رئیس جمهوری ایران با برهم صالح، رئیس جمهوری عراق که روز شنبه ۲۶ آبان/ ۱۷ نوامبر برای دیدار با مقامات بلندپایه جمهوری اسلامی وارد تهران شده است، دیدار کرد.
در نشست خبری پس از این دیدار که در کاخ سعدآباد برگزار شد، روحانی به روابط مسئولان ارشد فعلی عراق با جمهوری اسلامی اشاره کرد و گفت:
«همه مسئولان فعلی جمهوری عراق با مسئولان جمهوری اسلامی ایران بیش از ۳۰ سال سابقه مبارزه با استبداد در عراق و استمرار امنیت در این کشور داشته اند.»
سفر برهم صالح به تهران با دعوت اسحاق جهانگیری، معاول اول رئیسجمهوری ایران صورت گرفته است. جهانگیری پس از شرکت در مراسم پیادهروی اربعین در نجف، در تماسی تلفنی با صالح، ریاستجمهوری او را تبریک گفته و از او دعوت کرده بود تا به تهران سفر کند.
رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت صبح روز شنبه از برهم صالح و هیات همراه او در فرودگاه مهرآباد استقبال کرد.
رئیسجمهوری عراق را برخی وزیران و اعضای دولت جدید عراق از جمله وزیر خارجه این کشور همراهی میکنند. آنها قرار است در ادامه این سفر از چندین کشور دیگر همسایه عراق دیدار کنند.
این چهارمین سفر خارجی برهم صالح از زمان ریاستجمهوری او در اکتبر ۲۰۱۸/ مهر ماه امسال و اولین سفرش به ایران است. او پیش از عزیمت به تهران به امارات متحده عربی، کویت و اردن سفر کرده بود.
دولتهای ایران و عراق روابط نزدیک سیاسی و تجاری با یکدیگر دارند. برهم صالح از مخالفان برگزاری همهپرسی استقلال کردستان عراق بود. او از دوستان نزدیک جمهوری اسلامی به شمار میرود که در عین حال با ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا نیز روابط دوستانهای دارد.
به گزارش خبرگزاری «روداو»، وابسته به حکومت محلی اقلیم کردستان، دفتر ریاستجمهوری عراق در بیانیهای اعلام کرده برهم صالح برای گفتوگو درباره «راههای همکاری» و «روابط دوجانبه» و همچنین بحث بر سر «توسعه منطقه» با مقامات ارشد ایران دیدار میکند.
جمهوری اسلامی به مداخله در امور داخلی عراق و نفوذ در سیاست این کشور متهم است و با آمریکا در این زمینه رقابت دارد. اعتراضات مردمی ماههای گذشته در عراق، به ویژه از سوی حامیان مقتدی صدر، روحانی پرنفوذ شیعه در بصره و بغداد خواهان پایان این مداخلهها بودند.
مقابله با تحریمها
دو طرف در جریان دیدار شنبه توافق کردند که یک منطقه آزاد تجاری در مرز مشترک ایجاد کنند و ایران نیز از آمادهسازی آغاز ساخت خط راهآهن بین چلمشه و بصره خبر داده است.
این خط آهن برای انتقال کالا و نیز سهولت سفر مسافران اربعین پیشبینی شده.
عراق مشتری گاز و انرژی و بسیاری دیگر از کالاهای ایرانی است. با آغاز اجرای دور جدید تحریمها علیه ایران در ۵ نوامبر/ ۱۴ خرداد، واشنگتن به بغداد هشدار داده که باید واردات گاز و برق از ایران را متوقف کند. تا پایان دسامبر به عراق فرصت داده شده تا این وعده را عملی کند.
به گزارش خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا)، برهم صالح در جریان کارزارهای انتخاباتی گفته بود از ایران در برابر تحریمهای آمریکا دفاع میکند.
سخنگوی وزارت نفت عراق جمعه ۱۶ نوامبر/ ۲۵ آبان به روداو گفته بود این کشور هیچ جایگزینی برای واردات گاز از ایران ندارد و قادر نیست به خواستههای آمریکا جامه عمل بپوشاند.
اتحادیه اروپا گفته است آمادگی دارد برای تخفیف پیامدهای تحریمهای آمریکا به بغداد کمک کند.
دیگر موضوعها: برق، محیط زیست
قطع برق صادراتی ایران به بصره و قطع جریان ورودی چندین رودخانه به خاک عراق یکی از دلایل آغاز اعتراضهای چند ماه پیش عنوان شده بود.
حسن روحانی اما در نشست خبری با رئیس جمهوری عراق گفت که در زمینه تبادل برق و موضوعات محیط زیستی با طرف عراقی گفتوگو کرده است.
پیشتر دو مقام دولتی عراق که نام آنها اعلام نشده به خبرگزاری رویترز گفته بودند عراق با ایران توافق کرده در برابر دریافت گاز و برق، مواد غذایی و اقلام بشردوستانه به ایران بدهد.
علاوه بر قطع جریان آب به عراق، آتشسوزی تالاب هورالعظیم نیز به چالش زیستمحیطی دیگری بین عراق و ایران بدل شده بود.
در اوج این آتشسوزی، ناظم ثبوتی، فرماندار شلمچه اعلام کرد اصلیترین راهکار جهت مهار آتش رهاسازی آب در بخش عراقی تالاب هورالعظیم است اما ایران از این کار امتناع میکرد.