيس‌جمهوری در مورد هر مسئله‌ای اطلاع نمی‌دهیم.»
جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا نیز گفته است که هیچ مشارکت سیاسی در بازداشت منگ نداشته است. او گفت: «مقامات مربوطه در این مورد تصمیم گرفتند. (…) آن‌ها چند روز قبل به ما گفتند که چنین اقدامی را در نظر دارند اما در این تصمیم‌گیری دخالت و مشارکت در سطح سیاسی وجود نداشت.»
پکن خشم خود را از بازداشت وانژو منگ ابراز داشت و گفت هدف آمریکا زیر ضرب قرار دادن ناعادلانه شرکت هوآوی است. روزنامه «گلوبال تایمز» چین که به سیاست‌های خارجی حزب کمونیست چین نزدیک است در سرمقاله خود آمریکا را به «توسل به حیله‌گری ناخوشایند» متهم کرد. این روزنامه نوشت: «هر کسی می‌تواند ببیند که ایالات متحده در حال تلاش است تا شرکت هوآوی را تخریب کند و از نظام حقوقی آمریکا در این جهت استفاده می‌کند.»
جف مون که مذاکرات تجاری با چین را در زمان دولت باراک اوباما، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا به‌پیش می‌برد، هشدار داد که بازداشت وانژو منگ ممکن است بر مذاکرات جدید آمریکا و چین تأثیر منفی بگذارد. او گفت: «تا این لحظه، هدف چین حفظ وضعیت موجود بوده است. آن‌ها فقط پس از عمل ایالات متحده، اقدام به مقابله کردند. (…) در این مورد، ما ممکن است آن‌ها را به اقدامات تلافی‌جویانه بکشانیم.»
وزارت بازرگانی چین تلاش می‌کند که بازداشت منگ را در مذاکرات تجاری با آمریکا نادیده بگیرد. گائو فنگ، سخنگوی این وزارت‌خانه گفت: «گروه‌های تجاری چین و آمریکا در حال حاضر در ارتباط مناسب و همکاری خوبی هستند. ما اطمینان داریم که چین و آمریکا می توانند ظرف ۹۰ روز به توافق برسند.»
رهبران آمریکا و چین در دیدار خود در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ در آرژانتین موافقت کردند که جنگ تعرفه‌ای میان دو اقتصاد بزرگ جهان را برای ۹۰ روز متوقف کنند.
با این حال جنگ شوآنگ، سخنگوی وزارت خارجه چین اعلام کرد که دولت چین اعتراض شدید خود را به آمریکا و کانادا به‌دلیل بازداشت منگ ارائه داده است. او گفت: «ما از آن‌ها خواسته‌ایم که انگیزه‌های بازداشت را روشن کنند، وانژو منگ را آزاد کنند و به طور جدی حقوق و منافع قانونی و شخصی او را حفظ کنند.»
در سال گذشته نیز آمریکا شرکت زد‌تی‌ای چین را متهم کرده بود که تحریم‌ها علیه ایران و کره شمالی را نقض کرده است. زد‌تی‌ای مجبور شد برای فعالیت در بازار آمریکا بیش از یک میلیارد دلار جریمه پرداخت کند. زد‌تی‌ای دومین شرکت بزرگ مخابراتی چین است و بخش بزرگی از تجهیزات الکترونیکی و نرم‌افزار تلفن‌های همراه را از شرکت‌های آمریکایی خریداری می‌کند.
شرکت فن‌آوری هوآوی چین ۱۸۰ هزار کارمند در ۱۷۰ کشور جهان دارد. این شرکت گفته است که سال گذشته از ۹۲،۵ میلیارد دلار درآمد، ۷،۳ میلیارد دلار سود کسب کرده است.
بیشتر بخوانید: